Mallén

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

A suya población ye de 3.333 habitants (INE 2004), en una superficie de 37,4 km² y una densidat de 88,83 hab/km².

Mallén
Municipio d'Aragón
Entidat  • País  • Provincia  • Comarca	Municipio  Aragón  Zaragoza Campo de Borcha
Partiu chudicial	Zaragoza
Superficie	37,4 km²
Población  • Total	2939 hab. (2012)
Altaria  • Meyana	293 m.
Distancia  • 52 km	enta Zaragoza
Alcalde	Antonio Asín Martínez
Codigo postal	50550
Patrons	Santo Cristo d'a Columna
Parroquial  • Diocesi  • Arcipestrau  • Parroquia	Tarazona Uecha Ntra. Sra. d'os Ánchels
Coordenadas	41°54’ 2’’N 1°25’ 8’’U
Mallén Mallén en Aragón
Web oficial

Ye situato en materials cuaternarios entre os ríos Ebro y de la Uecha.

Mugas

O suyo termin municipal muga con Gallur, Magallón, Bisimbre, Frescano y Noviellas.

O clima de Mallén ye un clima mediterranio continentalizau, con pocas plevidas entre los 300 y los 500 mm a l'anyo; estius calurosos con una meya de 24 °C en agosto y hibiernos fredos con una meya de 6,5 °C. A meya anyal maxima ye de 20,1 °C y la minima ye de 9,2 °C, tenendo una amplitut termica anyal de 18 °C. L'aire dominant ye lo d'o NO, lo cierzo, que bufa en hibierno y a lo comienzo d'a primavera; en estiu bufa lo buchorno, muito calido y ixuto.

O toponimo puet venir d'o celtibero Manlia.

• Manlia > Malian > Mallén.

Pareixe corresponder con a ciudat celtibera de Malia u Manlia que citan Diodoro y Apiano. En o termin municipal de Mallén hi heba una mansión romana dita Balsio o Balsione, d'a Vía 32 de Tarraco a Asturica seguindo l'Ebro.

Alifonso I d'Aragón la conquirió en 1119, y en 1127 trayó pa repoblar-la mils de mozarabes d'Almería y Malaga que s'heban rebelato a os almurabiz. En 1132 lis dió fuero con os mesmos privilechios y franquicias que teneban en Zaragoza y Tudela. En 1135 tot Mallén pasó a depender de l'orden de l'Hespital de Sant Chuan de Cherusalén

Reparto de concellers

Alcaldes

• O fútbol ye representato por o Club Deportivo Mallén.

• Palacio d'os Zapata, sieglo XVIII.
• Ilesia parroquial de Ntra. Sra. d'os Anchels.
• Palacio de Navas, sieglo XVII.
• Ermita d'a Virchen d'o Pui.

• Sant Sabastián, 20 de chinero.
• Sant Blas, 3 de febrero.
• Virchen d'o Carmen, 16 de chulio.
• Santo Cristo d'a Columna, primer domingo de setiembre.

• Jerónimo Ezquerra de Rozas y Blancas
• Francisco Brun
• Diego Garcés del Garro
• Santiago Gotor Aisa
• Francisco López Sánchez
• Pablo Pérez-Calvillo
• Manuel Pérez de Petinto y Bertomeu
• Santos González Roncal
• Artemio Baigorri