Пётар Кміта-Сабенскі: палітычны дзяяч Рэчы Паспалітай
Пётар Кміта-Сабенскі гербу Шранява (1477 — 31 кастрычніка 1553, Кракаў) — маршалак вялікі каронны (з 1529), маршалак надворны каронны (1518—1529), ваявода кракаўскі (1536—1553), староста генэральны кракаўскі (1533—1553), староста сьпіскі (1522—1553), ваявода сандамерскі ад 1535, кашталян сандамерскі ад 1532, кашталян войніцкі (1527 = 1532), староста кольскі ад 1524 і перамышльскі ад 1511, меў шмат маёнткаў і сёлаў ва ўласнасьці ў Бяшчадах.
Малодшы сын Станіслава Кміта, ваяводы рускага і Кацярыны Тарноўскай, унук Яна Кміты, быў мужам Барбары Кміты (якая ўспадкавала ад яго Загуж і Леско) і швагерам Яна Грэбурта. Быў выкшталцоным і гарачым прыхільнікам Эразма Ратэрдамскага, апошні ў сваю чаргу прысьвячаў Кміту свае творы. Адзін з найбагацейшых і найбольш уплывовых людзей у Польшчы.
 | |
| Асабістыя зьвесткі | |
|---|---|
| Нарадзіўся | 1477 |
| Памёр | 31 кастрычніка 1553 |
| Пахаваны | |
| Род | Кміты[d] |
| Бацькі | Станіслаў Кміта[d] Кацярына Тарноўская[d] |
| Дзейнасьць | дзяржаўны дзяяч |
Пётар Кміта правёў сваю маладосьць пры двары імпэратара Максыміліяна I, дзе адзначыўся сваёй мужнасьцю ў войску і набыў гуманістычныя погляды. Удзельнічаў у бітве пад Вішняўцом у 1512 годзе, прымаў удзел у бітве з маскоўцамі пад Воршай у 1514 годзе. У 1518 атрымаў тытул маршалка надворнага кароннага. У 1520 браў удзел у вайне з Тэўтонскім ордэнам. У 1524 браў удзел у вайне з туркмамі. У 1522 быў паслом Польшчы на сойме Райху ў Нюрнбэргу.
Быў прыхільнікам каралевы Боны Сфорца і вёў спрэчку з каралём Жыгімонтам Аўгустам, супраціўляючыся жаніцьбе караля на Барбары Радзівіл, аднак на сойме 1550 году заняў прынцыпова супрацьлеглую пазыцыю і перайшоў на бок караля. 24 жніўня ганарова прымаў Жыгімонта і Барабару ў сваім вішніцкім замку.
Займаўся мэцэнацкай дзейнасьцю, ягоны двор у Вішніцы стаў адным з цэнтраў рэнэсансу ў Рэчы Паспалітай. Фінансаваў выдавецкую дзейнасьць. Яго прыдворным быў Марцін Бельскі.
Пётар Кміта памёр 31 кастрычніка 1553, пахаваньне адбылося на месяц пазьней. Дзяцей ня меў.
This article uses material from the Wikipedia Беларуская (тарашкевіца) article Пётар Кміта-Сабенскі, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Зьмест даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначанае іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (тарашкевіца) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.