B-Class
Di pilli ni | 1951 |
---|---|
Yupaa | Tamasco |
Diɛma ni yiɣi jam | Bolli |
Yɛltɔɣa din nyɛ tuma ni dini | Silmiinsili, Dagbanli |
Taachi sabbu | Fortiter, Fideliter and Feliciter |
Tiŋa | Ghana |
Din be shɛli polona | Sagnarigu Municipality, Tudu yaɣili |
Tiŋgbaŋ yaɣili calinli | |
Di duzuɣu shee | Tamale |
Nahingbana | red, white |
Ŋun wuhira | Ghana Education service (GES), Ministry of Education |
Soli daadiresi | Aliu Mahama Stadium road, Post Office Box 50 E.R 02 Tamale |
Lahabaya dundɔŋ din mali dihitabili | https://www.schoolsingh.com/senior-high-schools/tamale-senior-high/about |
Gender educated | Doo, Paɣa |
Tamale Senior High School (Tamasco) nyɛla karim bisarinsi karimzɔŋ' titali din be Ghana Tudu yaɣili Northern Region ŋɔ, Tamale.
Shikuru maa nia n-nyɛ ni di bo baŋsim suma n-ti di shikuru bihi, din yɛn che ka bɛ nya shɛhira gban' suma n-tuɣi bɛ bɔhimbu karimzɔŋ kara ni. Din n-yɛn che ka bɛ lɛbi bukaata kuriba ni anfaani. Bi' shɛba ban mali shili ni bɛ tum toon' tali tuma tiŋgbani ŋɔ ni, zaŋ ti salo ni daabilim zoosim, ni fakari filimbu nia ni kpaŋsibu zaŋ chaŋ bɔhimbu tab' sɔŋ tumanima din yɛn tum, ni zaŋ sɔŋ daadama ariʒichi zoosim.
Shikuru maa tuma nyɛmi ni bɛ kpuɣi ka zali kpamba ban simdi, ban ni tooi zali yuli, ban gurigiri bɛ maŋa ka kpuɣi B.E.C.E, ni ban karim siɣisi ka mali shɛhira gbana din wuhiri li. Ka che ka baŋsim bɔmma dede tali ni lihigu zaŋ chaŋ karim nasara, biɛhi chirichi, biɛhisuma, kpaŋmaŋa zaŋ chaŋ diɛma ni yiɣijam ni sabita viɛnyɛla yi polo.
Di yu' kura n-nyɛ Government Secondary School, Gbewaa Secondary School, nti pahi di ni na yoli taɣi Tamale Secondary School shɛli ŋɔ. Di nyɛla baŋsim bɔbu shikuru shɛli din pahi karimzɔn' shɛŋa din mali du' gbɛra shikuriti ni m-be Education Ridge, yaɣ' karili m-be Sagnarigu Municipality (bɛ ni daa ŋmaai shɛli yihi Tamale Metropolis 2012 yuuni la) din be Northern Region Ghana Tamale la. Shikuru ŋɔ nyɛla bɛ ni piiri shɛli ka di kpuɣiri shikurubihi ban be Ghana tingbani ni ka di nyɛla bɛ gbana ni wuhi shɛm zaŋ chaŋ Basic Education Certificate Examination (B.E.C.E) zahimbu nyaaŋa ni shikurubihi ban be tinduya ni ka di nyɛla shikuru ŋɔ maanila sabiri gahindili din kpɛhiri ba na.
Baŋsim yaɣ' shɛŋa bɛ ni wuhiri mini di kpatuɣa n-nyɛ;
Di kpala 1951 yuuni.
Di nyɛla shikuru shɛli din be pubu A
Di nyɛla shikuru shɛli din nyɛ salo(public) shikuru
Shikuru ŋɔ nyɛla din mali dabisi gahinda di taarihi ni, di shɛŋa n-nyɛ;
4. Yuun' pisɔpɔin chuɣu (70th Anniversary). Chuɣu ŋɔ nyɛla chuɣu shɛli bɛ ni puhi yuuni 2021.
Tamale Secondary School nyɛla shikuru shɛli British Colonial Administration ni daa me shɛli 1951 yuuni. Shikuru ŋɔ n-nyɛ tuuli shikuru shɛli British Colonial Administration ni daa tuui me shɛli Ghana tudu polo. Di mɛbu maa daa nyɛla din che ka bi' pola ban be tudu polo ŋɔ na gba tooi nyɛ Shikuru baŋsim kamani bɛ taba ban be nyɔŋ polo la ni nyɛri baŋsm shɛm la. Shikuru ŋɔ tooi nyɛ yuya taɣibu pam; kamani Gbɛwaa Secondary School, Government Secondary School, Tamale Secondary School ni zuŋɔ Tamale Senior High School. Tuuli baŋsim bɔmma zaŋ ti Shikuru ŋɔ daa nyɛla kamani, zaɣ' yɛlinli. Di daa dii bi kpaŋsi bɔhimbu ni wuhibu ko, amaa paɣ'sibu baŋsim ni biɛhigu haŋkali lɛbu. Di baŋsim bomma soya maa n-daa nyɛ; English language, Mathematics, General science(1 and 2), Geography, History, Latin, Agriculture, Carpentry, Masonry, Art and Craft, Music and Metal Work. Dagbani mini French n-daa nyɛ din pahina tooni na. Shikurubihi maa zaa daa bɔhim la wuhibu yaɣa maa tuuli yuma ata ka lee dahi diba anii din nyɛ bɛ ni daa bɔhim shɛli yuma anahi ni yuma anu ni ka daa deei Shikuru ŋɔ shɛhira gbana. Viɛnyɛla n-nyɛ li ni di ni pahi tudu ŋɔ Shikurusuma ni maa. Shikuru ŋɔ nyɛla din kpa ni niya suma ni so shɛli din nyɛ baŋsim lɛbu zaŋ ti Shikuru ŋɔ Cadet Corps din daa kpa yuuni 1954 n-nyɛ tuuli Africa, South Sahara kpaŋa South Africa.
Cadet Corps maa yoori maŋli daa nyɛla 11th February, 1956. Di daa nyɛla Hon. V.H. Alhassan, Parliament jintɔri kuro zaŋ ti Tamale jilimalana Dr. Kwame Nkrumh ʒamani ni (CPP Gomnanti) ni daa sɔŋ niŋ shɛli. Ŋun daa nyɛ Toondana di saha daa nyɛla John- Parson. Zaɣ' suŋtali shɛli Shikuru ŋɔ Cadet wumsibu palo daa nyɛla bin boli Parson Square o kum nyaaŋa. Dini n daa tirisi ti yooi Cadet Corps Ghana zaa.
Yuuni 1958, tuuli shikurubihi paɣiba daa kpuɣi niŋ du' yini Shikuru maa ni, din saha ka di daa lɛbigi li Shikuru shɛli din gabi. Lala yuuni maa dede, tuuli shikurubihi ban nyɛ "baŋdi gahinda" daa kpuɣi n-niŋ dura anahi n-doli din nyɛ so gahinda din daa ti karimbanima ni shɛhira kara daliri n-niŋ Shikuru maa ni, sabimi 'O' mini ' A' paabu dahimbu n-tuɣi chaŋ University.
Tamale Senior High School nyɛla Shikuru shɛli din nyɛ din mali shikurubihi pam n-gari Senior High School kam din bɛ Tamale puuni. A yi lihi 2016-2017, di bɔhimbu yuuni daa nyɛla bɛ ni kpuɣi shikurubihi kalinli ka bɛ paai kɔb'siyɔpɔin ni chenji (700) ka di laɣim shikurubihi maa zaa tu' saayi ni kɔb'shii (2,200). Shikuru ŋɔ dii bi ŋmɛrila nyɔɣu ni di yuli ni chaŋ katiŋ shɛm, tɔ amaa di nyɛla din niŋ suhupiɛlli ni din yihi waɣara ka bɛ be Ghana tingbani luɣili kam n-tumdi tuma maa.
Tamale Senior High School (Tamasco) nyɛla din bɛ Sagnarigu Municipal din bɛ tudu yaɣili (Northern Region) Ghana ŋɔ la. Di bala daansi ni Bagabaga College of Education, Tamale Technical University, Tamale College of Education ni tudu yaɣili (Northern Region) Education du zuɣu la (Ghana Education Service).
Tamale Senior High School (TAMASCO) nyɛla din mali jiŋ' karili ka di bɛ shikuru maa sunsuuni. Di puuni ka shikurubihi nti tabli karimbanima ban bɛ shikuru maa ni laɣindina n-ti puhiri jiŋli, di bahi bahindi Alizumba dali.
Karimbikura nyɛla karimbi' shɛba ban naai Shikuru ka be gɔmnanti mini tuma du' zuɣuri ni n-tumdi tuma. Tamale Senior High School nyɛla shikuru shɛli din wumsi karimbihi pam ka bɛ za zaashe' kara shɛhi pam Ghana ŋɔ. Bɛ shɛba n-nyɛ;
1) Dr. Mahamudu Bawumia
2) Dr. Issahaku Nashiru
3) Gbadamoshi
4) Mr. Abu Wemah
5) Alhaji Aliu Mahama
6) Dr. Mohammed Ibn Chambas
7) Mr Ibrahim Mahama
8) Dr. Alhassan Wayo Seini
9) Alhaji Malik Alhassan Yakubu
10) Mr. Bavug Abdul Latif
11) Mr. Mohammed Gargo
12) Dr. Hilla Limann
13) Alhaji Mohammad Mumuni
14) Professor Raymond Benning
15) Sheikh Imam Rashid Salawatiya
16) Dr. Abdulai Salifu
17) Dr. Adam Gamel Nasser
18) Dr.David Abdulai
19) Mr. Alban Bagbin
20) Madam Theresa Oppong
21) Mr. Mubarak Mohammed Muntaka
22) Madam Otiko Afisa Djaba
23) Dr. Abdulai Salifu
24) Arch Bishop Gregory Kpembaya
25) Mr. B.A. Yakubu
26) Professor Quartey
27) Professor John Kaburisie(RIP)
28)Dr. Gyader
29) Naa Proffessor John Nabila
30) Mr. Douglas Adjarbeng
31) Mr. Peter Illiasu
33) Mr. Ali Nakyea
34) Mr. Adam Sule
35) Alhaji Alhassan Mohammed Awal
36) Alhaji Abdul- Rahaman Mohammed Saani (Man Shani)
1. Joshua Hamidu, Chief of Defence Staff (1978-1979)
2. Michael Samson-Oje, Chief of Defence Staff (2016-2017)
3. Bawa Andani Yakubu, Inspector General of the Ghana Police Service (1969-1971)
1.1960–1964 Mr. Kenneth L. Purser
2. 1964–1967 Mr. B. O. Ayittey
3. 1967–1969 Mr. A. F. Clayton
4. Sept. 1969–1970 Mr. W. A. Ofori
5.1970–1973 Mr. Adu
6. 1973–1981 Alhaji B. A. Fuseini
7. 1981–1982 Mr. S. M. Amankwa
8. 1983–1986 Mr. Mahama Adam (AG)
9. 1986–1988 Mr. L. M. Awuni (AG)
10. 1988–1990 Mr. E. K. Kudiabor
11. 1990–1991 Mr. A. A. Daramanu
12. 1991–1998 Mr. Bolina Saaka
13. 1998–2001 Alhaji Amadu Belko
14. Feb. 2001 – Oct. 2001 Mrs. Mary Asobayire Dan-Braimah (AG)
15. Oct. 2001–2004. Alhaji Mahamadu Saani Abdul-Rahman
16. 2005–2008 Alhaji T. A. Mahama
17. 2004–2005 Mr. J. B. Dakorah
18. 2008–2016 Mr. J. B. Dakorah
19. 2008–2016 Mrs. Mary Asobayire Dan-Braimah
20.2016–ŋun na beni Hajia Amina Musah
21. 2017 Shaibu Adams Wilberforce
22. 2021 Rev Edward Azika
Tamasco nyɛla shikuru shɛli din bɛ kompatisanima mini kpaɣiribu ni saha kam ka di zooi pam. Di shɛŋa n-nyɛ;
Tamale Senior High School nyɛla shikuru shɛli bɛ ni mali karimbihi biɛhigu shee. Lala zuɣu biɛhigu shee ŋɔ nyɛla bɛ ni pu karimbihi ŋɔ bɔŋbɔŋ ka bol' li ni ya. Yili kam din zaa be shikuru maa ni malila di yuli, Di yuya maa shɛŋa n-nyɛ:
This article uses material from the Wikipedia Dagbanli article Tamale Senior High School, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Lahabali be yaɣili ŋɔ CC BY-SA 4.0 gbaa yihi bɛ yi ti a tibili Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Dagbanli (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.