Імунная сістэма — падсістэма, якая існуе ў пазваночных жывёл і аб'ядноўвае органы і тканкі, якія абараняюць арганізм ад захворванняў, ідэнтыфікуючы і знішчаючы пухлінавыя клеткі і патагены.
Імунная сістэма распазнае мноства разнастайных узбуджальнікаў, ад вірусаў да паразітычных чарвякоў, і адрознівае іх ад біямалекул уласных клетак. Распазнанне ўзбуджальнікаў ускладняецца іх адаптацыяй і эвалюцыйным развіццём новых метадаў паспяховага інфіцыравання арганізма-гаспадара.
Імунная сістэма чалавека ўключае ў сябе чырвоны касцявы мозг, селязёнку, вілачкавую залозу, лімфавузлы і інш. Яна забяспечвае ахову біялагічнай індывідуальнасці і хімічнага пастаянства ўнутранага асяроддзя арганізма.
Патагены могуць хутка развівацца і адаптавацца, каб пазбегнуць выяўлення і знішчэння імуннай сістэмай. У выніку, некаторыя ахоўныя механізмы, таксама эвалюцыянавалі, каб распазнаваць і нейтралізаваць патагенныя мікраарганізмы. Нават простыя аднавузавыя арганізмы, як то бактэрыі, валодаюць рудыментарнай імуннай сістэмай, у выглядзе ферментаў, якія абараняюць ад інфекцыі бактэрыяфага. Іншыя асноўныя імунныя механізмы эвалюцыянавалі ў старажытных эўкарыётаў і да гэтага часу застаюцца ў іхных сучасных нашчадкаў, як то раслінах і насякомых. Гэтыя механізмы ўключаюць фагацытоз, антымікробныя пептыды, дэфензіны і сістэму камлементу. Сківіцаротыя хрыбетныя, у тым ліку чалавек, маюць яшчэ больш складаныя механізмы абароны, у тым ліку здольнасць адаптавацца з цягам часу да канкрэтных узбуджальнікаў. Адаптыўны імунітэт стварае імуналагічную памяць на канкрэтны ўзбуджальнік, што вядзе да павышэннай здольнасці арганізму да супрацьстаяння пры настпнай сустрэчы з тым жа ўзбуджальнікам. Гэты працэс набытага імунітэту ляжыць у аснове вакцынацыі.
Парушэнні імуннай сістэмы могуць прывесці да аўтаімунных захворванняў, запаленчых захворванняў і рака. Імунадэфіцыт адбываецца, калі імунная сістэма менш актыўная, чым звычайна, у выніку паўтаральных і небяспечных для жыцця інфекцый. У людзей імунадэфіцыт можа стацца альбо ў выніку генетычных хвароб, як то цяжкі камбінаваны імунадэфіцыт, або набытых захворванняў, як то ВІЧ/СНІД ці выкарыстанне імунасупрэсіўных прэпаратаў. У адрозненне ад аўтаімунных захворванняў у выніку гіперактыўнасці імунная сістэма атакуе нармальныя тканіны, як калі б яны былі вонкавымі арганізмамі. Агульныя аўтаімунныя захворванні ўключаюць аўтаімунны тырэяідыт, рэўматоідны артрытый, цукровы дыябет першага тыпу і сістэмную чырвоную ваўчанку. Імуналогія ахоплівае вывучэнне ўсіх аспектаў дзейнасці імуннай сістэмы.
Імунная сістэма на Вікісховішчы |
This article uses material from the Wikipedia Беларуская article Імунная сістэма, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Матэрыял даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначана іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.