Espírito Santo

La so capital ye Vitória. Ta allugáu na rexón Sureste del país, llindando al norte con Bahia, al este col Océanu Atlánticu, al sur con Rio de Janeiro y al oeste con Minas Gerais. Con 46 077 km², ye'l cuartu estáu menos estensu —per delantre de Rio de Janeiro, Alagoas y Sergipe, el menos estensu— y con 84,53 hab/km², el sestu más densamente pobláu, por detrás de Rio de Janeiro, São Paulo, Alagoas, Sergipe y Pernambuco.

Espírito Santo
Bandera de Espírito Santo (es) Escudo de Espírito Santo (es)
Alministración
País	Brasil
ISO 3166-2	BR-ES
Tipu d'entidá	unidá federativa de Brasil
Capital	Vitória (es)
Gobernadores de Espírito Santo (es)	Renato Casagrande (es)
Nome llocal	Espírito Santo (pt)
División	ver Afonso Cláudio (es) , Brejetuba (es) , Conceição do Castelo (es) , Domingos Martins (es) , Laranja da Terra (es) , Marechal Floriano (en) , Venda Nova do Imigrante (en) , Alfredo Chaves (en) , Anchieta (es) , Guarapari (es) , Iconha (en) , Piúma (en) , Rio Novo do Sul (en) , Itaguaçu (es) , Itarana (en) , Santa Leopoldina (en) , Santa Maria de Jetibá (es) , Santa Teresa (en) , São Roque do Canaã, Espírito Santo (en) , Cariacica (es) , Serra (es) , Viana (es) , Vila Velha (es) , Vitória (es) , Aracruz (es) , Fundão (es) , Ibiraçu (es) , João Neiva (es) , Linhares (en) , Rio Bananal (en) , Sooretama (en) , Montanha (en) , Mucurici (en) , Pinheiros (es) , Ponto Belo (en) , Conceição da Barra (en) , Jaguaré (en) , Pedro Canário, Espírito Santo (en) , São Mateus (es) , Água Doce do Norte (es) , Barra de São Francisco (es) , Ecoporanga (es) , Mantenópolis (en) , Alto Rio Novo (es) , Baixo Guandú (es) , Colatina (es) , Governador Lindenberg, Espírito Santo (en) , Marilândia (en) , Pancas (es) , São Domingos do Norte, Espírito Santo (en) , Águia Branca (es) , Boa Esperança (en) , Nova Venécia (es) , São Gabriel da Palha, Espírito Santo (en) , Vila Pavão (es) , Vila Valério, Espírito Santo (en) , Alegre (en) , Divino de São Lourenço, Espírito Santo (en) , Dores do Rio Preto, Espírito Santo (en) , Guaçuí (en) , Ibatiba (es) , Ibitirama, Espírito Santo (en) , Irupi (en) , Iúna (es) , Muniz Freire (en) , Apiacá, Espírito Santo (en) , Atílio Vivácqua (es) , Bom Jesus do Norte, Espírito Santo (en) , Cachoeiro de Itapemirim (es) , Castelo (en) , Jerônimo Monteiro (en) , Mimoso do Sul (es) , Muqui (en) , São José do Calçado (en) , Vargem Alta (es) , Itapemirim (es) , Marataízes, Espírito Santo (en) y Presidente Kennedy (es)
Xeografía
Coordenaes	19°41′S 40°28′W / 19.68°S 40.47°O / -19.68; -40.47
Superficie	46077.5 km²
Llenda con	Rio de Janeiro, Minas Gerais y Bahia
Puntu más altu	Pico da Bandeira (es)
Altitú media	756 m
Demografía
Población	4 108 508 hab. (2021)
Densidá	89,17 hab/km²
Más información
Estaya horaria	UTC−03:00 y America/Sao_Paulo (en)
Fundación	1889
es.gov.br

Otros importantes conceyos, amás de la capital, son Aracruz, Cariacica, Cascada de Itapemirín, Colatina, Guaraparí, Liñares, San Mateo, Sierra, Viana y Villa Vieya. El xentiliciu del estáu ye capixaba o espírito-santense.

En 1535, cuando los colonizadores portugueses llegaron a la Capitanía del Espírito Santo y desembarcaron na rexón de Prainha (que traducíu lliteralmente sería Playita), empecipióse'l primer nucleu poblacional, denomináu "Villa del Espírito Santo". Por cuenta de los ataques indíxenes, el líder Vascu Fernandes Coutinho resolvió fundar otra villa, d'esta vegada nuna de les islles, que foi llamada "Villa Nueva del Espírito Santo", ente que l'antigua pasó a ser llamada Villa Vieya. Mientres un periodu, Espírito Santo foi amestáu al estáu de Bahia, teniendo polo tanto a la ciudá de Salvador como capital. Anguaño, la so capital Vitória ye un importante puertu d'esportación de mineral de fierro. Na agricultura, ye importante la producción de café, arroz, cacáu, caña d'azucre, frijoles, frutes y maíz. Na ganadería, ganáu de corte y lácteos. Na industria, son importantes les sos productos alimenticios, madera, celulosa, testiles, muebles y la industria siderúrxica.

El nome del estáu ye una denominación dada pol donatario Vascu Fernandes Coutinho, que desembarcó ellí, en 1535, mientres un domingu dedicáu al Espírito Santo. Como interés d'esa etimoloxía, merez importancia'l Conventu de la Virxe de Peña, símbolu de la relixosidá capixaba, qu'alluga nel so archivu la tela más antiguo d'América Llatina, la imaxe de la Virxe (Nuesa Señora) de les Allegríes.

La so superficie de 46095,6 km² ye similar en tamañu a Estonia, dientro del cual atópase una variedá de hábitats incluyendo una llanura costera, llagos, una variedá de formaciones de montes, montes de monte, manglares y munchos otros alcontraos.

Topografía

L'estáu puede ser estremáu en dos árees: la baxa llanura costera, y los montes interiores, (que'l so pico más altu -Picu da Bandeira- llega a 2,890m d'altitú), ellí esta la sierra del Caparaó.

Ríos

El principal ríu del estáu ye'l ríu Dolce. Otres cuenques hidrográfiques importantes inclúin la del ríu Santa María da Vitória, que recueye los ríos del área norte de los que desbocan na badea de Vitória. La cuenca del ríu Jucu, que recueye los ríos del área al sur de los que desbocan en Vitória.

Llagos

La más importante rexón de llagos del estáu ta asitiada na vera del río Dolce. La rexón tien unos 26 grandes llagos, el mayor llamáu llagu Juparanã.

El clima del Espírito Santo ye secu polo xeneral, y caliente al norte del ríu Dolce. El clima de monte ye más fríu llegando al clima tropical d'altitú nes rexones más altes, como l'oeste y el suroeste. El clima predominante nes llanures costeres ye'l tropical tendiendo'l tropical secu nel norte. Polo xeneral el branu ye lluviosu y l'iviernu ye secu.

Los plantíos de más importancia nel estáu de Espírito Santo son l'arroz, el café (unu de los más importantes productos d'esportación agrícoles de Brasil), el cacáu, la caña d'azucre, frijoles, y frutes, (principalmente la banana y el papaya), y el maíz. Tocantes a animales pa fines comerciales, el más importante, según en tol Brasil ye'l ganáu, que ye criáu tantu pa fines de carne como llechero, pero equí destácase tamién la industria d'aves de corrolada, qu'unvia pa tou Brasil y tamién s'esporta. La industria de enlatados, productos forestales, testiles, l'aceru y el mineral de fierro son grandes destaques. L'estáu abriga la mayor usina de beneficiu de mines de fierro del mundu (Valle do Rio Dolce), y una de les mayores industries de producción de papel del mundu.

Vitória ye un importante puertu pa la esportación del aceru, y amás na cuenca de la rexón de São Mateus, atopóse apocayá petroleu, lo qu'impulsó la economía estatal, yá tando a valir alcuerdos comerciales pa la so esplotación.

El turismu vien creciendo n'importancia na economía del Estáu pero la mayoría de los viaxeros son d'estaos vecinos, y non d'otros países, asina que'l capital recaldáu ye inda pequeñu, en comparanza a otros estaos. Destinos turísticos conocíos inclúin la zona costera con ciudaes como Guarapari, Jacaraípe y Manguinhos. Pero cada vez más los destinos de monte ganen popularidá, como Domingos Martins y Castelo.

• Los colonos alemanes nel estáu brasilanu d'Espírito Santo