Kuluçka süresi, canlının patojenik organizmaya, kimyasal maddeye ya da radyasyona maruz kalma ile belirgin belirtilerin ve bulguların ortaya çıkması arasında geçen süre.
Tipik olarak enfeksiyon hastalıklarında, konakta belirtilerin ortaya çıkabilmesi için enfeksiyöz organizmanın çoğalması dönemidir.
Gizli ya da gecikme süresi de denilebilmektedir. Gizli dönem ve kuluçka süresi arasındaki fark: kuluçka süresi, bulaş ve hastalığın klinik başlangıcı arasındaki süreyi ifade ederken; gizli dönem, bulaş ve bulaştıktan sonra hastalığın yayılım göstermesi arasındaki zamanı ifade eder. Bu dönemlerin süreleri hastalıktan hastalığa ve hastalığa maruz kalan canlıya göre değişiklik gösterir. Bir kişi hastalık taşıyıcı olabilir, tıpkı belirti göstermeksizin boğazda streptococcus bulunması gibi. Hastalığa bağlı olarak, hasta kişi kuluçka süresinde bulaştırıcı olabilir ya da olmayabilir.
Klinik gecikme sırasında enfeksiyon subkliniktir. Viral enfeksiyonlarda klinik gecikme süresinde virüs aktif olarak replike olur. Uyku döneminde viral gecikme döneminden farklı olarak virüs replikasyonu olmaz. Örneğin HIV enfeksiyonunun klinik gecikmesinde. AIDS'in ilk başlarında HIV, hiçbir belirti göstermez ve hiçbir bulguya neden olmaz, buna rağmen lenf sisteminde çoğalır ve hızla birikerek geniş bir viral yüke neden olur. Bu kişiler hastalığı bulaştırabilirler.
"İçsel kuluçka dönemi" ve "dışsal kuluçka dönemi" terimleri vektör kaynaklı hastalıklarda kullanılır. İçsel kuluçka süresi etkenin kesin konak tarafından alınıp bu konaktaki gelişimini tamamladığı süredir. Dışsal kuluçka süresi ise etkenin ara konak tarafından alınıp bu konaktaki gelişimini tamamladığı süredir.
Bir hastalığa özel kuluçka süresini aşağıdaki faktörler de dahil çeşitli faktörler etkiler:
Bireyler arası farklar nedeniyle, kuluçka süresi her zaman bir aralık olarak ifade edilir. Bu bilgiler her zaman mevcut olmasa da mümkün olduğunda %10 ila %90'lık bir aralığı ifade etmek en iyisidir.
Birçok durum için yetişkinlerde kuluçka süresi çocuk ve bebeklerden daha uzun sürer. Grip
| Hastalık | asgari | azami | dönem |
|---|---|---|---|
| Pasteurella multocidanedenli Sellulit | 0 | 1 | gün |
| Suçiçeği | 9 | 21 | gün |
| Kolera | 0.5 | 4.5 | gün |
| Erythema infectiosum (Beşinci hastalık) | 13 | 18 | gün |
| 1 | 3 | gün | |
| Nezle | 1 | 3 | gün |
| Deng humması | 3 | 14 | gün |
| Ebola | 1 | 21 (95%), 42 (98%) | gün |
| Roseola | 5 | 15 | gün |
| HIV | 2 | 3 | hafta, ay ya da daha fazlası |
| Infectious mononucleosis (glandular fever) | 28 | 42 | gün |
| Kuru hastalığı | 10.3 | 13.2 | yıl |
| Marburg | 5 | 10 | gün |
| Kızamık | 9 | 12 | gün |
| Kabakulak | 14 | 18 | gün |
| Norovirus | 1 | 2 | gün |
| Boğmaca | 7 | 14 | gün |
| Çocuk felci | 7 | 14 | gün |
| Kuduz | 1 | 3 | ay, ancak <1 hafta >1 yıl arasında değişebilir. |
| Kayalık dağlar benekli ateşi | 2 | 14 | gün |
| Kızamıkçık | 14 | 21 | gün |
| Kızıl (hastalık) | 1 | 4 | gün |
| SARS | 1 | 10 | gün |
| Çiçek hastalığı | 7 | 17 | gün |
| Tetanos | 7 | 21 | gün |
This article uses material from the Wikipedia Türkçe article Kuluçka (epidemiyoloji), which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Aksi belirtilmedikçe içeriğin kullanımı CC BY-SA 4.0 lisansı kapsamında uygundur. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Türkçe (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.
