Стадыён Панатынаік

Размешчаны ў раёне Калімармара, на ўсход ад кангрэс-хола Запіён і Нацыянальнага саду. Стадыён прайняў першыя сучасныя Алімпійскія гульні ў 1896 году. Быў адноўлены з рэшткаў старажытнага грэчаскага стадыёна.

Стадыён «Панатынаік»
Арыгінальная назва	грэч. Παναθηναϊκό στάδιο ці грэч. Καλλιμάρμαρο
Месцазнаходжанне	Афіны
Пабудаваны	329 да н.э.
Рэканструяваны	сярэдзіна XIX стагоддзя
Архітэктар	Анастасіяс Метаксас[d] і Эрнст Цылер[d]
Уладальнік	Урад Грэцыі
Забудоўшчык	Lycurgus of Athens[d] і Herodes Atticus[d]
Хатняя каманда	Hellenic Olympic Committee[d]
Умяшчальнасць	80 000
Сайт	panathenaicstadium.gr (англ.)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

У старажытныя часы стадыён быў месцам правядзення Панафінейскіх гульняў, прысвечаных заступніцы горада багіні Афіне. У эпоху класікі былі добраўпарадкаваны драўляныя лавы. Стадыён быў узведзены з мармуру ў 329 годзе да н. э. па ініцыятыве архонта Лікурга. Значнае пашырэнне і абнаўленне стадыёна адбылося ў перыяд Герода Атыка у 140 годзе н.э., тады ён меў 50 000 сядзенняў.

 

Рэшткі старажытнай пабудовы былі раскапаныя і адноўлены ў сярэдзіне XIX стагоддзе а на сродкі грэцкага патрыёта Евангеліса Запаса. Пры яго падтрымцы на стадыёне былі праведзены Алімпійскія спаборніцтвы 1870 і 1875 гадоў.

Другі маштабны этап работ быў ажыццёўлены ў 1895 для правядзення першых сучасных Алімпійскіх гульняў пры фінансавым садзейнічанні Георгіяса Аверофа (яго мармуровая статуя цяпер стаіць каля ўваходу). Ахвяраванні былі зроблены па запыце спадчынніка прынца Канстанціна. Адказнымі за праект былі архітэктары Анастасіяс Метаксас і Эрнст Зілер. Паколькі стадыён у сучасным выглядзе пабудаваны толькі ў пачатку адраджэння Алімпійскіх гульняў, ён быў пабудаваны па старой мадэлі (у прыватнасці, яго бегавыя дарожкі не адпавядаюць сучасным прынятым стандартам). Стадыён з 50 гарызантальнымі мармуровымі шэрагамі месціць каля 80 000 заўзятараў.

Да сярэдзіны XX стагоддзя рака Ілісас працякала прама перад уваходам на стадыён. У перыяд вясновай паводкі ракі часта здараліся паводкі, таму гэтая мясцовасць атрымала назву Жабіны востраў. Пазней яна была схаваная пад праспектам Васілія Канстанціна.

У 2004 годзе стадыён стаў адной са спартыўных арэн Афінскай Алімпіяды. Ён быў месцам правядзення спаборніцтваў па стральбе з лука.

У апошнія гады, стадыён часта выкарыстоўваецца ў гонар вяртання на радзіму пераможных грэчаскіх спартсменаў, перш за ўсё зборнай Грэцыі па футболе пасля таго, як яна перамагла на Чэмпіянат Еўропы па футболе 2004, а таксама пераможцаў і прызёраў у апошніх Алімпійскіх гульнях. На стадыёне таксама адбылася цырымонія адкрыцця чэмпіянату свету 1997 па лёгкай атлетыцы ў 1997 годзе пад рэжысурай кампазітара Вангеліса Папафанасіу і з выкананнем сапрана Мансерат Кабалье. Стадыён «Панатынаік» з’яўляецца месцам, дзе адбываеццы алімпійская цырымонія перадачы абслугоўвання полымя перад кожнымі Алімпійскімі гульнямі.

У рэдкіх выпадках, стадыён быў таксама выкарыстаны ў якасці месца для выбраных музычных і танцавальных выступаў. Сярод іх ўключаюць Пласіда Дамінга, Хаакін Картэс, Depeche Mode, The Cure, Дроселі, Run-DMC, Боні Тайлер, Джоан Джэта і Сакіс.

З верасня 2008 года на стадыёне адбыўся запуск вечарыны MTV Грэцыі, з гасцямі R.e.m., Kaiser Chiefs, C:Real і Габрыэла Гілмі.