Уладзімір Аляксеевіч Арлоў: беларускі пісьменнік і паэт

Уладзімір Аляксеевіч Арлоў
Уладзімір Аляксеевіч Арлоў
Асабістыя звесткі
Імя пры нараджэнні	Уладзімір Аляксеевіч Арлоў
Дата нараджэння	25 жніўня 1953 (70 гадоў)
Месца нараджэння	Полацк, Полацкая вобласць, БССР, СССР;
Грамадзянства	СССР; Беларусь;
Альма-матар	гістарычны факультэт БДУ;
Месца працы	Мастацкая літаратура;
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	пісьменнік, гісторык, паэт
Мова твораў	беларуская
Грамадская дзейнасць
Партыя	Партыя БНФ;
Член у	Саюз беларускіх пісьменнікаў; Беларускі ПЭН-цэнтр; Беларускі народны фронт «Адраджэнне»;
Прэміі	прэмія імя Францішка Багушэвіча Гліняны Вялес Залаты апостраф Прэмія Цёткі літаратурная прэмія імя Ежы Гедройца Залатая літара Прэмія імя Алеся Адамовіча літаратурная прэмія імя Уладзіміра Караткевіча Алека[d] (2016) Прэмія Ленінскага камсамола Беларусі (1986)
Узнагароды
Подпіс
arlou.by
	Медыяфайлы на Вікісховішчы
	Цытаты ў Вікіцытатніку

25 жніўня 1953, Полацк) — беларускі празаік, паэт, гісторык.

Біяграфія

Скончыў гістарычны факультэт БДУ (1975). Працаваў у Наваполацку настаўнікам гісторыі (1975—1976), карэспандэнтам, загадчыкам аддзела, намеснікам рэдактара гарадской газеты «Хімік» (1976—1986), пасля пераезду ў Мінск — рэдактарам выдавецтва «Мастацкая літаратура» (1988—1997). Сябра Саюза беларускіх пісьменнікаў і Беларускага ПЭН-цэнтра. З 1988 у БНФ «Адраджэньне», двойчы выбіраўся ў Сойм БНФ. Цяпер беспартыйны. Грэка-каталік. Жыве ў Мінску.

Творчасць

Дэбютаваў вершамі ў студэнцкім самвыдавецкім часопісе «Блакітны ліхтар» (Наваполацк, 1973). Падчас навучання ў БДУ стаў адным з ініцыятараў выпуску ў Мінску самвыдавецкага літаратурнага альманаха «Мілавіца» (1974—1976), за што выклікаўся ў КДБ, для «прафілактычных гутарак». Разам з В. Мудровым у 1970—1980-х узяў удзел у памнажэнні і пашырэнні шэрагу забароненых на той час беларускіх выданняў, сярод якіх быў «Расейска-беларускі (крыўскі) слоўнік» В. Ластоўскага.

Вядомасць прынесла проза, творы гістарычнай тэматыкі, затым звярнуў на сябе ўвагу як арыгінальны эсэіст і паэт.

Аўтар шматлікіх кніг прозы, паэзіі, гістарычных нарысаў і эсэ.

Творы У. Арлова перакладаліся на шмат якія мовы, у т. л. на англійскую, нямецкую, польскую, шведскую, чэшскую, украінскую, венгерскую, французскую, румынскую, рускую, эстонскую, літоўскую, латышскую, славацкую, грузінскую ды інш. Больш чым на 25 моваў перакладзенае напісанае ў 1990 эсэ «Незалежнасць — гэта…».

Аўтар сцэнарыяў навукова-дакументальных фільмаў «Еўфрасіння Полацкая», «Полацкія лабірынты», «Сімяон Полацкі» ды інш.

Пераклаў з рускай мовы на беларускую кнігу Мікалая Улашчыка «Была такая вёска» (1989), з украінскай мовы на беларускую кнігі Валерыя Шаўчука «Забойства Пятра Невядомага» (1993), Аляксандра Ірванца «Роўна / Ровно» (2007).

«Уладзімір Арлоў — майстар гістарычнай прозы, іранічны эсэіст. Філіграннае валоданне стылем і сакавіта-грубаваты гумар зрабілі яго адным з самых папулярных пісьменнікаў краіны». (Часопіс «ARCHE»).

Бібліяграфія

Добры дзень, мая Шыпшына. Апавяданні, аповесць. — Мн., 1986
День, калі ўпала страла. Аповесці і апавяданні. — Мн., 1988
Асветніца з роду Усяслава. Ефрасіння Полацкая. — Мн., 1989
Пока не погасла свеча. Повести и рассказы. — М., 1990
Там, за дзвярыма. Вершы ў прозе. — Мн., 1991
Рандэву на манеўрах. Аповесць. Апавяданні. — Мн., 1992
Еўфрасіння Полацкая. Евфросиния Полоцкая. — Мн., 1992
Прысуд выканаў невядомы. Ігнат Грынявіцкі. — Мн., 1992
«Совершенно секретно», альбо Адзін у трох іпастасях. Літаратурна-публіцыстычныя артыкулы. Эсэ. — Мн., 1992
Міласць князя Гераніма. Аповесці. Апавяданні. — Мн., 1992
Мой радавод да пятага калена. Эсэ. — Мн., 1993
Пяць мужчын у леснічоўцы. Аповесці. Апавяданні. — Мн., 1994
Таямніцы полацкай гісторыі. Гістарычныя эсэ. — Мн., 1994, 2000, 2002, 2008
Фаўна сноў. Вершы. — Мн., 1995
Тайны полоцкой истории. Исторические эссе. — Мн., 1995, 2012
Адкуль наш род. Апавяданні. — Мн., 1996; Вільня, 2000, 2003
Рэквіем для бензапілы. Аповесці. Апавяданні. — Мн., 1998
Божая кароўка зь Пятай авэню. Эсэ. — Мн., 1998
Жыватворны сімвал Бацькаўшчыны. Гісторыя Крыжа святой Еўфрасінні Полацкай. Животворный символ Отчизны. История креста святой Евфросинии Полоцкой. — Мн., 1998
Дзесяць вякоў беларускай гісторыі. (У суаўтарстве з Генадзем Сагановічам). 862—1918. Падзеі. Даты. Ілюстрацыі. — Вільня, 1999, 2000, 2002
Еўфрасіння Полацкая. Жыццяпіс і даследаванне спадчыны асветніцы. — Мн., 2000
Requiem dla piły motorowej. Proza. — Białystok, 2000
Десять веков белорусской истории. 862—1918. События. Даты. Иллюстрации. (В соавторстве с Генадзем Сагановичем). — Вильня, 2001
Сны імператара. Апавяданні. Аповесці. Эсэ. — Мн., 2001
Краіна Беларусь. Ілюстраваная гісторыя. Мастак Зміцер Герасімовіч — Марцін (Славакія), 2003, Браціслава, 2012, 2013
Ордэн Белай Мышы. Аповесці. Апавяданні. — Мн., 2003, 2013
Адкусі галаву вароне. Эсэ. — Мн., 2003
Каханак яе вялікасці. Гістарычныя апавяданні. Эсэ. — Мн., 2004
Час чумы. Гістарычныя аповесці. Апавяданні. — Мн., 2005
Реквієм для бензопилки. Оповідання та повість. — Київ, 2005
Сланы Ганібала. Выбраныя эсэ. — Мн., 2005
Ад Полацка пачаўся свет. Гістарычныя эсэ. — Мн., 2005
Kochanek jej wysokości. Proza. — Wrocław. 2006
Паром празь Ля-Манш. Вершы. — Мн., 2006
Час чумы. Аўдыёкніга. — Мн., 2006
Імёны Свабоды. — Радыё Свабодная Эўропа/Радыё Свабода, 2007, 2009, 2015, 2020
Адкуль наш род. Аўдыёкніга. — Мн.,, 2007
Таямніцы полацкай гісторыі. Аўдыёкніга. — Мн,, 2008
Сны імператара. Аўдыёкніга. — Мн., 2008
Паўстанцы. Аўдыёкніга. — Мн., 2008
Паром празь Ля-Манш. Аўдыёкніга. — Мн., 2008
Ордэн Белай Мышы. Аўдыёкніга. — Мн., 2008
Prom przez kanał La Manche. Wiersze. — Gdańsk., 2009
Усё па-ранейшаму толькі імёны зьмяніліся. Вершы. — Мн., 2009
Ля Дзікага Поля. Гістарычныя апавяданні. Аповесць. Эсэ. — Мн., 2010
Імёны Свабоды. Аўдыёкніга — Радыё Свабодная Эўропа/Радыё Свабода, 2011
Пакуль ляціць страла. 100 пытаньняў пісьменьніку. — Радыё Свабодная Эўропа/Радыё Свабода, 2012
Сьвецяцца вокны ды нікога за імі. Вершы. — Мн., 2012
Краіна Беларусь: Вялікае Княства Літоўскае. Ілюстраваная гісторыя. Мастак Зміцер Герасімовіч. — Браціслава, 2012, 2013
Страна Беларусь. Иллюстрированная история. Художник Змицер Герасимович. — Братислава, 2013
This country called Belarus. An Illustrated History — Bratislava, 2013
Ад Полацка пачаўся свет. My Polacak, the Cradle of the World — Мн., 2014
Patria aeterna: apaviadańni — Miensk, 2015
Айчына: маляўнічая гісторыя. Ад Рагнеды да Касцюшкі. Мастак Павел Татарнікаў. —Мн., 2016, 2017, 2019
Танцы над горадам. Тры аповесці — Мн., 2017
Краіна Ур. Вершы. — Мн., 2018
Я марыў стаць шпіёнам. Выбраная проза. Мн., 2018
Вустрыцы а пятай раніцы. Выбраныя эсэ. Мн., 2018
Архіварыус Война. Гістарычная проза. Мн., 2018
Танцы на горадам. Проза апошніх гадоў. Мн, 2018
Belarus. The epoch of the Grand Duchy of Lithuania. An illustrated history. — Vilnius, 2018
Faszination Belarus. Illustrierte Geschichte. Eines unbekannten landes. — Vilnius, 2018
Паручнік Пятровіч і прапаршчык Здань. Балады — Мн., 2018
Porucznik Piatrowicz i chorąży Duch. Ballady — Lublin, 2021
Все як раніше лише імена змінилися. Вірші — Київ, 2021
Краєвид з ментоловим ароматом. Коротка проза — Львів, 2021

Узнагароды

1986 — Прэмія Ленінскага камсамола Беларусі за кнігу «Добры дзень, мая Шыпшына».
1990 — Медаль Францішка Скарыны «за ўклад у распрацоўку тэмы гістарычнага мінулага Беларусі ў літаратуры».
1993 — Выдавецкая прэмія імя Уладзіміра Караткевіча за кнігі «Еўфрасіння Полацкая» і «Рандэву на манеўрах».
1996 — Літаратурная прэмія імя Францішка Багушэвіча Беларускага ПЭН-цэнтра за кнігу «Таямніцы полацкай гісторыі».
1998 — Прэмія Таварыства вольных літаратараў «Гліняны Вялес» за кнігу «Божая кароўка зь Пятай авеню».
2004 — Прэмія імя Барыса Кіта (Нямеччына).
2006 — Прэмія «Залатая літара» за кнігу вершаў «Паром праз Ла-Манш».
2010 — Міжнародная прэмія «Еўрапейскі паэт свабоды» (Польшча) за кнігу «Паром празь Ля-Манш».
2015 — Прэмія часопіса «Дзеяслоў» «Залаты апостраф» за аповесць «Танцы над горадам».
2015 — Срэбны медаль «Zasłużony Kulturze Gloria Artis» (Польшча).
2016 — Міжнародная літаратурная прэмія «Алеко» (Балгарыя).
2016 — Літаратурная прэмія імя Алеся Адамовіча Беларускага ПЭН-цэнтра за кнігу «Імёны Свабоды».
2017 — Прэмія Цёткі за кнігу «Айчына: маляўнічая гісторыя. Ад Рагнеды да Касцюшкі».
2018 — Літаратурная прэмія імя Ежы Гедройца за кнігу «Танцы над горадам»
2019 — Медаль 100 гадоў БНР Рады Беларускай Народнай Рэспублікі.