I

I de meischte Sprachen isch er e Vokal, o wen er im Latyn het entweder chönne Vokal oder Konsonant sy.

Im Hochdütsche gits numme zwei I-Lut:

• es gschlosseni langi "i" wo mer "ie" schribt und
• es offeni kurzi "i" wo "i" gschriebe wird

Im Alemannische git bis ze vier betonti I-Lut:

• Es gschlosseni langi "i" wo ganz noch Gegend "ii" oder au "y" seltener "yy" gschribe wird
• Es offeni langi "i" wo "ie" oder "ii", bim Hebel sogar numme "i" gschribe wird
• Es gschlosseni kurzi "i" wo je noch Gegend "i" oder "y" gschribe wird
• Es offeni kurzi "i" wo fast überall eifach "i" gschribe wird

Ufpasse mues me dermit, das im Alemannische ds ie nid eifach en i isch, sondern würklech e Diphthong /iə/.

Es Problem bi der Fonetische Schriibwis für die vier verschiedene "i" isch, daß im Alemannische je nach Region d’Ussprooch mängge Wörter verschieden isch. Während mer in einere Gegend z. B. "viil" (lang, offen) seit, wirds neumen andersch "vil" (kurz, offen) uusgsproche, u wider a andernen Orte "viil" (lang, gschlosse). Drum isch bi de Beschriibig züe de vier I-Lut bewußt uf Biispil verzichdet worde.

S’Düpfeli uf em "i" isch im 14. Johrhundert entstande, säll Düpfeli isch emol an Akzent gsi, wo immer chliiner worden isch.

• Im Allemannische
  • I stoht in mängge Allemanische Mundarte für "ich" ("I ha mi Lebtig nüt so gseh")
  • I stoht in mängge Alemannische Mundarte für "in" ("I de Stube")
  • Ii bzw. y isch e hüfig verwendeti Vorsilbe und stoht für "ein-" ("iichaufe", "iifriere")
• in dr Mathematik
  • isch i e imaginäri Äihäit bi de komplexe Zaale
  • isch i e imaginäri Äihäit bi de Kwaternione
• in dr Füsik
  • stoot I als Formlezeiche für d Stromsterki
• in dr Informatik
  • wird s chleine i als Zelwariable verwändet
• in dr Chemii
  • isch I s Sümbol für s Elimänt Iod