Псков: Русиядә шәһәр

Псков
Халык саны	209 840 (2017)
Нигезләнгән	903
Хөкүмәт башлыгы	Цецерский, Иван Николаевич
Сәгать поясы	UTC+03:00
Кардәш шәһәрләр	Нойсс, Валмиера, Пөрт (Шотландия), Роенок (Вирджиния), Белосток, Гера, Неймеген, Арль, Норртелье[d], Даугавпилс, Дәрбәнт, Соргыт һәм Северодвинск
География
Моның өлеше	Псков өлкәсе
АТБ	Псков өлкәсе
Ил	Россия
Мәйдан	96 км²
ДДӨБ	45 метр
Координатлар	57°49'тн, 28°20'кнч
Почта индексы	180000–180999
Телефон коды	8112
Башлык исеме	Мэр
Хөкүмәт башлыгы	Цецерский, Иван Николаевич

Өлкә буйсынуындагы шәһәр булып тора. Псков шәһәре шәһәр округы статусында мөстәкыйль муниципаль берәмлек төзи. Ул Великая елгасында аның Псков елгасы белән кушылган урынында урнашкан.

Халык саны — 207 571 кеше (2015).

Сәгать поясы

Мәскәү вакыты

Псков Мәскәү вакыты (Moscow Time Zone, MSK) сәгать поясында урнашкан. UTC белән аермасы +3:00 сәгать тәшкил итә.

Тарихы

Псков - Россиянең иң борынгы шәһәрләренең берсе, беренче тапкыр Лаврентьев елъязмасында 903 елдан искә алына.Шәһәр статусын 903 елдан башлап йөртә. 1348-1510 елларда - бәйсез Псков Республикасы башкаласы. 1510 елда үзәкләштерелгән Рус дәүләтенә кушыла. XVIII гасыр башына кадәр Псков Россиянең һәм Европаның иң эре шәһәрләренең берсе, илнең иң мөһим оборона һәм сәүдә үзәге була. Псков крепосте биш крепость боҗрасыннан (аларның өчесе бүгенге көнгә кадәр сакланган) торган, шуңа да Псков яулап алып булмас диярек кала булган.

Үзенең күп гасырлык тарихында Псков берничә тапкыр зур хәрби хәрәкәтләр алып бару үзәгенә әверелә, әмма бер генә тапкыр, ике бөтендөнья сугышы вакытында оккупацияне санамыйча, алына. Санкт-Петербургка нигез салынганнан соң, Псков илнең көнбатыш чикләрендә үзенең төп урынын югалта, ә Төньяк сугышы нәтиҗәләре буенча чик ераккарак, көнбатышка күчкәч һәм Россия империясенә Рига һәм Ревель (хәзер Таллин) ушылганнан соң, Псковның сәүдә һәм оборона пункты буларак әһәмияте бөтенләй кими. Бөек Ватан сугышы вакытында шәһәр өч ел Германия тарафыннан оккупацияләнә, бу вакыт эчендә 3,5 мең тыныч гражданның гомере өзелә. 2009 елның декабрендә Псковка «хәрби дан шәһәре» исеме бирелә.

Псков - Псков өлкәсенең һәм Россиянең төньяк-көнбатышының мөһим туристик үзәге. Борынгы Псков һәйкәлләре ЮНЕСКО Бөтендөнья мирасы исемлегенә кертелгән. Троицкий соборы, Псков крепосте, Мирож монастыре, Поганина палаталары, Псковның берничә борынгы чиркәве Россия Федерациясенең мәдәни мирасы исемлегенә керә. Шәһәр шулай ук эре транспорт төене булып тора, ул тимер юллар һәм зур автомагистральләр киселешендә урнашкан. Шәһәр эчендәге автобуслар челтәре үсеш алган.

Халык саны

Халык саны
1811	1825	1833	1840	1847	1856	1863	1867	1870	1885
9300	↘8685	↗8876	↗10 269	↘8898	↗16 329	↗16 807	↘12 981	↗18 331	↗21 684
1897	1910	1914	1917	1920	1923	1926	1937	1939	1944
↗30 478	↗32 856	↗34 100	↗60 168	↘29 004	↗36 667	↗43 857	↗55 184	↗60 439	↘143
1959	1962	1967	1970	1973	1976	1979	1989	1992	1996
↗80 448	↗98 000	↗112 000	↗126 323	↗141 000	↗156 000	↗175 307	↗203 467	↗208 500	↘207 100
1998	2000	2001	2002	2003	2004	2005	2006	2007	2008
↘204 200	↘201 500	↘200 400	↗202 780	↗202 800	↘201 000	↘200 000	↘197 000	↘194 900	↘194 200
2009	2010	2011	2012	2013	2014	2015
↘193 034	↗203 279	↘202 882	↗203 974	↗206 154	↗206 730	↗207 571

Милләтләр (2010): урыслар (95,1%), украиннар (1,6%).

Шәхесләр

Александр Ступишин (1912-1992), КДУ галимнәр шурасы рәисе.
Лидия Виндт (1901—1990), әдәбият белгече, тәрҗемәче.

Татар матбугаты

Сугыш сафы

Тышкы сылтамалар

Искәрмәләр

↑ https://old.daugavpils.lv/en/46

↑ https://www.daugavpils.lv/en/assets/upload/Daugavpils_majas_lapai_EN_18.pdf

↑ http://admsurgut.ru/rubric/120/Partnery-Surguta

↑ https://www.severodvinsk.info/?idmenu=237

↑ ^6,0 ^6,1 Оценка численности постоянного населения по муниципальным образованиям Псковской области на 1 января 2015 года. әлеге чыганактан 2015-04-10 архивланды. 2015-04-10 тикшерелгән.

↑ ^7,00 ^7,01 ^7,02 ^7,03 ^7,04 ^7,05 ^7,06 ^7,07 ^7,08 ^7,09 ^7,10 ^7,11 ^7,12 ^7,13 Народная энциклопедия «Мой город». Псков. әлеге чыганактан 2013-10-23 архивланды. 2013-10-23 тикшерелгән.

↑ Статистическое изображение городов и посадов Российской империи по 1825 год. Сост. из офиц. сведений по руководством директора Департамента полиции исполнительной Штера. Спб., 1829.

↑ Обозрение состояния городов российской империи в 1833 году / Изд. при министерстве внутренних дел. — Спб., 1834.

↑ Статистические таблицы о состоянии городов Российской империи. Сост. в Стат. отд. Совета МВД. — Спб., 1840.

↑ Статистические таблицы о состоянии городов Российской империи [по 1 мая 1847 года]. Сост. в Стат. отд. Совета МВД. Спб., 1852.

↑ Статистические таблицы Российской империи, составленные и изданные по распоряжению министра внутренних дел Стат. отделом Центрального статистического комитета. [Вып. 1]. За 1856-й год. Спб., 1858.

↑ Статистический временник Российской империи. Серия 1. Вып. 1. Спб., 1866.

↑ Статистический временник Российской империи. Серия 2. Вып. 1. — Спб., 1871, с. 180.

↑ Статистический временник Российской империи. Серия 2. Вып. 10. Спб., 1875, с. 98.

↑ Статистика Российской империи. 1: Сборник сведений по России за 1884—1885 гг. Спб., 1887, с. 22.

↑ Первая всеобщая перепись населения Российской Империи 1897 г.

↑ Города России в 1910 г. — Спб., 1914.

↑ ^19,0 ^19,1 ^19,2 Города Союза ССР / НКВД РСФСР, Стат. отдел. — М., 1927

↑ Всесоюзная перепись населения 1926 года = Recensement de la population de L’U.R.S.S. 1926 / Центральное статистическое управление СССР; Отд. переписи. Северный район. Ленинградско-Карельский район: народность, родной язык, возраст, грамотность. — М.: Изд. ЦСУ СССР, 1928, с. 106

↑ Всесоюзная перепись населения 1937 года: Общие итоги. Сборник документов и материалов — М., 2007, с. 68.

↑ РГАЭ, ф. 1562, оп. 336, д. 1248, лл. 83—96.

↑ Старинный Псков: История Пскова. Возрожденный из руин