Ιτιά

Ιτέα, Salix) είναι γένος φυτών που ανήκει στην τάξη των Ιτεωδών (Salicales) και στην οικογένεια των Ιτεοειδών (Salicaceae) και περιλαμβάνει 330 περίπου είδη δέντρων και θάμνων των εύκρατων κυρίως αλλά και ψυχρών περιοχών της γης.

Ιτιά
Συστηματική ταξινόμηση
Σύστημα: κατά CRONQUIST, 1981
Βασίλειο: Φυτά (Plantae) Συνομοταξία: Αγγειόσπερμα (Magnoliophyta) Ομοταξία: Δικοτυλήδονα (Magnoliopsida) Υφομοταξία: Διλληνιίδες (Dilleniidae) Τάξη: Ιτεώδη (Salicales) Οικογένεια: Ιτεοειδή (Salicaceae) Γένος: Ιτέα (Salix) L.
Είδη
Περίπου 50, δείτε κείμενο

Τα δέντρα βρίσκονται κυρίως κοντά σε ποτάμια, χείμαρρους ή ρυάκια τα δε μικρά δέντρα και οι θάμνοι σε βουνά, βραχώδη εδάφη και ορισμένα είδη σε αρκτικές περιοχές. Όλα τα είδη έχουν στενά φύλλα που εναλλάσσονται, τα άνθη τους είναι αιωρούμενες ταξιανθίες και οι σπόροι τους έχουν μακριές μεταξωτές τρίχες. Μεταξύ των διαφόρων ειδών του γένους παρατηρείται φυσικός υβριδισμός και έτσι τα είδη της ιτιάς πολλαπλασιάζονται.

Ο φλοιός της ιτιάς χρησιμοποιείται στη βυρσοδεψία, ενώ από τον φλοιό ορισμένων ειδών με εκχύλιση εξάγεται μία χημική ουσία, που ονομάζεται σαλικίνη και αξιοποιείται στη φαρμακευτική. Η ξυλεία των ειδών της ιτιάς δεν είναι ανθεκτική. Όμως από το είδος ιτιάς Salix alba var. calva (κάλβα), κατασκευάζονται τα ρόπαλα του κρίκετ.

 

Ο τυπικός εκπρόσωπος της ομάδας αυτής των δέντρων είναι η κλαίουσα ιτιά ή απλά κλαίουσα (Salix × sepulcralis), δέντρο που το ύψος του φτάνει τα 20 μέτρα και το χαρακτηριστικό του γνώρισμα είναι η φυλλωσιά του που γέρνει προς τα κάτω και από μακρινή απόσταση δίνει την εντύπωση μιας βροχής «δακρύων», δικαιολογώντας την ονομασία του.

Στην Ελλάδα βρίσκονται 12 είδη και είναι αυτοφυή. Το κυριότερο και πιο κοινό είδος είναι η λευκή ιτιά (Salix alba). Την ονομασία της την οφείλει στις λευκές αποχρώσεις του κορμού της. Το ύψος της μπορεί να φτάσει τα 20 μέτρα, αλλά αργά και σταθερά μέσα σε 15 χρόνια. Το ξύλο της χρησιμοποιείται σε παραγωγή φύλλων επένδυσης και σπίρτων. Όταν ο κορμός είναι λεπτός χρησιμοποιείται στην παραγωγή διαφόρων κουτιών και κιβωτίων, στην παραγωγή χαρτοπολτού και στη γλυπτική καθώς χαράσσεται εύκολα. Το κάρβουνο της λευκής ιτιάς χρησιμοποιείται στην παραγωγή πυρίτιδας και από τα κλαδιά της κατασκευάζονται διάφορα κοφίνια. Όταν η ιτιά ανθίζει δημιουργεί ένα ευχάριστο τοπίο εξ ου και το παραδοσιακό τσάμικο.

• Ιτέα η λευκή
• Salix Sepulcralis Group 'Chrysocoma' (Golden weeping Willow, Κλαίουσα ιτιά)

• «Ιτιά». Λουλούδια της Ελλάδας. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2009. 

Παραπομπές