Qara Çalağan
Qara çalağan (lat.
Azərbaycan Respublikasının qırmızı kitabına düşmüşdür.
| Qara çalağan | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
.jpg) | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| Domen: Ranqsız: Amorphea Ranqsız: Obazoa Ranqsız: Opisthokonta Ranqsız: Holozoa Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: ParaHoxozoa Klad: Nephrozoa Tipüstü: Tip: Sinif: İnfrasinif: Klad: Neoaves Klad: Passerea Klad: Telluraves Klad: Accipitrimorphae Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Qara çalağan | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
| ||||||||||
Meşədə və hündür qovaq, palıd, tut, qarağac, vələs kimi ağaclar olan bağlarda nəsil verir, yem üçün isə əsasən açıq sahəyə uçur. Azərbaycanda nəsil verən populyasiyası mart ayında gəlir, dekabrda köçüb gedir. Apreldə hündür ağacda (10–20 m) yuva tikir, 2 - 3 ədəd qonur xalları və cizgiləri olan ağ rəngli yumurta verir. Birinci yumurtadan dişi quş kürt düşür, 30 gündən sonra balalar çıxır. Onlar 40 - 42 gün yuvada bəslənilir. Adətən axırıncı bala ölür, 1 - 2 bala pərvazlanır. Çalağanın yem spektri genişdir: meyvə, tərəvəz, cücü, kərtənkələ, ilan, siçan, leş, ərzaq tullantısı və s. Yemini yerdən, sudan və ağacdan götürür. Yem üçün yuvasından 5–6 km uzaqlaşa bilir.
XХ əsrə qədər adi saylı quş olub. ХХ əsrin birinci yarısında dağətəyi seyrək meşələrdə adi saylı, kəndlərdə və bağlarda isə nadir olub. 1970-ci illərdən sonra Кür-Аraz düzənliyində, o cümlədən, Kürqırağı tuqay meşələrində nəsil verməkdən məhrum olub. ХХI əsrin əvvəlində Azərbaycanda nəsil verən populyasiyası 240 quşdan ibarət idi, indi isə 150 quş qalıb. Son 10 ildə 37,5 % azalıb.
Ovlanması qadağandır. Hirkan və Altıağac Milli Parklarında, Turyançay Dövlət Təbiət Qoruğunda, Çuvand Dövlət Təbiət Yasaqlığında nəzarət altında saxlanılır.
Sinonimləri
- Falco migrans Boddaert, 1783
- Milvus affinis
- Milvus ater
- Milvus melanotis
İstinadlar
Həmçinin bax
This article uses material from the Wikipedia Azərbaycanca article Qara çalağan, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Azərbaycanca (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.