Һессен (нем. Hessen ), (произношение (мәғл.) — Германияның үҙәк өлөшөндәге ер.
Баш ҡалаһы — Висбаден.
Һессен | |
нем. Hessen | |
Флаг[d] | Герб[d] |
Нигеҙләү датаһы | 19 сентябрь 1945 |
---|---|
Рәсми атамаһы | Hessen |
Архивы хранятся в | Hessisches Hauptstaatsarchiv[d] |
Кем хөрмәтенә аталған | хатты[d] |
Этнохороним | assiani |
Рәсми тел | Немец теле |
Дәүләт | Германия |
Административ үҙәк | Висбаден |
Административ-территориаль берәмек | Германия |
Сәғәт бүлкәте | UTC+1:00[d] һәм UTC+2:00[d] |
Геомәғлүмәттәр | Data:Hessen.map |
Иң юғары нөктә | Вассеркуппе[d] |
Хөкүмәт башлығы вазифаһы | премьер-министр Гессена[d] |
Хөкүмәт башлығы | Борис Рейн[d] |
Закондар сығарыу органы | Ландтаг Гессена[d] |
Юғары суд органы | Constitutional Court of the State of Hesse[d] |
Ойошма ағзаһы | IT Planning Council[d] |
Халыҡ һаны | 6 265 809 кеше (31 декабрь 2018) |
Административ рәүештә бүленә | Дармштадт административ округы[d], Гиссен[d] һәм Кассель[d] |
Диңгеҙ кимәленән бейеклек | 264 метр |
Туғандаш ҡала | Эмилия-Романья[d] һәм Висконсин |
Сиктәш | Түбәнге Саксония, Тюрингия, Бавария, Баден-Вюртемберг, Райнланд-Пфальц һәм Төньяҡ Рейн-Вестфалия |
Бюджет | 48 053 957 900 € |
Майҙан | 21 100 км² |
Рәсми сайт | hessen.de |
URL политики конфиденциальности | hessen.de/datenschutz |
Вики-проект | Q59078454? |
Тема иҡтисады | economy of Hesse[d] |
Социаль селтәрҙә күҙәтеүселәр | 502, 517 һәм 526 |
Ссылка на страницу обратной связи | hessen.de/kontakt |
Ссылка на выходные данные | hessen.de/impressum |
Mastodon серверының URL | social.hessen.de |
Бында ерләнгән кешеләр категорияһы | Категория:Похороненные в Гессене[d] |
Бында төшөрөлгән фильмдар категорияһы | Category:Films shot in Hesse[d] |
Элементтың күренеше өсөн категория | Category:Views of Hesse[d] |
Һессен Викимилектә |
Һессен ере Германияның үҙәгендә урынлашҡан һәм Төньяҡ Рейн-Вестфалия (сик оҙонлоғо — 269 330 метр), Түбәнге Саксония (167 013 метр), Тюрингия (269 647 метр), Бавария (261 881 метр), Баден-Вюртемберг (176 540 метр), Рейнланд-Пфальц (266 325 метр) ерҙәре менән сиктәш. Сиктәренең дөйөм оҙонлоғо — 1410,736 километр.
Һессендың төньяғы һәм көнсығышы ерҙең төньяҡ-көнсығыш сигендә башланыусы Везер бассейны ҡарамағында. Уны барлыҡҡа килтереүсе Фульда һәм Верра инештәре, бергә ҡушылғанға тиклем, Һессен аша 215 һәм 95 км дауамында аҡҡан. Биләмәнең башҡа өлөшө ерҙе Рейнланд-Пфальцтан көньяҡ-көнбайыштан 107 км дауамында сикләүсе Рейн йылғаһы бассейнына ҡарай. Һессен яғынан Рейндың мөһим ҡушылдыҡтары — Майн һәм Лана, шулай уҡ көньяҡ сиктәге ҡыҫҡа Неккар йылғаһы.
һессенда эре тәбиғи һыу ятҡылыҡтары юҡ. Был Ерҙең иң ҙур дүрт һыуһаҡлағысы: Эдер күле, Һессендың иң эре һыу ятҡылығы, Аффольдернер күле, Димель күле, Твисте күле төньяҡ-көнбайыш Һессендың Вальдек-Франкенберг районында урынлашҡан. Көнсығыш һессен районы Майн-Кинцигтағы Кинциг-Штау һәм көнбайыш һессен районы Лан-Диллдәге Аарталь һыуһаҡлағыстары киң билдәле.
Һессеның карьерҙарҙан барлыҡҡа килгән иң ҙур күлдәренә Швальм-Эдер районындағы Боркенер күле Верра-Майснер районындағы Верратталь, һәм Оффенбах районындағы Лангенер, көньяҡ Һессендың иң ҙур күле, ҡарай.
Һессен исеме (латинса Hassia) боронғо герман ҡәбиләһе хаттанан килеп сыҡҡан.
Гессен — Германия Федератив Республикаһының өлөшләтә суверенитетҡа эйә булған субъекты, демократик парламент республикаһы. Бында халыҡ власы органдары аша идара итеүсе халыҡ власть сығанағы булып тора, тәү сиратта — ландтаг, шулай уҡ, конституцияла билдәләнгәнсә, мәҫәлән, ер хөкүмәте, Һессен ере дәүләт суды. Халыҡ демократик үҙидараһы власть органдарына һайлау һәм референдумдар аша тормошҡа ашырыла. Теләһә ниндәй формала Диктатура тыйыла.
Закон сығарыу органы — Һессен ландтагты (нем. Hessischer Landtag), башҡарма органды — Һессен министр-президенты (нем. Hessischer Ministerpräsident) һәм Һессен ландтагы тәғәйенләгән министрҙарҙан торған Һессен ер хөкүмәтен (нем. Hessische LandesregierungHessische Landesregierung) халыҡ һайлай. Конституцион күҙәтеү органы — Һессен еренең дәүләт Ер суды (нем. Staatsgerichtshof des Landes Hessen) юғары суд инстанцияһы — Майндағы Франкфурттың Юғары ер суды (нем. Oberlandesgericht Frankfurt am Main), административ юстицияның юғары суд инстанцияһы — Һессен административ суды (нем. Hessischer Verwaltungsgerichtshof).
Һессен ландтагы — ерҙең бөтә граждандарының һайлап ҡуйылған вәкиллеге. Был ерҙең бөтә дәүләт власы ҡараған Һессен еренең юғары власть органы. Ландтаг биш йылға һайлана, ошо мөҙҙәт үтеүгә үҙтаралыш кисерә.
2018 йылғы һайлауҙарҙа ХДС 40, Йәшелдәр-29, СДПГ-29, Альтернатива-19, СВДП-6, Һулдар −5 урын ала.
1981 йылдан Һессен өс административ округҡа (нем. Regierungsbezirk): Дармштадт, Кассель һәм Гиссен бүленгән. Административ округтарға, үҙ сиратында, 21 ер районы (нем. Landkreis) һәм 5 райондан тыш (райондарға тиңләштерелгән) ҡалалар (нем. Kreisfreie Stadt) инә. Улар 426 общинаны (нем. Gemeinde) (нем. Kreisfreie Stadt) үҙ эсенә ала, эре ҡалалар урындағы округтарға (нем. Ortsbezirk) бүленә.
Райондар һәм райондарға тиңләштерелгән ҡалалар административ округтарға бүленгән (йәйәләр эсендә автономер билдәләре бирелә):
Дармштадт административ округы:
ҡалаһы
Гиссен административ округы:
Кассель административ округы:
30 меңдән ашыу ҡала халҡы һаны 2009 йылдың 31 декабренә ҡарата | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Райондың вәкәләтле органы — крейстаг (нем. Kreistag), пропорциональ система буйынса һайланған исемлектәр халҡы менән ябып, крейстаг депутаттан тора (Kreistagsabgeordneter), мөхит үҙе крейстаг һайланған рәйесе (kreistagsvorsitzender), башҡарма органы районында — район комитеты (Kreisausschuss), крейстаг һайлана, ландрат тора (Landrat) һәм ольдермен (Beigeordneter).
Ҡала вәкиллекле органдары — ҡала вәкилдәре йыйылышы (Stadtverordnetenversammlung), пропорциональ система буйынса һайланған исемлектәр халҡы менән ябылған, ҡала вәкилдәренән торған (Stadtverordneter), үҙҙәре араһынан ҡала һайланған старостаһы вәкил (Stadtverordnetenvorsteher), башҡарма органы ҡала магистраты (Magistrat), обер тора-бургомистры (Oberbürgermeister) һәм штадтратов (Stadtrat).
Вәкиллекле органдары — вәкиллеге община (Gemeindevertretung), пропорциональ система буйынса һайланған исемлектәр халҡы менән ябып, община вәкилдәренән торған (Gemeindevertreter), мөхит үҙе вәкиллеге рәйесе итеп һайланды община (der Vorsitzender Gemeindevertretung), башҡарма органы — идара итеүсе община (Gemeindevorstand), торған (Bürgermeister) һәм олдермен (Beigeordneter).
Округының урындағы вәкәләтле органы — советы урындағы (Ortsbeirat), башҡарма органы, урындағы округы — урындағы староста (Ortsvorsteher).
Гессен менән партнёрлыҡ мөнәсәбәттәре:
Аквитания | Франция | |
Бурса | Төркиә | |
Эмилия-Романья | Италия | |
Ярославль өлкәһе | Рәсәй Федерацияһы | |
Великопольское воеводство | Польша | |
Висконсин | АҠШ |
This article uses material from the Wikipedia Башҡорт article Һессен, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Башҡа шарт булмаһа, CC BY-SA 4.0 лицензияһына ярашлы, эстәлек менән һәр кем файҙалана ала. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Башҡорт (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.