خسرو سینایی (زادهٔ ۲۹ دی ۱۳۱۹ در ساری – درگذشتهٔ ۱۱ مرداد ۱۳۹۹ در تهران) فیلمساز، آهنگساز، نوازنده، و شاعر اهل ایران بود.
آثار او معمولاً بر پایه مستندهای اجتماعی استوار بودند. سینایی در سال ۱۳۸۷ موفق به دریافت نشان ویژه کشور لهستان از سوی رئیسجمهور این کشور شد. او این نشان را به خاطر ساخت فیلم مستند مرثیه گمشده دریافت کرد که روایتگر مهاجرت هزاران لهستانی به ایران در سالهای ۱۹۴۱ و ۱۹۴۲ است.
خسرو سینایی (اصفهانی) | |
---|---|
نام هنگام تولد | خسرو سینایی اصفهانی |
زادهٔ | ۲۹ دی ۱۳۱۹ ساری |
درگذشت | ۱۱ مرداد ۱۳۹۹ (۷۹ سال) تهران |
علت مرگ | عفونت ریه و ابتلا به کروناویروس سندرم حاد تنفسی ۲ |
ملیت | ایرانی |
تحصیلات | معماری موسیقی فیلمنامهنویسی کارگردانی |
محل تحصیل | دانشگاه فنی وین دانشگاه موسیقی و هنرهای نمایشی وین |
همسر(ها) | گیزلا وارگا سینایی فرح اصولی |
فرزندان | یاسمین سمیرا سام آلما |
خویشاوندان | دکتر کحال (مادربزرگ) |
وبگاه | |
امضاء | |
خسرو سینایی در ۲۹ دی ۱۳۱۹ در ساری استان مازندران زاده شد. پدر او سید نصیر سینایی پزشک و اصالتاً اهل اردستان و مادرش میمنت آهنین از خانوادهای تهرانی بود. خسرو پس از مهاجرت به تهران، در سال ۱۳۳۷ از دبیرستان البرز دیپلم گرفت. پس از آن به اتریش سفر کرد و از سال ۱۹۵۹ تا ۱۹۶۳ به تحصیل در رشتهٔ معماری در دانشکده فنی وین پرداخت. او همزمان به تحصیل آهنگسازی در دانشگاه موسیقی و هنرهای نمایشی وین پرداخت و پس از آن به تحصیل در رشتهٔ سینما مشغول شد و با دو درجهٔ ممتاز در کارگردانی و فیلمنامهنویسی در سال ۱۳۴۶ از دانشگاه موسیقی و هنرهای نمایشی وین فارغالتحصیل شد.
خسرو سینایی در سال ۱۳۴۲ مجموعه شعری را به نام تاولهای لجن منتشر کرد. وی از سال ۱۳۳۷ تا ۱۳۴۶ شاگرد ویکتور وینکل باور، سرپرست بخش آکوردئون کنسرواتوار وین (دانشگاه موسیقی و هنرهای نمایشی وین) بود و در کنسرتهای گوناگون به عنوان تکنواز و عضو هیئت ارکستر کنسرواتوار شرکت داشت.
خسرو سینایی در سال ۱۳۴۶ به ایران بازگشت و به مدت پنج سال در وزارت فرهنگ و هنر مشغول به کار شد. او همچنین از سال ۱۳۵۱ تا ۱۳۵۴ با سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران همکاری کرد. خسرو سینایی از آن زمان تا سال ۱۳۷۱ به آموزش در رشتههای کارگردانی، فیلمنامهنویسی، موسیقی فیلم، مستندسازی و … در دانشگاه و مراکز آموزشی و هنری پرداخت. نخستین فیلم سینمایی خسرو سینایی، زندهباد… ساخت سال ۱۳۵۸ است.
خسرو سینایی در طول زندگی هنری خود بیش از ۱۲۰ فیلم کوتاه و بلند ساخت که افزون بر نویسندگی و کارگردانی، ساخت موسیقی و تدوین برخی از آثارش را نیز بر عهده داشتهاست.
سینایی داور بسیاری از جشنوارههای ایرانی و بینالمللی نیز بود.
او به همراه دو همسر خود گیزلا وارگا سینایی و فرح اصولی زندگی میکرد که هر دو از نقاشان مطرح معاصر هستند. فرح اصولی در مصاحبه با مجله زنان این رابطه سهنفره را پیشنهاد گیزلا و اتفاقی مثبت در عرصه شخصی و هنری ارزیابی میکند. دختر سینایی و گیزلا به نام یاسمین نیز مجسمهسازی صاحبسبک است.
خسرو سینایی در روزهای ۲۸ و ۲۹ دی ۱۳۸۰ در برنامهای به نام «فیلمنامهای بدون فیلم» در خانهٔ هنرمندان ایران به شعرخوانی و آکوردئون نوازی پرداخت. این برنامه به نفع فرهنگنامهٔ کودکان و نوجوانان و با همکاری خانهٔ هنرمندان برگزار شد.
در مرداد ۱۳۸۸ و به دنبال اعتراض به نتایج انتخابات ریاستجمهوری، خسرو سینایی با یازده کارگردان دیگر سینمای ایران در نامهای سرگشاده به نمایندگان مجلس ایران با نام «ما نگرانیم» نسبت به اوضاع سیاسی آن روزها ابراز نگرانی کرده و خواهان برچیده شدن سانسور، رعایت آزادی، منع شکنجه، توقف بازداشتهای خودسرانه شدند.
خسرو سینایی در سالهای پایانی عمر خود فیلم چندانی نساخت و میگفت: «نمیگذارند فیلمم را بسازم… مهم نیست فیلم چه موضوعی دارد، آنها میخواهند عدهای را از گود خارج کنند و فقط یک عده خاصی را داشته باشند که زیاد هم حرف نزنند».
خسرو سینایی که در مرداد ۱۳۹۹ به دلیل عفونت ریه و ابتلا به کروناویروس سندرم حاد تنفسی ۲، در بخش مراقبتهای ویژه بیمارستان امیر اعلم تهران بستری شده بود، در ۱۱ مرداد ۱۳۹۹ درگذشت. پیکر او ۱۲ مرداد ۱۳۹۹ بدون برگزاری مراسم عمومی و تنها با حضور خانوادهاش در قطعه هنرمندان بهشت زهرا در کنار آرامگاه محمّدعلی کشاورز و مسعود مهرابی به خاک سپرده شد.
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ خسرو سینایی موجود است. |
مجموعهای از گفتاوردهای مربوط به خسرو سینایی در ویکیگفتاورد موجود است. |
This article uses material from the Wikipedia فارسی article خسرو سینایی, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). محتوا تحت CC BY-SA 4.0 در دسترس است مگر خلافش ذکر شده باشد. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki فارسی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.