Karen Uhlenbeck: Matematikari estatubatuarra

Karen Keskulla Uhlenbeck (Cleveland, 1942ko abuztuaren 24a) estatubatuar matematikaria da.

Ameriketako Estatu Batuetan garatu du ibilbide akademikoa, hainbat unibertsitatetan.

Karen Uhlenbeck
Karen Uhlenbeck: Biografia, Ikerketa, Emakumeak eta matematikak
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakKaren Keskulla
JaiotzaCleveland1942ko abuztuaren 24a (81 urte)
HerrialdeaKaren Uhlenbeck: Biografia, Ikerketa, Emakumeak eta matematikak Ameriketako Estatu Batuak
Familia
Ezkontidea(k)Olke C. Uhlenbeck (en) Itzuli
Familia
Hezkuntza
HeziketaMichigango Unibertsitatea 1964) Artean graduatu
Brandeis University (en) Itzuli 1968) master, doktoretza
Zientzia Matematikoen Courant Institutua 1965)
Hezkuntza-mailaDoktoretza
Tesi zuzendariaRichard Palais (en) Itzuli
Doktorego ikaslea(k)Caio José Colletti Negreiros (en) Itzuli
Robert B. Lockhart (en) Itzuli
Bonita Hart Driscoll (en) Itzuli
Steven Sedlacek (en) Itzuli
James Wade McDonald (en) Itzuli
Steven Benjamin Bradlow (en) Itzuli
Johan Råde (en) Itzuli
Brendan Sean Guilfoyle (en) Itzuli
Georgios Daskalopoulos (en) Itzuli
Fergus Rae O'Dea (en) Itzuli
Mark Haskins (en) Itzuli
Louis Crane (en) Itzuli
Andre Luís Godinho Mandolesi (en) Itzuli
Antonella Marini (en) Itzuli
Jonathan Adam Poritz (en) Itzuli
Alexander Goncalves (en) Itzuli
Michael Sebastian Gagliardo (en) Itzuli
Andrea Nicole Young (en) Itzuli
Magdalena Czubak (en) Itzuli
Hizkuntzakingelesa
Jarduerak
Jarduerakunibertsitateko irakaslea eta matematikaria
Enplegatzailea(k)Massachusetts Institute of Technology
Kaliforniako Unibertsitatea Berkeleyn
Illinoisko Unibertsitatea Urbana–Champaignen  (1971 -  1976)
University of Illinois at Chicago (en) Itzuli  (1976 -  1983)
Chicagoko Unibertsitatea  (1983 -  1988)
Texasko Unibertsitatea Austinen  (1988 -
Jasotako sariak
InfluentziakVera Pless (en) Itzuli
KidetzaAmeriketako Matematika Elkartea
Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala
Arteen eta Zientzien Ameriketako Estatu Batuetako Akademia
Association for Women in Mathematics (en) Itzuli

2019an Norvegiako Parlamentuak Abel saria eman zion, ekuazio diferentzial partzial geometrikoetan eta gauge teorian egin dituen lorpenak goraipatuz.

Biografia

Karen bere lau anaietatik nagusiena zen. Cleveland-en jaio zen baina Nueva Jersey-en nagusitu zen. Bere aita ingeniaria zen eta bere ama aldiz, artista. Hamabi urte zituenean, Fred Hoyle-ren astrofisikari buruzko liburuak etxera eramaten hasi zen. "Oso interesgarriak aurkitu nituen"-adierazi zuen-"Poltsikoko liburu txiki bat ere gogoratzen dut, "One, Two, Three, (and, in?) Infinity"George Gamow-rena, eta gogoan dut bi infinitu mota zeudelako argudio sofistikatu hori ulertzean sentitutako emozioa. Zientzia-liburu guztiak irakurri nituen liburutegian, eta huts egin nuen irakurtzeko ezer ez zegoenean". Lehenik, fisika ikasten hasi zen Michiganeko unibertsitatean, geroago matematikarantz bideratu zituen bere ikasketak. Karen-en gurasoek unibertsitate hori aukeratu zuten merkeenetarikoa zelako. Matematikak ikastea aukeratu zuen gradu honetan, bakarrik lan egin ahal zuelako (nahiz eta, aurrerago matematiketan graduatutako jendearekin komunikatzen zen).

Bere ikasketak Courant de Ciencias Matematicas institutoan, New York-eko unibertsitatean zegoena, jarraitu zituen. Beca bat lortu zuen eta gradu osteko lau urteko formakuntzaren ondoren,1968-an Brandeis unibertsitatean doktorotu egin zen, Richard Palais-engatik gidatutako tesi bateri esker.

1982-an Chicago-ra mugitu zen eta bertan MacArthur beca bat lortu zuen. 1983-an lortu zuen lana Chicagoko unibertsitatean irakasle gisa.

Ikerketa

Analisi geometrikoaren arloaren sortzaileetako bat da, aplikazio harmonikoetan egindako lanengatik, eta haren lanek aurrerapen handiak ekarri dituzte ekuazioen arloan deribatu partzial geometrikoetan, gauge teorian eta sistema integratzaileetan.

Uhlenbeck-ek aldaketak kalkulatzen lan egin du lehenik, eta, ondoren, zenbait problema geometriko eta fisikotan deribatu partzial ez-linealen ekuazioari buruz egindako lanengatik jakinarazi zen batez ere-hasiera batean elektromagnetismoa bezalako fenomenoak deskribatzeko beharrak garatuak, baina orain testuinguru askotan erabiltzen direnak, hala nola espazioaren formak zenbait dimentsiotan aztertzea-, zeinen gainean lagundu baitu Chicagoko Unibertsitatean Shing-Tung Yau-rekin.

1980ko hamarkadaren hasieran, Jonathan Sacks-ekin batera, Riemann-en 3 barietateko gainazal trinkoen murgiltze harmonikoei buruzko teorema lortu zuen.

Emakumeak eta matematikak

Bere karreran zehar, emakumeen aurkako aurreiritziak eta matematikako lanbide esparruetako zailtasunak salatu ditu. “Esan zidaten inork ez zituela emakumeak kontratatzen, emakumeek etxean egon behar zutelako eta haurrak izan behar zituztelako”, azaldu zuen 1997an argitaratutako liburu batean: "Ezin dut pentsatu emakume matematiko bat denik bizitza erraza izan duena.

“Badakit eredu bat naizela emakume gazteentzat matematikaren alorrean. Eta, hein batean, horregatik nago hemen. Hala ere, zaila da eredu izatea; izan ere, ikasleei erakutsi behar diezu pertsona inperfektu batek arrakasta izan dezakeela" adierazi zuen.

Sariak

  • MacArthur beca
  • Zientziaren domina nazionala(Estatu Batuak)
  • Steele saria
  • Abel saria

Erreferentziak

Kanpo estekak


Tags:

Karen Uhlenbeck BiografiaKaren Uhlenbeck IkerketaKaren Uhlenbeck Emakumeak eta matematikakKaren Uhlenbeck SariakKaren Uhlenbeck ErreferentziakKaren Uhlenbeck Kanpo estekakKaren Uhlenbeck1942Abuztuaren 24ClevelandEstatubatuarMatematikari

🔥 Trending searches on Wiki Euskara:

Energia iturriPello OtxandianoAntso III.a GartzeitzKate trofikoGoierriJesus Maria LeizaolaUdalerri Euskaldunen MankomunitateaLa Polla RecordsOihana EtxebarrietaItsas intrusioAristotelesZozoy7cauBehin batean LoiolanTxinako Herri ErrepublikaTermaBertsolari Txapelketa NagusiaEuskadi Ta AskatasunaArancha del SolCortinarius brunneus var. glandicolorSlumdog MillionaireSexu harremanTalia ShireNire aitaren etxea defendituko dutRamon SaizarbitoriaAtaunHertzainakUranioPagoetako natura parkeaPizkundeaCortinarius brunneusTransferentzia-prezioEspainiako geografiaMeatzaritzaGreziar mitologiaKuku-prakaMoskuIkaskuntzaren Diseinu UnibertsalaErromatar ErrepublikaAro ModernoaSarpenAndrokantoLouis-Sébastien MercierErrenteriaBakterioKaotikoGonzalo BoyeEukariotoRan Rober RanKomunikazio ez-bortitzKoldo Romero EskamendiJoseba Díez AntxustegiEuskalkiKike AmonarrizAlemaniaBiolinErrobi (taldea)LeitzaranLarre-buztanikaraGamelanEstirpe ImperialJaiotza-tasaEuskararen jatorriaKlasizismoLeonardo da VinciGarapen iraunkorLapurdiAnimaliaKoltanMontevideoEspainiako Bigarren Errepublika🡆 More