Doãn Hi (tiếng Mãn: ᠶᡡᠨ ᡥᡳ, Möllendorff: yūn hi, Tiếng Trung: 允禧; 27 tháng 2 năm 1711 - 26 tháng 6 năm 1758), tự Khiêm Trai (谦斋), hiệu Tử Quỳnh (紫琼), biệt hiệu Tử Quỳnh đạo nhân, Xuân Phù cư sĩ, là Hoàng tử thứ 21 tính trong số những người con sống tới tuổi trưởng thành của Thanh Thánh Tổ Khang Hi Đế.
Doãn Hi 允禧 | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Hoàng tử nhà Thanh | |||||||||||||||||
Thông tin chung | |||||||||||||||||
Sinh | 27 tháng 2, 1711 | ||||||||||||||||
Mất | 26 tháng 6, 1758 | (47 tuổi)||||||||||||||||
Phối ngẫu | Tổ thị (祖氏) | ||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Hoàng tộc | [Ái Tân Giác La] | ||||||||||||||||
Thân phụ | Thanh Thánh Tổ Khang Hi Đế | ||||||||||||||||
Thân mẫu | Hi tần |
Doãn Hi nguyên danh là Dận Hi (chữ Mãn:ᡳᠨ ᡥᡳ, chữ Hán: 胤禧), sinh ngày 11 tháng 1 (âm lịch) năm Khang Hi thứ 50 (1711), là con trai duy nhất của Hi tần Trần thị. Sau khi Ung Chính Đế lên ngôi ông đổi tên thành Doãn Hi để tránh kỵ huý. Năm Khang Hi thứ 59 (1720), Dận Hi theo Khang Hi Đế tuần du Tái ngoại. Năm thứ 61 (1722), Khang Hi Đế băng hà, lúc này ông mới 11 tuổi. Vì còn nhỏ tuổi nên ông không đủ khả năng để tranh giành ngôi báu với các người anh lớn hơn. Ông là một thi sĩ, có tài hội họa, giỏi thư pháp với nhiều tác phẩm nổi tiếng của nhà Thanh.
Năm Ung Chính thứ 8 (1730), tháng 2, ông được phong Bối tử. Đến tháng 5, Ung Chính Đế hạ chỉ dụ: "Trẫm có nhiều ấu đệ, trừ trước đến nay không thể biết rõ hết. Theo Di Thân vương tấu xưng lúc trước, Nhị thập nhất A ca Doãn Hi lập chí hướng lên, lại biết cảm tạ ân huệ của Trẫm, ý niệm cung kính xuất phát từ thành tâm thành ý", từ đó thăng làm Bối lặc. Năm thứ 11 (1733), tháng 8, ông 23 tuổi, bắt đầu theo Quả Quận vương Doãn Lễ xử lý sự vụ của Đô thống Mãn Châu Tương Hồng kỳ. 2 năm sau thì chính thức nhậm chức Đô thống Hán quân Chính Hoàng kỳ. Năm thứ 13 (1735), tháng 10, sau khi Càn Long lên ngôi, dụ chỉ:
“ | 幼好读书, 识见明晰, 办理旗物亦属妥协, 朕意欲封为郡王. Ấu hảo độc thư, thức kiến minh tích, bạn lý kỳ vật diệc chúc thỏa hiệp, Trẫm ý dục phong vi Quận vương. | ” |
— Đại Thanh Cao Tông Thuần Hoàng đế thực lục |
Đến tháng 11, Doãn Hi được tấn phong Thận Quận vương (慎郡王), sinh mẫu Trần thị từ Hoàng khảo Thiến Quý nhân được tấn phong Hoàng tổ Hi tần. Năm Càn Long thứ 5 (1740), tháng 2, quản lý sự vụ Đô thống Mãn Châu Chính Bạch kỳ. Năm thứ 7 (1742), tháng 3, cùng với Đại học sĩ Ngạc Nhĩ Thái, phụ trách biên tu Hoàng thất tộc phổ "Ngọc điệp". Năm thứ 23 (1758), ngày 21 tháng 5, ông bệnh qua đời, được truy phong thuỵ hiệu là Thận Tĩnh Quận vương (慎靖郡王). Năm thứ 24 (1759), Hoàng lục tử Vĩnh Dung quá kế trở thành con thừa tự của Doãn Hi, được phong Bối lặc.
Năm | Tác phẩm | Diễn viên |
1999 | Dương Châu bát quái (扬州八怪) | Trình Trước (程前) |
2012 | Cung tỏa châu liêm | Trần Hiểu (陈晓) |
2012 | Hậu cung Chân Hoàn truyện | Khang Phúc Chấn (康福震) |
2018 | Diên Hi công lược | Trương Bân (张彬) |
This article uses material from the Wikipedia Tiếng Việt article Dận Hi, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Nội dung được phát hành theo CC BY-SA 4.0, ngoại trừ khi có ghi chú khác. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Tiếng Việt (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.