Дадаізм, або дада — мадэрнісцкая плынь у літаратуры, выяўленчым мастацтве, тэатры і кіно.
Зарадзілася падчас Першай сусветнай вайны ў нейтральнай Швейцарыі, у Цюрыху. Існавала з 1916 па 1922 гг.
Заснавальнік плыні паэт Трыстан Тцара выявіў у слоўніку слова «дада»: «На мове негрыцянскага племя Кру, — пісаў Тцара ў маніфесце 1918 года, — яно азначае хвост свяшчэннай каровы, у некаторых абласцях Італіі так называюць маці, гэта можа быць абазначэннем дзіцячага драўлянага коніка, карміцелькі, падвоеным сцвярджэннем у румынскай мове. Гэта магло быць і прайграваннем няскладнага дзіцячага лопату. Ва ўсякім выпадку - нешта зусім бессэнсоўнае, што з гэтага часу і пачало быць самай удалай назвай для ўсёй плыні».
Галоўныя асаблівасці дадаізму: адсутнасць планамернай будовы твораў; разбурэнне мастацкай формы; прапаганда выпадковасці; выкарыстанне прыёмаў пародыі на творчасць; ірацыяналізм, творчы эпатаж, сацыяльная крытыка. Дадаісты нярэдка выкарыстоўвалі ў сваіх творах ужо «гатовыя рэчы» (або «ready-made») прамысловай вытворчасці (веласіпеднае кола, расчоска, сушылка для бутэлек). Марсель Дзюшан у 1914 выставіў на ўсеагульны агляд «Веласіпеднае кола», а пазней і звычайны пісуар, назваўшы яго «Фантан» (1917).
This article uses material from the Wikipedia Беларуская article Дадаізм, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Матэрыял даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначана іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.