Турма
Редька (турма, турба) — ийи чылдыг бакча (бакша, огород) үнүжү.
Турманың база янзы-бүрү чергелери (сорттары) бар. Тывада улус ону хөйү-биле бакчаларда (огородтарда) тарып, өстүрүп турар. Турманың тургузуунда чигир, шагжалык (клетчатка), үстер, ферментилер, холин, витаминнер С, В1, калийлиг дустар бар. Турманы чем чиир хөөн улгаттырарынга, улуг-хырынның ажынды суун көвүдедиринге ажыглап турар. Кижиниң мага-бодундан холестеринни ылгап үндүреринге ажыктыг чүве болганда, кырыыр чорукту баш бурунгаар болдурбазынга ужур-дузалыг. Ынчалза-даа улуг-хырынның оюлганнаар, ижин-шөйүндү, баарның, чүректиң хоочургай арыгларында турманы ажыглаарын эмчилер сүмелевейн турары
Улус шаг-шаандан бээр турманы ажыглап келген. Эң ылаңгыяда уругларның өө-тынып чөдүрер — албыгар думаа (коклюш) аарыының үезинде, өл, шык, соокка каксып, чөдүргенде, турманың чулуун бал-биле (ары чигири-биле) холааш, улуг омааштап, бир хүн 3-4 катап ижер. Турманың чулуун бүүрек болгаш баарның дашталыр аарыгларынга, куяңга (ревматизм), ыстаң (подагра), шыңганнар аарыы (миозит), неврит болгаш бел арыы (радикулит) үезинде ажыглап турар.
Дөзү
- Доржу Көк-оолович Куулар, Тана Моңгушевна Куулар - "ЛЕКАРСТВЕННЫЕ РАСТЕНИЯ В ТУВЕ"
This article uses material from the Wikipedia Тыва article Турма, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Контент CC BY-SA 4.0 лицензия аайы-биле (өскези айыттынмаан болза) ажык. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Тыва (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.