گاهشمار خیزش ۱۴۰۱ ایران بهصورت جزءبهجزء حوادثی را روایت میکند که از ۲۶ شهریور ۱۴۰۱ در پی کشته شدن مهسا امینی در ساختمان پلیس امنیت اخلاقی آغاز شد.
این حوادث از شهرهای تهران و سقز (زادگاه مهسا امینی) شروع شد و توسط ایرانیان ساکن شهرهای مختلف ایران و جهان ادامه داشت. از معروفترین شعارهای این قیام شعار «زن، زندگی، آزادی» است.
خیزش ۱۴۰۱ ایران | |||
---|---|---|---|
تاریخ | از ۲۵ شهریور ۱۴۰۱ بهمدت ۴ ماه | ||
موقعیت | |||
علت(ها) | کشتهشدن مهسا امینی | ||
اهداف | براندازی نظام جمهوری اسلامی | ||
روشها |
| ||
طرفهای مدنی درگیر | |||
شخصیتهای پیشرو | |||
| |||
تلفات و کشتهها | |||
|
این قیام نخستینبار پس از انتشار خبر کشتهشدن مهسا امینی در ۲۶ شهریور ۱۴۰۱ (۱۷ سپتامبر ۲۰۲۲) در حوالی میدان آرژانتین تهران (در نزدیکی بیمارستان کسری) آغاز شد که منجر به بازداشت چندتن از معترضان شد. سپس در روز بعد ۲۷ شهریور ۱۴۰۱ (۱۸ سپتامبر ۲۰۲۲)، اعتراضات در سقز ادامه پیدا کرد و از آن پس بود که شهرهای دیگر از تمامی استانها به این قیام پیوستند و واکنشهای بسیاری در سطح ایران و جهان ایجاد شد.
در سومین روز مهرماه سیانان مقالهای دربارهٔ اعتراضات ایرانیان منتشر کرد که در بخشی از آن نوشته شده: «در این اعتراضات، نسل جوانی از ایرانیان علیه دههها سرکوب در خیابانها قیام میکنند و مسلماً جسورتر از همیشه هستند.»
۸۰۰ نفر از نویسندگان و فعالان حوزه ادبیات و رشتههای مختلف کودکان و نوجوانان، طی بیانیهای دربارهٔ تداوم نقض گستردهٔ حقوق کودکان در ایران هشدار دارند. درمیان این ۸۰۰ نفر، چهرههای سرشناسی مانند مصطفی رحماندوست، مرضیه برومند و افسانه شعبانژاد دیده میشود و در بیانیهٔ خود گفتهاند «براساس مفاد پیماننامهٔ جهانی حقوق کودک و همینطور قانون حمایت از اطفال و نوجوانانِ ایران، پاسخ هیچ معترضی، به ویژه معترض نوجوان گلوله و جای او در زندان نیست. ما مجدانه خواستار آزادی فوری نوجوانان بازداشتشده و پایاندادن به سرکوب خونینِ معترضان هستیم».
در این درگیری بر پایه آمار شورای تأمین سیستان و بلوچستان ۳۵ نفر کشته شدند، اما فعالان بلوچ حدود ۱۰۰ نفر از قربانیان را شناسایی کردهاند.
به گزارش نتبلاکس در ۱۱ مهر یکی از شدیدترین قطعیهای اینترنت در سراسر ایران اعمال شد و ارتباطات خارجی از طریق اینترنت در بسیاری از مناطق بهطور کامل قطع شد.
در روز ۳۰ مهرماه برابر با ۲۲ اکتبر، به دنبال فراخوان بزرگی توسط انجمن خانوادههای جانباختگان پرواز پیاس ۷۵۲، ایرانیان از سراسر اروپا و خارج از اروپا در تظاهرات عظیم ۸۰ تا ۱۰۰ هزار نفری در مرکز شهر برلین شرکت کردند.
This article uses material from the Wikipedia فارسی article گاهشمار خیزش ۱۴۰۱ ایران, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). محتوا تحت CC BY-SA 4.0 در دسترس است مگر خلافش ذکر شده باشد. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki فارسی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.