Arami alfabesi, Aramiler tarafından Fenike alfabesinden uyarlanmış ve MÖ 8.
yüzyılda ayrı bir yazı haline gelmiş yazı sistemi. Aramice yazmak için kullanılan alfabe, Asur çivi yazısının yerine geçmiştir. Harflerin tümü ünsüz sesleri temsil etmiştir, ancak bu harflerin bazıları uzun ünlüleri belirtmek için de kullanılmıştır.
| Arami alfabesi | |
|---|---|
| Tür | Ebced |
| Aile sistemi | Mısır hiyeroglifleri
|
| Etkilenen alfabeler | İbrani alfabesi Nebati alfabesi →Arap alfabesi Edessa alfabesi Hatra alfabesi Sâbiî alfabesi Elymais alfabesi Pehlevi alfabesi Kharoṣṭhī Brahmi alfabesi[a] |
| ISO 15924 | rtl, Imperial Aramaic |
| Yön | Sağdan sola |
| Unicode adı | Imperial Aramaic |
| Unicode aralığı | U+10840–U+1085F |
| Bu sayfa UFA fonetik Unicode semboller içerir. Doğru bir görüntüleme desteğiniz bulunmadığı takdirde, soru işaretleri, kutular veya diğer Unicode karakterleri görebilirsiniz. IPA sembolleri ile ilgili rehberi okumak için, bakınız Yardım:IPA. | |
Arami alfabesi tarihsel olarak önemlidir, çünkü neredeyse tüm modern Orta Doğu yazı sistemleri ile Orta ve Güney Asya'daki çok sayıda yazı kökensel olarak bu sisteme dayanmaktadır. Bu öncelikle Aramca dilinin hem lingua franca olması, hem de Yeni Asur ve Yeni Babil İmparatorlukları ile halefi Ahameniş İmparatorluğu'nun resmi dili olmasından kaynaklanmaktadır. Modern kullanımdaki alfabeler arasında İbrani alfabesi, aynı harf envanteri ve çoğunlukla neredeyse aynı harf şekli ile MÖ 5. yüzyılda kullanılmış Arami alfabesiyle en yakın ilişkiyi taşır. Arami alfabesi, Nebati alfabesine ile daha sonraki Arap alfabesinin de atasıdır.
Arami alfabesinin aralarında yer aldığı, sadece ünsüz harfleri gösteren ve ünlü sesler için matres lectionis (ünsüz harflerin ünlü yerine kullanımı) veya ilave aksan işaretleri dışında başka harfler kullanmayan yazı sistemleri, ünlüleri daha sistematik olarak temsil eden Yunan alfabesi gibi alfabelerden ayırt edilmeleri için ebced olarak adlandırılır.
| İsim | Arami alfabesi | Atası olduğu alfabeler | IPA | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Görsel | Unicode | Süryani | İbrani | Arap | Brahmi | Nebatî | Haroşti | ||
| Ālap |  | 𐡀 |  | א | ا |  |  |  | /ʔ/; /aː/, /eː/ |
| Bēth |  | 𐡁 |  | ב | ب |  |  |  | /b/, /v/ |
| Gāmal |  | 𐡂 |  | ג | ج |  |  |  | /ɡ/, /ɣ/ |
| Dālath |  | 𐡃 |  | ד | د,ذ |  |  |  | /ð/, /d/ |
| Hē |  | 𐡄 |  | ה | ه | ? |  | ? | /h/ |
| Vav |  | 𐡅 |  | ו | و |  |  |  | /w/; /oː/, /uː/ |
| Zain |  | 𐡆 |  | ז | ز | ? |  | ? | /z/ |
| Ḥēth |  | 𐡇 |  | ח | ح،خ | ? |  | ? | /ħ/ /χ~x/ |
| Ṭēth |  | 𐡈 |  | ט | ط،ظ |  |  |  | vurgulu /tˤ/ |
| Yodh |  | 𐡉 |  | י | ي |  |  |  | /j/; /iː/, /eː/ |
| Kāp |  | 𐡊 |  | כ ך | ك |  |  |  | /k/, /x/ |
| Lāmadh |  | 𐡋 |  | ל | ل |  |  |  | /l/ |
| Mem |  | 𐡌 |  | מ ם | م |  |  |  | /m/ |
| Nun |  | 𐡍 |  | נ ן | ن |  |  |  | /n/ |
| Semkath |  | 𐡎 |  | ס | n. v. |  |  |  | /s/ |
| ʿĒ |  | 𐡏 |  | ע | ع، غ | ? |  | ? | /ʕ/ |
| Pē |  | 𐡐 |  | פ ף | ف |  |  |  | /p/, /f/ |
| Ṣādhē |  ,  | 𐡑 |  | צ ץ | ص، ض |  |  |  | vurgulu /sˤ/ |
| Qop |  | 𐡒 |  | ק | ق |  |  |  | /q/ |
| Rēsh |  | 𐡓 |  | ר | ر |  |  |  | /r/ |
| Shin |  | 𐡔 |  | ש | س، ش |  |  |  | /ʃ/ |
| Tav |  | 𐡕 |  | ת | ت، ث |  |  |  | /t/, /θ/ |
This article uses material from the Wikipedia Türkçe article Arami alfabesi, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Aksi belirtilmedikçe içeriğin kullanımı CC BY-SA 4.0 lisansı kapsamında uygundur. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Türkçe (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.
