Frombork (Lehçe telaffuz: ( dinle)) (Almanca: Frauenburg, Almanca telaffuz: ( dinle)), Polonya'nın kuzeyinde bulunan tarihi bir kasabadır.
Varmiya-Mazurya Voyvodalığındaki Braniewo ilçesinde, Vistül Lagününün yanında bulunmaktadır. Frombork aynı zamanda birçok tarihi mekanı nedeniyle "Varmiya'nın İncisi" olarak da bilinir.
Frombork | |
---|---|
Kasaba | |
en üst: Kasabanın panoraması sol-orta: Frombork katedrali (arkadaki Vistül Lagünü ile) sağ-orta: Katedral tepesinin güney geçidi sol-alt: Kopernik kulesi orta-alt: Aziz Adalbert kilisesi sağ-alt: Radziejowski kulesi | |
Koordinatlar: 54°21′K 19°41′D / 54.350°K 19.683°D | |
Ülke | Polonya |
Voyvodalık | Varmiya-Mazurya |
İlçe | Braniewo |
Gmina | Frombork |
Kuruluş | 13. yüzyıl |
Kaynaklarda ilk değinilişi | 1278 |
Kasaba imtiyazı | 1310'den 1945'e kadar ve 1959'da tekrar |
İdare | |
• Belediye Başkanı | Zbigniew Pietkiewicz |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 7,59 km² |
Rakım | Min. 0 ve Maks. 6 m |
Nüfus (31 Aralık 2021) | |
• Toplam | 2.260 |
• Yoğunluk | 300/km² |
Zaman dilimi | UTC+01.00 (OAS) |
• Yaz (YSU) | UTC+02.00 (OAYS) |
Posta kodu | 14-530 |
Alan kodu | +48 55 |
Plaka kodu | NBR |
İklim | Dfb |
Voyvodalık yolları | |
Resmî site http://www.frombork.pl |
Kasaba; Polonya'nın, hızlı nüfus kaybeden, yüksek işsizliğe (%17) sahip, yüksek bekarlık oranlarına sahip, suç oranının yüksek olduğu yerleşimleri arasındadır.
Kasaba ve Frombork kasabasının simgelerinden olan 14. yüzyıldan kalma Frombork Kemerli Katedrali 2.Dünya Savaşında ciddi bir yıkıma uğramıştır. Savaş sonrasında katedral tekrar inşa edilir ve kasaba popüler bir turizm merkezi haline gelir. Frombork Katedrali 16 Eylül 1994'ten beri Polonya'nın Tarihi Anıtları Listesindedir. Günümüzde kasabada 6 adet konaklama tesisi mevcuttur.
Frombork'ta bulunan Kopernik Müzesi, astronomi ile ilgili çeşitli sergiler düzenlemektedir. Müzenin bir planetaryumu da vardır. En büyük eğlence programı ise her yaz düzenlenen Uluslararası Org Müzik Festivalidir.
Kasaba, Eski Prusyalıların diyarında defansif bir müstahkem mevki olarak kurulmuştur. 1224 yılında Kutsal Roma Cermen İmparatoru 2.Friedrich, Katanya şehrinde iken, tarafından Prusya bölgesinin(bkz) kiliseye ve imparatorluğa tâbi olduğunu ilan eder. Daha sonra aynı yılın sonlarında Papa, Piskopos Modenalı William'ı(bkz) Prusya bölgesine papa elçisi olarak atar. 1226 tarihli Rimini fermanı(bkz) ile de Töton Şövalyelerine bölgenin idaresi devredildi ki daha sonradan bölge tamamen Töton egemenliğine girdi. Efsanelere göre Eski Prusyalı ahali Töton Papaz Meissenli Anselm (Anselm von Meißen) tarafından vaftiz edilir ve Varmiya(bkz) Başpiskoposluğunun, ki 1242 yılında Modenalı William tarafından kurulur, ilk piskoposu olur.
Rivayet odur ki kalenin lordu vefat ettiğinde dul kalan eşi Gertruda, piskoposa (Modenalı William) kaleye yerleşmesini teklif eder ve bunun şerefine bu kaleye Frauenburg(Almanca manasıyla "Bizim hanımefendimizin kalesi", Latince şekliylede "Castrum Dominae Nostrae). Bu durum münferit bir vaka olmayıp Alman coğrafyasında yaygındır. Genellikle bir tahkimat içinde bulunan ve Hazreti Meryem'e adanmış veya rahibeler ikamet ettiği şapel, kilise, manastır yapılarından kaynaklanır. Bu şekildeki isimlendirme sonucunda bir sürü Frauenburg ve Maridenburg adının taşıyan bir sürü yer oluşmuştur.
Köyden ilk kez 1278 tarihli Piskopos Heinrich Fleming tarafından imzalanmış bir belgede bahsedilir. 8 Temmuz 1310 tarihinde ise Piskopos Neisseli Eberhard tarafından kasabaya Lübeck şehir hakları(bkz) tanındı, ki Hansa birliğinin bir sürü üyesinde olduğu gibi. Kasabaya dönemine normlarına uygun olarak Civitas Warmiensis (Varmialıların şehri) ismi de verilmiştir.
1329-1388 yılları arasında Tuğla Gotik Mimari(bkz) tarzında yapılan ihtişamlı Frombork Katedrali inşa edilir ve Hazreti Meryem'e veya "Bizim Hanımefendimize" adanır.
Meşhur astronolog Nicolaus Copernicus, 1512-16 ve 1522-43 yılarında burada yaşamış ve pek çok rasadî faaliyet yapmıştır. Göksel Kürelerin Devinimleri Üzerine(De revolutionibus orbium coelestium) adlı çığır açan eserini de bu kasabada telif etmiştir. Bu kitapta Kopernik şehrin ve bölgenin Latince ismi olan Frueburgo Prussiae ismini kullanmıştır.
Eserin yayınlanmasından kısa süre sonra Kopernik hayata veda eder ve katedrale defnolunur. Kitabesinde şu cümle yazılırdır: Astronomo celeberrimo, cujus nomen et gloria utrumque implevit orbem (Adı ve nâmı iki cihanı dolduran en mâruf astrolog)
Kasaba 504 ve 505 numaralı Voyvodalık yollarınının (bkz) kesişim noktasıdır. Bunun yanında deniz tramvayı ve tekneler ile Krynica Morska ve Tolkmicko kasabalarına ulaşım sağlanabilmektedir.
2013 yılında bölgenin demiryolu ulaşım faaliyetleri son bulmuştur. Frombork Tren İstasyonuna 7 Temmuz 2013'ten beri yolcu trenleri uğramıyor.
Kasaba Zalew Frombork adında yerel bir futbol kulübüne sahiptir. Takım Varmiya-Mazurya bölge liginin 2. grubunda (en alt ligde) oynamaktadır.
Frombork kasabasının mevcut kardeş şehirleri şunlardır:
24 Mart 2022'de kasaba yönetimi, Rusya'nın 24 Şubat 2022 günü Ukrayna'ya karşı başlattığı operasyon sebebiyle Belarus ve Rus şehirleri ile olan partnerliği feshetti.
This article uses material from the Wikipedia Türkçe article Frombork, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Aksi belirtilmedikçe içeriğin kullanımı CC BY-SA 4.0 lisansı kapsamında uygundur. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Türkçe (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.