А́нна Афана́сьевна Моро́зова (1921 чылдыӊ, май 23, Калуга губерниязы, Мосаль уездизи, Поляна суур.
РСФСР — 1944 чылдыӊ декабрь 31, Нова-Весь, гмина Семёнтково, Журомин повят, Польша) — совет разведчик, интернационалчы чажыт организациянныӊ удуртукчузу, Ада-чуртуӊ Улуг дайынынныӊ радизи. Совет Эвилелиннин маадыры. (8 мая 1965 чылдын май 8-те, чок болганда).
Анна Афанасьевна Морозова | |
---|---|
Төрүттүнген хүнү | 1921 майның 23 |
Төрүттүнген чери | |
Мөчээн хүнү | 1944 декабрьның 31 (23 хар) |
Мөчээн чери | |
Хамаатызы (албатызы) | |
Ажыл-херээ | боец сопротивления |
Шаңналдары |
Анна Морозова родилась Калуга губерниязынныӊ Мосаль уездизинге, Поляны суурга тѳрүттүнген. Ачазы — Афанасий Калистратович Морозов, даараныкчы. Авазы — Евдокия Федотовна Морозова, бажыӊ ээзи. Кады тѳрээнери 5 кижи. Анна улуг уруу. Ѳг-булези Брянск облазыннын Дубров районунда Сеща суурже кѳшкен. Анаа уруг 8 класс дооскан. Ол уеде комсомолга кирип алган. Бухгалтерлер курзун дооскан соонда шериг аэродромга авиация кезээнге ажылдап турган. Ада-чуртуӊ Улуг дайыныннын үезинде уругнун ажылдап турган аэродромунга фашистернин Yш дугаар рейхтин Шериг-Агаар күштериннин 2-ги авиабазазы турупкан. Олар хүнде 200-300 чедир бомбаларны кода-хоорайларже, оларнын аразында Москваже, октап тургннар. Совет эрге-чагырганныӊ разведказы ол дугайында билдингир шынарлыг медээлерни хереглеп турганнар. Ол дугайын билип алыры биле Брянщинага чажыт организацияларны тургузуп эгелээн. Анна фашистерниӊ авибазазынче идик-хеп чуур кижи кылдыр ажылдап кирген. Чоорту таныыр-билир аныяктарын чажыт ажылче хаара тудуп эгелээн. 1942 чылдыӊ чазынындан 1943 чылдыӊ сентябрьга чедир Морозова, «Резеда» - деп кыйгы биле (радиоэфирге) совет-поляк-чехословак чажыт интернационалчы организация удуртуп ажылдап турган. Совет командованиеже үнелиг чажыт медээлерни чорудуп, самолеттарны бүдүү чазылдырып, янзы-бүрү фашистерге удур ажылды чорудуп турганнар. 1 дугаар Клетнян партизан бригадазы уругнун ажылын унелеп корген. Сещаны фашистерден хостаан соонда, 10 дугаар Агаар шериинин армиязы уругну «За отвагу» - деп медаль биле шаӊнаан. 1944 чылда Анна радистер курзун разведшкола: « Разведывательное управленея Генерального штаба Красной армии» - черинге дооскан. Аннаны ВС ССРЭ-нин 10 дугаар армиязыннын «Джек» разведка-диверсия бѳлүүннүн «Лебедь» кыйгылыг дайынчызы кылдыр Чѳѳн Прусияже разведчик кылдыр октапкан. Ол черлерге каш-даа разведбѳлүктер туттурган болуп турар, чуге дээрге немецтернин ында тускай камгалал шыйыы: «Ильменхорст», узуну - Литвадан - Мазур тулаалары, мурнуу чукте: Тильзит — Рагнит — Гумбиннен — Гольдап — Ангербург — Норденбург — Алленбург — Велау бар болган. 1944 чылдыӊ тѳнчүзүнден Анна Морозова каттышкан совет-поляк партизан отрядынга турган. «Джек» бѳлүү чидириге таварышпышаан, немецтерни эжелеп алганы поляк девискээрге келген. 1944 чылдын декабрь 31-де хутор Нова-Весь чоогунга разведчик Анна бүзээледипкен. Сѳѳлгү огунга чедир аткылашпышаан, октары тѳнүп каарга, балыглаткан уруг халчып келген СС кезээнин фашистеринге дүжүп бербейн, ийи гранатазы-биле оларны боду биле катай чазылдырыпкан. Уругнун чок болган чери арга кыдыы чер, ийи суур аразы: Сицяж (польск. Siciarz)суур биле Дзечево (польск. Dzieczewo). Маадырны Градзаново-Костелное чоогунда ажааган. (польск. Gradzanowo Kościelne), Поляк хоорай Млавыдан 34 км черде.
«Вызываем огонь на себя» (1965) режиссёр Сергей Колосов «Парашюты на деревьях» (1973) режиссёр Иосифом Шульман с
This article uses material from the Wikipedia Тыва article Морозова, Анна Афанасьевна, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Контент CC BY-SA 4.0 лицензия аайы-биле (өскези айыттынмаан болза) ажык. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Тыва (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.