Vekil sunucu veya yetkili sunucu, (İngilizce: İngilizce: proxy server veya yalnızca İngilizce: proxy) İnternet'e erişim sırasında kullanılan bir ara sunucudur.
Bu durumda, örneğin bir ağ sayfasına erişim sırasında doğrudan bağlantı yerine:
İnternet iletişim kuralları dizisi | ||
Katman | İletişim kuralları | |
7. | Uygulama katmanı | HTTP, DNS, SMTP, FTP, TFTP, UUCP, NNTP, SSL, SSH, IRC, SNMP, SIP, RTP, Telnet, ... |
6. | Sunum katmanı | ISO 8822, ISO 8823, ISO 8824, ITU-T T.73, ITU-T X.409, ... |
5. | Oturum katmanı | NFS, SMB, ISO 8326, ISO 8327, ITU-T T.6299, ... |
4. | Ulaşım katmanı | TCP, UDP, SCTP, DCCP, ... |
3. | Ağ katmanı | IP, IPv4, IPv6, ICMP, ARP, İnternet Grup Yönetim Protokolü, IPX,... |
2. | Veri bağlantısı katmanı | Ethernet, HDLC, Wi-Fi, Token ring, FDDI, PPP, L2TP... |
1. | Donanım katmanı | ISDN, RS-232, EIA-422, RS-449, EIA-485, ... |
Bilgisayar ağlarında, bir vekil sunucu diğer sunuculardan kaynakları isteyen istemcilerin talepleri için bir aracı olarak davranan sunucudur. Bir istemci vekil sunucuya bağlanır, bazı servisler ister, örneğin bir dosya, bağlantı, ağ sayfası veya farklı bir sunucudan uygun diğer kaynaklar gibi ve vekil sunucusu, kolaylaştırmak ve karmaşıklığını kontrol etmek için bir yol olarak talebi değerlendirir. Bugün birçok vekil, ağ vekilleridir.
Vekil sunucu, İnternet'e erişim sırasında ara makine olarak kullanılan makinedir. İnternet'e erişim sırasında vekil görevi görürler. İnternet'e erişim sırasında direkt bağlantı yerine bu tür bağlantılar üzerinden bağlanılır ve ana bağlantıyı isteyen makine geçici olarak kimliğini gizleyebilir. Çünkü İnternet'e bu makineler üzerinden bağlanıldığından karşı tarafın, bağlanan makineyi değil üzerindeki vekil sunucuyu görecektir. Bu tür makineler son zamanlarda özellikle hackerlar tarafından kimlik gizlemek için pek tercih edilmiyor. Daha çok ülke kısıtlaması olan sitelere giremeyen kullanıcıların bu yöntemi kullanarak İnternet'e girebilmesi gibi. Örneğin Türkiye'de YouTube'un kapalı olduğu dönemde bu yöntem üzerinden girilebilmesi gibi.
Bu teknoloji, birçok avantaj sağlar:
Genelde İnternet servis sağlayıcılar, şirketler ve büyük ağlar (kampüs ağları gibi) tarafından kullanılır.
Bir vekil sunucusu kullanıcının yerel bilgisayarında veya İnternet üzerindeki kullanıcının bilgisayarı ve varılacak sunucular arasındaki çeşitli noktalarda doğru çalışabilir.
Hazır vekil sunucular, hedef sunucuya bağlanmak için istemci sunucu isimlerinin yerine vekil olurlar. Hazır vekil sunucular kaynağın geniş bir aralığından erişilebilir. 'hazır sunucu' ve 'iletme sunucusu' terimleri, davranım ve böyle girişimlerin genel bir tanımıdır. Bu makalede ters vekil sunucu dışında tanımlanan vekil sunucuların tipleri, genel olarak hazır vekil sunucu kavramının daha fazla özelleştirilmiş alt tipleridir.
Bir açık vekil sunucu, herhangi bir İnternet kullanıcısı tarafından erişilebilen bir iletim vekil sunucusudur. Ağ taraması yapılıyorken veya diğer İnternet servislerini kullanıyorken kimliği bilinmeyen bir açık vekil sunucu, IP adresini gizli tutmak için kullanıcılara izin verir. Ancak anonimliğin değişen dereceleri vardır.
Bir ters vekil sunucu, sıradan bir sunucu olmayı isteyenler ortaya çıkan bir vekil sunucudur. İstekler, isteği işleyici olan bir veya daha fazla merkez sunuculara iletilir. Ağ sunucusundan doğrudan gelmiş gibi yanıt döndürülür. Ters vekil sunucular bir veya daha fazla sunucunun komşusunda yüklenir. İnternet'ten gelen bütün trafik ve komşusunun ağ sunucularının birinin hedefi ile vekil sunucu üzerinden gider.
Ters vekil sunucuları yüklemek için bazı sebepler vardır:
İlgili konuların veya bozulmaların belirli bağlantılarını azaltmak için tasarlanmış bir vekil sunucudur. Performans geliştirme vekil sunucuları genel olarak Gidiş dönüş zamanı (RTT) ve büyük paket kaybı ile kablosuz bağlantıların yüksek duyarlılığında TCP performansını geliştirmek için kullanılır. Ayrıca sık sık çok farklı yükleme ve indirme oranları içeren yüksek asenkron bağlantılar için kullanılır.
This article uses material from the Wikipedia Türkçe article Vekil sunucu, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Aksi belirtilmedikçe içeriğin kullanımı CC BY-SA 4.0 lisansı kapsamında uygundur. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Türkçe (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.