Мілтан Фрыдман

Мілтан Фрыдман
Milton Friedman
Дата нараджэння	31 ліпеня 1912(1912-07-31)[…]
Месца нараджэння	Бруклін, Нью-Ёрк, Нью-Ёрк, ЗША
Дата смерці	16 лістапада 2006(2006-11-16)[…] (94 гады)
Месца смерці	Сан-Францыска, акруга Сан-Францыска[d], Каліфорнія, ЗША[…]
Месца пахавання	Заліў Сан-Францыска
Грамадзянства	ЗША
Жонка	Rose Friedman[d]
Дзеці	David D. Friedman[d] і Jan Martel[d]
Род дзейнасці	эканаміст, статыстык, выкладчык універсітэта, эсэіст
Навуковая сфера	эканоміка
Месца працы	Чыкагскі ўніверсітэт
Альма-матар	Rahway High School[d] (1928) Калумбійскі ўніверсітэт Ратгерскі ўніверсітэт (1932) Чыкагскі ўніверсітэт (1933) Кембрыджскі ўніверсітэт
Навуковы кіраўнік	Сайман Кузнец
Вядомыя вучні	Гэры Бекер і Phillip D. Cagan[d]
Вядомы як	стваральнік тэорыі манетарызму, родапачынальнік чыкагскай школы
Партыя	Рэспубліканская партыя ЗША
Член у	Нацыянальная акадэмія навук ЗША Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук Нацыянальная акадэмія дэі Лінчэі таварыства «Мон Пелерын»[d] Амерыканскае філасофскае таварыства Каралеўская фламандская акадэмія навук і мастацтваў Бельгіі[d] Інстытут матэматычнай статыстыкі[d] Эканаметрычнае таварыства[d] Philadelphia Society[d][…]
Узнагароды	Нобелеўская прэмія па эканоміцы (1976) прэмія Адама Сміта[d] (1989) медаль Джона Бейтса Кларка[d] (1951) заслужаны член Амерыканскай эканамічнай асацыяцыі[d] член Эканаметрычнага таварыства[d] (1949) член Амерыканскай статыстычнай асацыяцыі[d] ганаровы доктар Гарвардскага ўніверсітэта[d] (чэрвень 1979) член Інстытута матэматычнай статыстыкі[d] (1943)
Подпіс
Медыяфайлы на Вікісховішчы

У сваёй працы Капіталізм і свабода (1962) ён заклікаў да мінімізацыі ролі ўраду ў свабодным рынку дзеля палітычнай і грамадскай свабоды. У 1976 годзе Фрыдман стаў лаўрэатам Нобелеўскай прэміі па эканоміцы (1976) «за дасягненні ў даследаванні спажывецтва, гісторыі грашовага абарачэння, а таксама за практычную дэманстрацыю складанасці палітыкі эканамічнай стабілізацыі».

Мілтан Фрыдман нарадзіўся ў Нью-Ёрку ў беднай сям’і яўрэйскіх эмігрантаў з Украіны. Скончыў Універсітэт Рутгерса з дыпломам па матэматыцы. Працягнуў навучанне ў Чыкагскім універсітэце, дзе атрымаў ступень магістра эканомікі.

З 1937 г. працаваў у Нацыянальным бюро эканамічных даследаванняў.

У 1946 г. атрымаў ступень доктара ў Калумбійскім універсітэце.

Пад час Другой сусветнай вайны працаваў у міністэрстве фінансаў ЗША, потым у складзе групы даследчыкаў-статыстыкаў, што выконвалі замову міністэрства абароны.

У 1946 стаў прафесарам Чыкагскага ўніверсітэта, дзе працаваў да сваёй адстаўкі ў 1977 годзе. Якраз у той перыяд сфарміравалася так званая Чыкагская эканамічная школа, яскравым прадстаўніком якой быў сам Фрыдман.

Быў кансультантам урада ЗША па Плане Маршала, эканамічным саветнікам прэзідэнтаў Ніксана і Рэйгана. Вёў калонку ў часопісе Newsweek у 1966—1984. Працаваў у Гувераўскім універсітэце рэвалюцыі, вайны і міру пры Стэнфардскім універсітэце.

Жонка Мілтана Фрыдмана Роза Фрыдман і яго сын Дэвід Фрыдман таксама з’яўляюцца вядомымі эканамістамі-лібераламі.

Фрыдман стаў вядомым праз распрацаваную ім Колькасную тэорыю грошай, паводле якой грашовае абарачэнне вызначае намінальны кошт вытворчасці. Мілтан Фрыдман лічыцца адным з пачынальнікаў тэорыі манетарызму, якая прызнавала кіраванне грашовым абаротам найважнейшым фактарам кіравання эканомікай.

Таксама важным унёскам Фрыдмана ў развіццё эканамічнай навукі ёсць яго праца над функцыяй спажывання і гіпотэзай перманентнага даходу (1957), крытыка мадэлі крывой Філіпса і распрацоўка канцэпцыі натуральнага ўзроўню беспрацоўя (1968).

Кнігі і артыкулы для шырокай аўдыторыі

• Roofs or Ceilings?: The Current Housing Problem разам з Джорджам Дж. Стыглерам. (Foundation for Economic Education, 1946)
• Capitalism and Freedom ISBN 0-226-26401-7 (1962)
• Social Security: Universal or Selective? разам з Уілбурам Дж. Когенам (1972)
• There’s No Such Thing as a Free Lunch (1975), калонкі з Newsweek
• Free to Choose: A personal statement, разам з Розай Фрыдман, (1980)
• The Case for Overhauling the Federal Reserve, 1985, Challenge
• Economic Freedom, Human Freedom, Political Freedom ISBN 1-883969-00-X (1992), памфлет
• The Drug War as a Socialist Enterprise, Фрыдман пра свабоду і наркотыкі, 1992
• Two Lucky People: Memoirs (разам з Розай Фрыдман) ISBN 0-226-26414-9 (1998)
• George Stigler: A Personal Reminiscence, Journal of Political Economy Vol. 101, No. 5 (Oct., 1993), pp. 768—773 JSTOR
• George J. Stigler, 1911—1991: Biographical Memoir, 1998
• Money Mischief: Episodes in Monetary History ISBN 0-15-162042-3 (1994)
• The Case for Free Trade with Rose Friedman, 1997, Hoover Digest
• Reflections on A Monetary History, The Cato Journal, Vol. 23, 2004

• Манетарызм
• Лібералізм
• Лібертарыянства
• Чыкагская эканамічная школа