Ве́нерн (швед. Vänern) — Швециялағы күл.
Майҙаны буйынса Европала (Ладога һәм Онега күлдәренән ҡала килә) өсөнсө урынды биләй.
Озеро | |
Венерн | |
---|---|
швед. Vänern | |
Морфометрия | |
Абсолют бейеклеге | 44 м |
Үлсәме | 150 × 81 км |
Майҙаны | 5650 км² |
Күләме | 153 км³ |
Иң тәрән урыны | 106 м |
Уртаса тәрәнләк | 27 м |
Бассейн | |
Площадь бассейна | 47 000 км² |
Впадающая река | Кларэльвен |
Урынлашыуы | |
HGЯO | |
Ил | |
Венерн Викимилектә |
Скандинавия ярымутрауында, Швецияның көньяҡ өлөшөндә, Вестра-Гёталанд һәм Вермланд лендары (провинциялары) араһында урынлашҡан.
Майҙаны — 5650 км², күләме — 153 км³, оҙонлоғо — яҡынса 140 км, максималь киңлеге — яҡынса 80 км, уртаса тәрәнлеге — 27 м, иң ҙур тәрәнлеге — 106 м, диңгеҙ кимәленән бейеклеге — 44 м. Һыу йыйыу бассейны майҙаны — яҡынса 46,8 мең км². Венерн күлендә декабрҙән апрелгә тиклем тотороҡһоҙ боҙ менән ҡаплана.
Венерн һуңғы боҙланыу осоронда (яҡынса 10 мең йыл элек) барлыҡҡа килгән грабенды биләй. Яр буйҙары башлыса уйһыулы, яр һыҙығы сағыштырмаса бик ныҡ йырғыланған. Һыу кимәленең тирбәлеүе ҙур түгел.
Күлдәге иң ҙур утрауҙар — Турсё (62 км²), Колландсё (57 км²) һәм Хаммарё (47 км²). Шулай уҡ күлдә бихисап бәләкәй утрауҙар урынлашҡан. Күлдең үҙәк өлөшөндәге Юрё архипелагы эргә-тирәләге акватория менән бергә милли парк булып тора.
Күлгә 30-ҙан ашыу йылға ҡоя, улар араһында иң ҙурыһы — Кларэльвен. Венерн күленән Гёта-Эльв йылғаһы сыға, ул Каттегат боғаҙына ҡоя. Күл аша Гёта каналы үтә, был һыу юлы Балтик диңгеҙен Төньяҡ диңгеҙ менән тоташтыра. Күл буйындағы иң ҙур порттар — Карлстад, Кристинехамн, Мариестад, Лидчёпинг һәм Венерсборг.
Күлдә балыҡ тотоу үҫешкән. Күл буйҙарында аҡсарлаҡтарҙы, сарлаҡтарҙы һәм гагараларҙы осратырға мөмкин
This article uses material from the Wikipedia Башҡорт article Венерн, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Башҡа шарт булмаһа, CC BY-SA 4.0 лицензияһына ярашлы, эстәлек менән һәр кем файҙалана ала. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Башҡорт (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.