Ян Палах
Ян Палах (чэшск.: Jan Palach; 11 жніўня 1948, Вшэтаты — 19 студзеня 1969, Прага) — студэнт спецыяльнасці «гісторыя і палітычная эканомія» Філасофскага факультэта Карлава ўніверсітэта ў Празе, які ў знак пратэсту супраць акупацыі Чэхаславакіі войскамі Савецкага саюза і іншых краін Варшаўскага дагавора 16 студзеня 1969 года, абліў сябе бензінам і здзейсніў самаспаленне каля Нацыянальнага музея на Вацлаўскай плошчы ў Празе.
Памёр праз 3 дні ў шпіталі Карлава ўніверсітэта. Студэнт-скульптар Ольбрам Зубэк зрабіў з яго пасмяротную маску. 25 студзеня пахаванне Палаха на Альшанскіх могілках перарасло ў дэманстрацыю.
| Ян Палах | |
|---|---|
| Jan Palach | |
 | |
| Помнік на месце самаспалення Яна Палаха і Яна Заіца | |
| Род дзейнасці | студэнт |
| Дата нараджэння | 11 жніўня 1948 |
| Месца нараджэння | в.Вшэтаты |
| Дата смерці | 19 студзеня 1969 (20 гадоў) |
| Месца смерці |
|
| Месца пахавання | |
| Грамадзянства |  Чэхаславакія |
| Веравызнанне | Евангелічная царква чэшскіх братоў |
| Альма-матар | |
| Член у | |
| Узнагароды і прэміі | |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
 Творы ў Вікікрыніцах | |
У кастрычніку 1973 рэшткі Палаха былі тайна эксгумаваны супрацоўнікамі чэхаславацкіх спецслужбаў, апаганены і перанесены на могілкі ў горадзе Вшэтаты, але пасля аксамітнай рэвалюцыі яны ізноў былі перапахаваны на Альшанскіх могілках.
Пасля смерці Палаха да красавіка 1969 года яшчэ 26 чалавек здзейснілі спробы самагубства, у пратэст супраць савецкай інтэрвенцыі і задушэння Пражскай вясны 1968 года, у тым ліку 7 загінулі. Адзін з іх — Ян Зайіц — скончыў з сабой таксама на Вацлаўскай плошчы.
Памяць
У гонар Палаха 22 жніўня 1969 года чэшскі астраном-эмігрант Лубаш Когаўтак назваў астэроід (1834) Палах.
Італьянскі музыкант, выканаўца, пісьменнік і акцёр Франчэска Гучыні (італ.: Francesco Guccini) прысвяціў яму песню «Primavera di Praga» (Пражская вясна), якая ўвайшла ў альбом Гучыні «Due anni dopo» (Два гады пасля), які выйшаў у 1970 годзе.
Чэшскі бард Карал Крыл прысвяціў Яну Палаху некалькі песень.
Адна з цэнтральных плошчаў Прагі носіць яго імя.
На Вацлаўскай плошчы ў Празе, перад будынкам Нацыянальнага музея, быў адкрыты помнік у яго гонар. Ён уяўляе сабой драўляны крыж умураваны ў каменную маставую.
Кліп гурта Kasabian на песню «Club Foot» прысвечаны Палаху.
Песня «Torches» з альбому VII: Sturm Und Drang амерыканскага гурта Lamb of God натхнёная дзеяннямі Палаха.
Глядзіце таксама
Зноскі
Спасылкі
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Ян Палах
This article uses material from the Wikipedia Беларуская article Ян Палах, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Матэрыял даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначана іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.