Epidemiyolojide, temel çoğalma sayısı veya temel üreme sayısı (bazen temel üreme oranı olarak da adlandırılır), R 0 } , tüm bireylerin enfeksiyona duyarlı olduğu bir popülasyonda, bir vaka tarafından doğrudan oluşturulan beklenen vaka sayısı olarak düşünülebilir.
Bu maddenin veya maddenin bir bölümünün gelişebilmesi için alakalı konuda uzman kişilere gereksinim duyulmaktadır.Ağustos 2020) ( |
Tanım, başka hiçbir bireyin enfekte olmadığı veya aşılanmadığı (doğal olarak veya aşılama yoluyla) durumu açıklar. Avustralya Sağlık Bakanlığı'nınki gibi bazı tanımlar, "hastalığın bulaşmasına kasıtlı herhangi bir müdahalenin" olmadığı durumu da tanıma ekler. Temel çoğalma sayısı, etkili çoğaltma numarası ile karıştırılmamalıdır. (veya ), Etkili çoğaltma numarası, popülasyonun mevcut durumunda oluşan ve enfekte olmamış durumda olması gerekmeyen vakaların sayısıdır. Ayrıca şunu not etmek önemlidir: boyutsuz bir sayıdır ve zaman birimi, veya zamanın iki katına çıkması gibi birimlere sahip olan bir oran değildir.
çevresel koşullar ve enfekte popülasyonun davranışı gibi diğer faktörlerden de etkilendiği için bir patojen için biyolojik bir sabit değildir. Ayrıca değerler genellikle matematiksel modellerden tahmin edilir ve tahmin edilen değerler kullanılan modele ve diğer parametrelerin değerlerine bağlıdır. Bu nedenle, literatürde verilen değerler yalnızca verilen bağlamda anlamlıdır ve eski değerlerin kullanılmaması veya farklı modellere göre değerlerin karşılaştırılmaması önerilir. tek başına bir enfeksiyonun popülasyonda ne kadar hızlı yayıldığına dair bir tahmin vermez.
'ın en önemli kullanımları, ortaya çıkan bulaşıcı bir hastalığın bir popülasyona yayılıp yayılamayacağını ve bir hastalığı ortadan kaldırmak için aşılama yoluyla nüfusun ne kadarının aşılanması gerektiğini belirlemede kullanılmasıdır. Yaygın olarak kullanılan enfeksiyon modellerinde, olması, enfeksiyonun popülasyonda yayılmaya başlayabileceğine, ancak yayılmayacağına işaret eder. Genellikle değeri ne kadar büyükse salgını kontrol etmek de o kadar zordur. Basit modellerde, enfeksiyonun sürekli yayılmasını önlemek için etkili bir şekilde aşılanması gereken (enfeksiyona duyarlı olmayan) nüfus oranının daha büyük olması gerekir. . Tersine, endemik dengede enfeksiyona duyarlı kalan popülasyonun oranı olur.
Temel üreme kavramının kökleri, Ronald Ross, Alfred Lotka ve diğerlerinin çalışmaları aracılığıyla izlenebilir, ancak epidemiyolojideki ilk modern uygulaması, 1952'de George MacDonald tarafından sıtma konusunda yapılmıştır.
Hastalık | Bulaşma Şekli | Değeri |
---|---|---|
Kızamık | Aerosol | 12–18 |
Suçiçeği | Aerosol | 10–12 |
Kabakulak | Solunum damlacıkları | 10–12 |
Çocuk felci | Fekal-oral yol | 5–7[kaynak belirtilmeli] |
Kızamıkçık | Solunum damlacıkları | 5–7[kaynak belirtilmeli] |
Boğmaca | Solunum damlacıkları | 5,5 |
Çiçek hastalığı | Solunum damlacıkları | 3,5–6 |
HIV / AIDS | Vücut sıvısı | 2–5[kaynak belirtilmeli] |
SARS | Solunum damlacıkları | 0,19–1,08 |
SARS-CoV-2 / COVID-19 | Solunum damlacıkları (Aerosol iletimi inceleme altında) | 2–6 |
Nezle, soğuk algınlığı | Solunum damlacıkları | 2–3 |
Difteri | Tükürük | 1,7–4,3 |
Grip (1918 İspanyol gribi) | Solunum damlacıkları | 1,4–2,8 |
Ebola (2014 Ebola salgını ) | Vücut sıvısı | 1,5–1,9 |
Grip (2009 domuz gribi salgını) | Solunum damlacıkları | 1,4–1,6 |
Grip (mevsimsel suşlar) | Solunum damlacıkları | 0,9–2,1 |
MERS | Solunum damlacıkları | 0,3–0,8 |
This article uses material from the Wikipedia Türkçe article Temel çoğalma sayısı, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Aksi belirtilmedikçe içeriğin kullanımı CC BY-SA 4.0 lisansı kapsamında uygundur. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Türkçe (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.