Begoña Zubero: Oroimen historikoa paisaiaren eta arkiteturaren bidez lantzen duen argazkilaria

Artikulu honek erreferentziak behar ditu. Hemen erreferentzia egiaztagarriak gehituz lagun dezakezu.

Begoña Zubero Apodaka (Bilbo, 1962) bizkaitar argazkilari bat da. 1980ko hamarkadatik, memoria historikoa paisaiaren eta arkitekturaren bidez lantzen ditu. Zuberok inguruneko giza arrastoaz hitz egiten du, leku bakoitzeko zeinu ikusgarrietan istorio bat errebelatuz.

Begoña Zubero
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Begoña Zubero Apodaca
Jaiotza	Bilbo, 1962 (61/62 urte)
Herrialdea	Bizkaia, Euskal Herria
Hezkuntza
Heziketa	Madrilgo Complutense Unibertsitatea School of Visual Arts (en)
Hizkuntzak	gaztelania
Jarduerak
Jarduerak	artista eta argazkilaria
bzubero.es

Bere argazkietan alderdi tekniko, formal eta estetikoak zaintzen ditu, garrantzi intelektual handiko irudiak sortuz. Gaur egun Bilbon bizi eta lan egiten du.

Bilbon jaio zen, Madrilgo Complutense Unibertsitatean Informazio Zientzien Fakultatean Irudi eta Soinu Espezialitatea ikasi zuen. Ondoren, New Yorkera joan zen, non argazkilaritza ikasketak egin zituen School of Visual Artsen-en eta bertan bizi izan zen lau urtez.

Bere New Yorkeko garaiaren ondoren, non hizkuntza ezberdinekin esperimentatu zuen, 1990eko hamarkadan lehenik aurkitutako bodegetan lan egin zuen eta ondoren berak eraikitakoak, non objektuak humanizatzeko aukerak erakusten dituen. Ezaugarri hori berriro agertzen da "Po 'ko jendea" erakusketan. Objektuetara eta lekuetara hurbiltzen den, giza aztarna harrapatuz.

Aurreko serieetan Loreak edo Abstrakzioak bezalako gaiak landu ditu. Baina 2000. urteaz geroztik, Bilboko fundazioaren zazpiehungarren urteurrena ospatzeko 7x7x7 proiektuan parte hartu zuenetik, espazio irekietan mugitzen hasi zen: Erroma, Berlin, Polonia, Errusia, Armenia eta orain Po ibaia. Hona hemen bere erakusketetako bi: 2001ean, North by North for 4th Manchesterreko Floor Galleryn edo 2003an Erromako Cervantes Institutuan. Zuberoren ustez, tokiak aukeratzea, askotan, garrantzi handiko gertaera edo ekintzen lekukoa izaten da, paisaian eta arkitekturan zehar memoria historikoan eragina duten serieekin. Bere eguneroko bizitza inguratzen duten objektuen irudiak hartzen ditu, bere lanetan objektibotasuna erabat desagertzen den arren. Adibidez, kristalezko zapalgailu batean enfokatzen denean bere helburua argia eta kolorearekin jolastea da, irudi abstraktuak sortuz. Argazkigintza-tailerrak eman ditu hainbat museorekin lankidetzan, hala nola, Open City Hiri Argazkigintzako Tailerra Bilboko Arte Ederren Museorako 2002an.

"Artea ikasbide" programan parte hartu du, Queenseko (NuevaYork) Public School 128an eta Public School 25, Harlem New Yorken, Guggenheim Museorako tailerrak emanez.

Argazki-serigrafia tailer bat ere eman zuen Guggenheim Bilbo Museoan, Robert Rauchenbergek 1999an egindako atzera begirako erakusketaren harira.

Pilar Serraren Estiarte galeriak Madrilen aurkeztu zituen Begoña Zuberoren CAS&GAS argazkiak, 2007ko udan Armenian garatutako argazki-proiektua.

Honako film hauen argazki finkoa egin du:

• "Sálvate si puedes", 1994an.
• "Hotel y domicilio", 1995ean.
• "Menos que cero" 1995ean.

Bere argazkietan alderdi tekniko, formal eta estetikoak zaintzen ditu, garrantzi intelektual handiko irudiak sortuz. Gaur egun Bilbon bizi eta lan egiten du.

Existenz

Zuberok 2007an Berlingo Tempelhof aireportuari argazkia atera zion. Existenzek XX. mendeko totalitarismoek bizi izan dituzten hirietako aztarna arkitektoniko eta publikoak zeharkatzen ditu: Berlin, Erroma, Mosku edo Varsovia, besteak beste. 2007an "Existenz" erakusketa jarri zuen DonostianAltxerri galeriarekin eta BBKn Elcano Bilbon. Gainera, honako kolektiboetan parte hartu zuen: DFOTO, ART COLOGNE Kolonian Altxerri galeriarekin eta "El ojo que ves" Kordobako Diputazioaren Jauregian. Pilar Citoler circa XX bilduman, Bilbao Arte Fundazioan, Gasteizko Artium Museoan eta Kordobako Udalean.

2009an Tempelhof liburua argitaratu zuen, Alemania naziaren garaian eraikitako Berlingo Tempelhof aireportuaren seriean zentratua.

Habitacao Serralves

2012ko "Habitacao Serralves" proiektua Porton hiriko "art Decó" espazioei buruz garatutako argazki-serie bati dagokio. Serie honek Serralves etxeko gela ezberdinetako 10 irudi ditu. Serralves etxea Carlos Alberto Cabral Conde de Vizelak eraiki zuen egoitza da.

Plastikak, giroak eta arkitekturak paisaiarekin bat egiten duten irudiak dira. Irudi sortak garai bateko bizitza erakusten du, espazio aparteko baten eguneroko bizitzaren sentsazioa emanez. Gaur egun Serralves Fundazioaren zati da, Alvaro Sizaren eraikin berriarekin eta lorategi ikusgarriarekin batera.

Gente del Po

2016ko udan Berlinera bidaiatu zuen, oraindik erabiltzen ari den nazien garaiko testigantza arkitektonikoa jasotzeko asmoz. Alemaniako hiriburuan egon zen bitartean, proiektu hori aldatzen joan zen eta Zuberok espazio horien "arima" erretratatu nahi izan zuen.

Orain, irudi kezkagarri horien aukeraketa bat jarri du ikusgai Bilbon: tamaina handiko zuri-beltzeko argazkiak (1,10 X 1,67 metro). Bertan, Berlingo nazien historian giltzarri izan diren hiru leku erakusten dira, pertsona eta izaki bizidunik gabe, garai bateko hatsa ateratzen dutenak.

2017an, Donostiako Tabakalera Zentroko Kutxa Artegunea aretoan, Po ibaian Michelangelo Antonioni zinemagilearen urratsei jarraituz egin duen "Gente del Po" lana azaldu zuen. Bertan, zinemagileak joan den mendeko 30eko hamarkadan esploratutako espazioei berrekin zien.

Enrique Martínez Lombók hertsiki 94 argazki ditu, euskarri aldakorretan eta hiru serietakoak (Le sponde, Le capanne eta Paesaggio undustriale), Zinema aldizkariaren 68. ale bat, etxola bat eta bi instalazio-bideo (Dal Ponte eta Pontelagoscuro). Erakusketa tamaina naturaleko txabola batekin osatzen da, Le capanne seriea osatzera datorrena; izan ere, eraikin horien eskultura-ezaugarriek eraman zuten Zubero pieza exentu honen kontzepziora, Begoña Goyenetxea eskultorearekin elkarlanean.

Geroago, 2017an, Erromako Maxxi museoan "Extraordinary visions/L 'Italia ci guarda" proiektua aurkeztu zuen, Italiako eta nazioarteko argazkilariekin batera egindako erakusketa kolektibo batean. Hau, "XXI. mendeko artearen museo nazionala" da, Italiako Kultura Ondasunen eta Jardueren Ministerioaren (Ministerio per i Beni e le Attività Culturali) mendekoa. Sormen garaikideari eskainia, bi museo ditu: Maxxi Artea eta Maxxi Arkitektura.

Bere lana bilduma partikular eta instituzionaletan dago; esaterako, Ordóñez Falcó Fundazioan, Gasteizko Artium Museoa Fundazioa, Zarauzko Photomuseuma, Vital Kutxaren Bilduma, Gasteizko Udala, Bilbo Arte Fundazioa, Bizkaiko Batzar Nagusien Bilduma, Irpino Gizarte Museoa (Balatia, Italia), Eusko Jaurlaritzaren Bilduma eta bilduma partikularrak.

NEEEV. Ez da exotikoa, ezinbestekoa da

2024an Iruñeko Zitadelako Mistoen eraikiean ikusgai, NEEEV. Ez da exotikoa, ezinbestekoa da erakusketa.Gerra amaitu osteko hiri baten azterketa da erakusketaren oinarria, eta azterketa horren emaitzak dira espazioan formatu handiko argazkien bidez aurkezten dizkigunak, banan-banan. Hiria Mosul (Irak) da; 2003tik 2015era bitartean etengabeko suntsiketa jasan duen espazioa: Estatu Batuen inbasioarekin lehenik, eta Estatu Islamikoa hiriaren jabe egin zenean gero.

• 2006ko abenduaren 18an, Kordobako Unibertsitateak deitutako Argazki Garaikideen Nazioarteko Lehen Saria irabazi zuen, Alemaniako polizia sekretuaren, Stasi-ren, bulegoetan ateratako irudi batekin.
• 2007ko urtarrilaren 18an, Kordobako Unibertsitateko errektorearen eskutik, "Pilar Citoler" argazki Garaikidearen Nazioarteko I. saria jaso zuen.
• 2006an Eusko Jaurlaritzako Gure Arteako finalista izan zen.