Рудольф Нуриев

Рудольф Хәмит улы Нуриев; 1938 оны 3-р сарын 17-нд ЗХУ-ын Алс Дорнод мужийн Раздольное тосгон орчим явсан галт тэргэнд төрж, 1993 оны 1-р сарын 6-нд Францын Леваллуа-Перре хотод нас барсан) — Зөвлөлтөөс зугтаж гарсан, Их Британийн болон Францын татар үндэстэй бүжгийн жүжигчин бөгөөд балетмейстер.

1948 оноос 10 настайдаа Уфа хотын хүүхдийн чуулгад бүжиглэж, тэндээс нүүлгэн шилжүүлсэн Санкт-Петербургийн балетчин Анна Удалцоватай Багшийн ордонд, Пионерийн ордонд балетчин Елена Войтовичтэй хамт сурч байжээ. 1953-1955 онд Башкирын Дуурь бүжгийн эрдмийн театрын балетын студид багш Загида Бахтиярова, Виктор Пяри нартай хамт суралцаж, балетын бүжигчнээр нэгэн зэрэг ажиллаж байв.

1955 онд Ленинградын бүжиг дэглэлтийн сургуульд элсэж, Александр Пушкиний ангид суралцжээ.

1958 онд сургуулиа төгсөөд прима балетчин Наталья Дудинскаягийн ачаар Ленинградад үлдэж, С.М.Кировын нэрэмжит Дуурь бүжгийн эрдмийн театрт бүжигчин болжээ.

1961 онд ЗХУ-ын Ленинград хотын Дуурь бүжгийн театрын Парист хийсэн аялан тоглолт дуусгасны дараа тэрээр улс төрийн орогнол хүсч, ЗХУ-ын хамгийн алдартай "цагаачлагчдын" нэг болжээ.

Тэрээр Английн балетчин Марго Фонтейнтэй 17 жилийн турш хамтран бүжиглэсэн. Нуриев 1983-1989 онд Парисын Дуурь бүжгийн жүжигчдийг удирдаж, амьдралынхаа төгсгөлд хөгжмийн удирдаач болж үзсэн байна. Тэрээр мөн дэлхийн өнцөг булан бүрд үл хөдлөх хөрөнгө худалдан авч, уран зураг, урлагийн ховор эд зүйл цуглуулдаг сонирхолтой байв.