Pataqoniya Səhrası
Pataqoniya səhrası (Pataqoniya səhrası və ya Pataqoniya çölü) — qum və daşlıqdan ibarət olan, Cənubi Amerika ərazisində yerləşən səhra.
Şimaldan Monte səhrası ilə sərhədlənir.
| Pataqoniya səhrası | |
|---|---|
 | |
| Temperatur | |
| • Orta illik | 5-13,4 °C |
| • İllik yağıntı | 200-qədər |
| Yerləşməsi | |
| Yerləşdiyi yer | Cənubi Amerika |
| Ölkə |  Argentina |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Fiziki-coğrafi xüsusiyyətləri
Pataqoniya səhrası Atlantik okeanı boyunca 1600 km məsafədə uzanır. Əsasən Pataqoniya platosu ərazisində 600—800 metr hündürlükləri arasında yerləşir. Səhranın cənubu And dağlarının şərq ətəkləri boyunca Argentina ərazisinə qədər uzanır. Səhranın sahəsi 400 000 km² təşkil edir. Bu hissədə Cənubi Amerika ərazisinə hava axını hərəkət edir. Pataqoniya səhrası yeganə səhradır ki, okeanın sahilində olmaqla bərabər materikin şərqində yerləşir. Andlardan başlayan çaylar səhranı yararaq okeana tökülür. Yarımsəhra ərazisi 0 – 2000 m arasında yerləşir.
Relyef
Pataqoniya özünəməxsus relyefə malikdir. Sıldırımlı qayalar və dərin kanyonlara malikdir. 2000 metrdən 100-150 metrə qədər pilləvari eniş müşahidə edilir. 1200-1500 metr hündürlüyə malik platolar dərin kanyonlarla parçalanmışdır. Səhranın ən dərin kanyonlarından biri Rio-Kolorado çayı əmələ gətirir.
İqlim
İqlimi olduqca quraqdır. İllik yağıntının 200 mm-dir. İllik orta temperatur 5 - 13,4 °C, orta minimal temperatur 1,7 - 8 °C, minimal temperatur -5,4 ; -24,5 °C arasında dəyişir. İl boyu qərbdən quru soyuq küləklər əsir. Günlük aşağı temperatur -1°-3 °C-dir. Qış ayları qar yağır. Şaxtalar hər ay müşahidə edilir. Qış aylarının orta temperaturu +3 °C təşkil edir.
Soyuq Folklend cərəyanı Atlantik okeanından Pataqoniya səhrasına daxil olaraq aridliyi artırır. Rio-Kolorado rayonu ərazisində günlük temperatur 31 °C-dir.
Flora və Fauna
Nisbətən rütubətli ərazilərdə Qırtıckimilər, Stipa, Poa, Azorella kimi bitkilər bitir. Heyvanlar aləmi müxtəlifdir. Burada: Zaedyus pichiy, Dolichotinae, Ctenomys, çöl Laması (Pataqoniyanın yeganə cütdırnaqlısı), Argentina boz tülküsü, Puma, Lyncodon patagonicus kimi məməlilərinə rast gəlinir. Quşlardan isə Mağara bayquşu və Nandunu görmək olar.
Həmçinin bax
İstinadlar
This article uses material from the Wikipedia Azərbaycanca article Pataqoniya səhrası, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Azərbaycanca (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.