Kendine Zarar Veren Kişilik Bozukluğu

Kendine zarar veren kişilik bozukluğu (mazoşist kişilik bozukluğu olarak da bilinir) önerilen bir kişilik bozukluğuydu.

Diğer kişilik bozukluğu için bir tanımlayıcı olarak 1980'de DSM-III'te bahsedilmiştir.:330 Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı'nın (DSM-III-R) 1987'deki gözden geçirilmiş üçüncü baskısının bir ekinde tartışılmış,:371 ancak hiçbir zaman resmi olarak el kitabına kabul edilmemiştir. Diğer kişilik bozukluklarıyla (borderline, çekingen ve bağımlı) önemli ölçüde örtüşmesi nedeniyle bu ayrım klinik olarak değerli görülmemiştir. Hem DSM-III hem de DSM-III-R bu durumu cinsel mazoşizmden ayırmıştır.:287:274

Kendine zarar veren kişilik bozukluğu
Diğer adlarMazoşist kişilik bozukluğu
UzmanlıkPsikiyatri
KomplikasyonDistimi, majör depresif atak
Risk faktörüAile öyküsü, istismar
Ayırıcı tanıFiziksel, cinsel veya psikolojik istismar, majör depresif bozukluk

DSM-IV'ten tamamen çıkarılmıştır. DSM-5'ten bu yana, diğer belirtilmiş kişilik bozukluğu ve belirtilmemiş kişilik bozukluğu tanıları çoğunlukla kullanımının yerini almıştır.

Tanı

Daha fazla inceleme için DSM III-R'de önerilen tanım

Kendine zarar veren kişilik bozukluğu:

    A) Erken yetişkinlik döneminde başlayan ve çeşitli bağlamlarda ortaya çıkan yaygın bir kendini yenilgiye uğratma davranışı örüntüsü. Aşağıdakilerden en az beşinin gösterdiği gibi, kişi genellikle zevkli deneyimlerden kaçınabilir veya bunları baltalayabilir, acı çekeceği durumlara veya ilişkilere çekilebilir ve başkalarının kendisine yardım etmesini engelleyebilir:
    1. Daha iyi seçenekler açıkça mevcut olsa bile hayal kırıklığı, başarısızlık veya kötü muameleye yol açan kişi ve durumları seçer.
    2. Başkalarının kendilerine yardım etme girişimlerini reddeder veya etkisiz hale getirir.
    3. Olumlu kişisel olayların (örn. yeni bir başarı) ardından depresyon, suçluluk duygusu veya acı veren bir davranışla (örn. bir kaza) karşılık verir.
    4. Başkalarının öfkeli veya reddedici tepkilerini kışkırtır ve sonra incinmiş, yenilmiş veya aşağılanmış hisseder (örneğin, toplum içinde eşiyle dalga geçer, öfkeli bir karşılık alır, sonra kendini yıkılmış hisseder).
    5. Zevk alma fırsatlarını reddeder veya zevk aldığını kabul etmekte isteksizdir (yeterli sosyal becerilere ve zevk alma kapasitesine sahip olmasına rağmen).
    6. Kişisel hedefleri için hayati önem taşıyan görevleri, bunu yapabilecek beceriye sahip olduğunu göstermesine rağmen yerine getiremez (örneğin, diğer öğrencilerin ödevlerini yapmalarına yardımcı olur, ancak kendi ödevlerini yapamaz).
    7. Kendilerine sürekli olarak iyi davranan insanlara karşı ilgisizdir veya onları reddeder.
    8. Fedakarlığın hedeflenen alıcıları tarafından talep edilmeyen aşırı özveride bulunur.
    9. Kişi genellikle zevkli deneyimlerden kaçınabilir veya bu deneyimleri baltalayabilir.
    B) A'daki davranışlar sadece fiziksel, cinsel veya psikolojik istismara tepki olarak veya bu istismarın beklentisiyle ortaya çıkmaz.
    C) A'daki davranışlar sadece kişi depresyondayken ortaya çıkmaz.:373

DSM-IV'ten çıkarılma

Tarihsel olarak mazoşizm, kadınsı itaatkarlıkla ilişkilendirilmiştir. Bu bozukluk, çoğunlukla erkeklerin neden olduğu düşünülen aile içi şiddetle ilişkilendirildiğinde politik olarak tartışmalı hale gelmiştir. Ancak yapılan bir dizi çalışma bu bozukluğun yaygın olduğunu göstermektedir. 1994'te DSM-IV'ten çıkarılmasına rağmen, insan davranışının pek çok yönünü açıklayan bir yapı olarak klinisyenler arasında yaygın bir şekilde kullanılmaya devam etmektedir.

"Sosyal, mesleki veya diğer önemli işlevsellik alanlarında klinik olarak anlamlı sıkıntıya veya bozulmaya neden olan" cinsel mazoşizm hâlâ DSM-IV'te yer almaktadır.

Millon'un alt tipleri

Theodore Millon dört mazoşist alt tipi önermiştir. Herhangi bir bireysel mazoşist aşağıdaki alt tiplerden hiçbirine, birine veya daha fazlasına uyabilir:

Alt tip Tanım Kişisel özellikler
Erdemli mazoşist Histrionik özellikler dahil Gururlu bir şekilde bencil olmayan, kendini feda eden ve fedakâr; kendini beğenmiş; ağır yükler asil, doğru ve aziz olarak değerlendirilir; diğerleri sadakat ve bağlılığı tanımalıdır; fedakârlık ve hoşgörü için minnettarlık ve takdir beklenir.
Sahiplenici mazoşist Olumsuz özellikler dahil Kıskanç, aşırı koruyucu ve vazgeçilmez olarak büyüler ve tuzağa düşürür; tuzağa düşürür, kontrolü ele geçirir, fetheder, köleleştirir ve hataya kurban olarak başkalarına hükmeder; zorunlu bağımlılıkla kontrol eder.
Kendini mahveden mazoşist Kaçınma özellikleri dahil "Başarıyla yıkılır"; "yenilgiyle zafer" yaşar; kişisel talihsizlikler, başarısızlıklar, aşağılanmalar ve çilelerle tatmin olur; en iyi çıkarlardan kaçınır; mağdur olmayı, mahvolmayı, rezil olmayı seçer.
Ezilen mazoşist Depresif özellikler dahil Gerçek sefalet, umutsuzluk, zorluk, ıstırap, eziyet, hastalık deneyimleri; başkalarında suçluluk yaratmak için kullanılan şikayetler; sorumluluklardan muaf tutularak ve "zalimlere" yüklenerek boşaltılan kızgınlıklar.

Ayrıca bakınız

Notlar

Kaynakça

Dış bağlantılar

This article uses material from the Wikipedia Türkçe article Kendine zarar veren kişilik bozukluğu, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Aksi belirtilmedikçe içeriğin kullanımı CC BY-SA 4.0 lisansı kapsamında uygundur. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Türkçe (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.

Tags:

Kendine Zarar Veren Kişilik Bozukluğu TanıKendine Zarar Veren Kişilik Bozukluğu Ayrıca bakınızKendine Zarar Veren Kişilik Bozukluğu NotlarKendine Zarar Veren Kişilik Bozukluğu KaynakçaKendine Zarar Veren Kişilik Bozukluğu Dış bağlantılarKendine Zarar Veren Kişilik BozukluğuBağımlı kişilik bozukluğuBorderline kişilik bozukluğuKişilik bozukluğuMental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El KitabıSadomazoşizmÇekingen kişilik bozukluğu

🔥 Trending searches on Wiki Türkçe:

ChatGPTNecati Cumalıİkinci Doğu Göktürk KağanlığıGTürkiye'de nesli tehlikedeki ve tükenen türler listesiTürk Silahlı KuvvetleriI. SüleymanKONDA Araştırma ve Danışmanlıkİzmir'de 2018 Türkiye cumhurbaşkanlığı ve genel seçimleriAliVasvar AntlaşmasıSırrı Süreyya ÖnderGelecek PartisiŞahkulu İsyanıDîvânu Lugâti't-TürkMatematik tarihiTruman DoktriniLateritMilliyet (gazete)Süleymaniye CamiiTürkiye'deki endemik bitkiler listesiKayseri'de 2018 Türkiye cumhurbaşkanlığı ve genel seçimleriKopenhag Kriterleriİbn-i SinaVikipediBalkan SavaşlarıTürk bayrağıJaponyaHasan Atilla UğurSekiz Aşamalı Asil YolKût'ül-Amâre KuşatmasıYeniçeriArda GülerMelih GökçekApple Hesap makinesiCanlıBulgaristan'ın HristiyanlaşmasıYugoslavya Sosyalist Federal CumhuriyetiI. AhmedDeizmCamp David SözleşmesiEl Hamra SarayıŞeyh Said İsyanıHulusi AkarDış kuvvetlerTUSAŞ T-129 AtakParlamenter sistemAykut ErdoğduKomünizmKöy enstitüsüZafer Partisiİnorganik bileşikOrtodoks YahudilikTürk Kurtuluş Savaşı Güney CephesiTakvim, saat ve ölçülerde değişiklikGelincik (film)Ordu Yardımlaşma KurumuKürtlerMustafa DesticiPolisiye17. yüzyıl felsefesiVarşova PaktıTürkiye'deki siyasi partiler listesiRomantizmArif DoğanTürklerKore SavaşıKars AntlaşmasıYouTubeVecihi HürkuşCem Uzanİstanbul'un ilçeleriPervin BuldanI. Gıyâseddin KeyhüsrevII. Dünya Savaşı konferanslarıSelânikKavimler GöçüTürkiye'de yetiştirilen tarım ürünleri🡆 More