Der Eduard Hoffmann-Krayer (* 5.
Dialäkt: Züritüütsch |
Dezember">5. Dezämber 1864 z Baasel; † 28. Novämber 1936 am glychen Oort) isch en Schwyzer Volchskundler und gërmanischtische Mediëwischt gsy. Er gilt as «de Vatter vo de schwyzerische Volchskund».
Mit syneren antiromantische Haltig hät er i de doozmaalige Volchskund rächt prowoziert, und er hät sich au nöd vo de nazionaalsozialischtische Ströömige la ynëë, wo i sym Fach alewyl stërcher woorde sind.
«Hoffmann-Krayer» statt nu «Hoffmann» hät er sich gsäit, syt er 1891 d Hedwig Krayer, e Fabrikantetochter, ghüraate hät.
De jung Hofme, Soo vomene Täggschtylfrabikant, hät a der Uni Basel (bim Otto Behaghel), z Fryburg im Brysgau, z Leipzig und z Berlin gäge d Familietradizioon Spraachwüsseschaft gstudiert. 1890 hät er z i synere Häimetstadt i de Fächer Tüütsch, Französisch und verglychendi Spraachwüsseschaft promowiert; s Theema vo synere Dissertazioon isch s Baseltüütsch gsy («Der mundartliche Vokalismus von Basel-Stadt in seinen Grundzügen dargestellt»). Scho 1891 hät er si a der Uni Züri habilitiert.
Vo 1896 bis 1899 hät er as Redakter am Schwyzerischen Idiotikon gschaffet. Er hät d Stell übernaa, wo wäg em Tood vom Fritz Staub im glyche Jaar frei woorden isch. Am Idiotikon hät me sit em Staub und em Ludwig Tobler d Spraach äng mit de Volchskund verbunde, und das hät de Hoffmann-Krayer prëëgt. D Hoffnig, er blybi «dauernd», wie s im Jaarespricht für 1896 ghäisst, hät si fryli nöd erfült.
1900 isch de Hoffmann-Krayer z Basel usseroordentliche Profässer für Foneetik, Schwyzertüütsch und Volchskund woorde. Vo 1909 bis 1936 hät er dän a de glychen Uni as oordentliche Profässer für Gërmaanischi Filology ggamtet. 1919–1935 hät er au as Presidänt vo de Basler Hebelstiftig ggamtet.
1896 hät er di Schwyzerisch Gsellschaft für Volchskund gründet und isch dëren ire Bresidänt und dän au Scheffredakter vo de Zytschrifte «Schweizerisches Archiv für Volkskunde» (ab 1897) und «Schweizer Volkskunde» (ab 1911) woorde. Die Gsellschaft und die Zytschrifte gits bis hüt. Er hät wichtig Uufsätz zur hischtoorische Volchskund gschribe; mit em Uufsatz «Die Volkskunde als Wissenschaft» (1902) isch er internazionaal bikannt woorde.
Mitgwürkt hät er au a de 1917 ggründete «Volkskundliche Biographie» (furtgfüert vom Paul Geiger) und am «Handwörterbuch des deutschen Aberglaubens» (1927–1941), wo syn Schüeler Hanns Bächtold-Stäubli useggëë hät.
Syni volchskundlich Biblioteek isch de Grundstock vom Schwyzerischen Archyv für Volchskund z Basel woorde, und syni Samlige händ em Uusbou vom Schwyzerische Museeum für Volchskund im Basler Völkerkundmuseeum tienet.
De Hoffmann-Krayer isch gäge der allgimäin Bigriff von eren anonime «Volchsseel» gsy, und die antiromantisch Haltig hät doozmaal zimli prowoziert. Syni bikantischt Theory isch die vom «vulgus in populo» gsy: Luut em Hoffmann-Krayer hät de Bigriff «Volch» zwee Aatäil: «populus» isch de politisch-nazionaal und «vulgus» de soziaal-zivilisatoorisch Aschpäkt. Er hat gfunde, das sich d Volchskund nöd mit em gsamte politische Läbe söll abgëë, sunder sich uf daas, wo zum «vulgus» ghöört, söll konzäntriere.
Daademit hät er em Hans Naumann widersproche, wo Volchskundler z Bonn und spööter z Berlin gsy isch und mee und mee uf di nazionaalsozialischtisch Syten überegrutscht isch. De Naumann hät e Theory verbräitet, wo devoo uusggangen isch, dass all wäsentlichen Erschynigsforme vom kulturelle Läbe äisder vo der Oberschicht gschaffe und vo der Underschicht nu übernaa wëërded. Für de Hoffmann-Krayer isch d Gsellschaft kompläxer organisiert, und er hät der Yfluss vom Indiwyduum bi de Verbräitig vo Kultuur usegstriche.
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Eduard_Hoffmann-Krayer“ vu de tüütsche Wiki Alemannisch. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |
This article uses material from the Wikipedia Alemannisch article Eduard Hoffmann-Krayer, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Dr Inhalt isch verfiegbar unter CC BY-SA 4.0, wänn nyt andersch aagee isch. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Alemannisch (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.