Roger Federer: Tenìsta śvìsar prufesiunìsta

Roger Federer, (Baśilèa, 8 'd Agóst dal 1981, a s lèś /ˈrɒdʒər ˈfɛdərər/ in Tedésc) 'l è 'n tenìsta śvìsar prufesiunìsta da 'l 1998, nùmar òṅ dal mónd par 302 stmani in tut (237 ad fila, da 'l 2 ad Favràr dal 2004 a 'l 17 'd Agóst dal 2008). 'L è élt 186 cm e al péśa 85 chilo. Al sò stîl clàsic ad śōg, fat ad cólp a 'l vōl e cun 'n arvèrs a na maṅ sōla, a s véd a fadìga in di sircùit d'l ATP, adèsa pîṅ ad piciadōr da fónd camp.

In dla sò caréra Federer 'l à vins darsèt tìtui dal Gran Slam (dapartùt), stanta-siē turnèo ATP (al prim a Milàṅ in dal Śnar dal 2001), e siē Masters. 'L à anc vins na mdaja 'd argìnt a gl'ulimpiàdi da par lò e una 'd òr in dópi.

Al sò rivàl stòric 'l è Rafael Nadal: sèg l'à vins siē finàli ATP pardénd-an trédas.

Caréra

Dòp avér fat al sò debùt in dal sircùit ATP in dal 1998, Roger al pòrta a cà al sò prim tìtul in Itâglia in dal 2001 baténd Julien Boutter. A e 'l Roland Garros e a Wimbledon al riva a i quàrt ma chè 'l è bòṅ ad far fóra Pete Sampras in sinc sét tirâ par 7-6 5-7 6-4 6-7 7-5, farmànd acsè al sò record ad vìnsiti ad fila a 31. Al finìs 'l an a 'l 13śum pòst.

In dal 2002 al fà 'n pas in avànti śgranfgnànd a la fiṅ d'l an al sèst pòst di tenìsta masć, rivànd in finàl in dal turnèo ad Miami pardénd da Andre Agassi. In dal 2003 al dvénta al prim śvìsar a vìnsar Wimbledon e 'l al fà cóntar 'l austragliàṅ Mark Philippoussis in finàl. Gl'urganiśadōr dal turnèo ad Gstaad i gh pòrt'n in regàl na vaca da lat par prèmi e lò al la tōś dand-'g al nóm ad Juliette. Ma al regàl più bèl al s al fà lò purtànd-'s a cà al Master dla fiṅ d'l an spasànd via Andre Agassi par 6-3 6-0 6-4, rivànd pò a èsar al nùmar dū dal ranking da drē ma tacâ a Andy Roddick.

Al 2004 al taca par lò a la granda, tant ch'al vins al sò secónd Slam (in Austràglia) e pò anc a Dubai, a Indian Wells e a Ambûrg. In sla tèra rósa al và fóra a 'l tèrs tùran a Parì p'r òpra dal braśigliàṅ Gustavo Kuerten ma al gh la cava a vìnsar par la prima vòlta in Śvisra (a Gstaad). In mèś, al sò secónd Wimbledon (Roddick al gh'à da cédar par 4-6 7-5 7-6 6-4).

Finàli in di Gran Slam

Turnéo	An	Vins/Pardû	Aversàri in finàl	Puntéǵ
Wimbledon	2003	V	Mark Philippoussis	7-6, 6-2, 7-6
Australian Open	2004	V	Marat Safin	7-6, 6-4, 6-2
Wimbledon	2004	V	Andy Roddick	4-6, 7-5, 7-6, 6-4
US Open	2004	V	Lleyton Hewitt	6-0, 7-6, 6-0
Wimbledon	2005	V	Andy Roddick	6-2, 7-6, 6-4
US Open	2005	V	Andre Agassi	6-3, 2-6, 7-6, 6-1
Australian Open	2006	V	Marcos Baghdatis	5-7, 7-5, 6-0, 6-2
Roland Garros	2006	P	Rafael Nadal	1-6, 6-1, 6-4, 7-6
Wimbledon	2006	V	Rafael Nadal	6-0, 7-6, 6-7, 6-3
US Open	2006	V	Andy Roddick	6-2, 4-6, 7-5, 6-1
Australian Open	2007	V	Fernando González	7-6, 6-4, 6-4
Roland Garros	2007	P	Rafael Nadal	6-3, 4-6, 6-3, 6-4
Wimbledon	2007	V	Rafael Nadal	7-6, 4-6, 7-6, 2-6, 6-2
US Open	2007	V	Novak Đoković	7-6, 7-6, 6-4
Roland Garros	2008	P	Rafael Nadal	6-1, 6-3, 6-0
Wimbledon	2008	P	Rafael Nadal	6-4, 6-4, 6-7, 6-7, 9-7
US Open	2008	V	Andy Murray	6-2, 7-5, 6-2
Australian Open	2009	P	Rafael Nadal	7–5, 3–6, 7–6, 3-6, 6-2
Roland Garros	2009	V	Robin Söderling	6-1, 7-6, 6-4
Wimbledon	2009	V	Andy Roddick	5-7, 7-6, 7-6, 3-6, 16-14
US Open	2009	P	Juan Martín del Potro	3-6, 7–6, 4-6, 7-6, 6-2
Australian Open	2010	V	Andy Murray	6-3, 6-4, 7-6
Roland Garros	2011	P	Rafael Nadal	7-5, 7-6, 5-7, 6-1
Wimbledon	2012	V	Andy Murray	4-6, 7-5, 6-3, 6-4
Wimbledon	2014	P	Novak Đoković	7-6, 4-6, 6-7, 7-5, 4-6

Culegamènt estéran

• (EN) (DE) (FR) Al sò sit uficiàl
• (EN) La sò schéda in sal sit d'l ATP