เกรฟแอกเซนต์ (อังกฤษ: grave accent) เรียกย่อว่า เกรฟ (อังกฤษ: grave /greɪv/) เป็นเครื่องหมายเสริมสัทอักษรชนิดหนึ่ง ลักษณะเป็นขีดเล็ก ๆ เฉียงลงขวาอยู่เหนืออักษร ( ` ) ใช้เขียนกำกับอักษรละตินเพื่อใช้ในภาษาต่าง ๆ อาทิ ภาษาฝรั่งเศส ภาษาอิตาลี ภาษาดัตช์ ภาษาโปรตุเกส ภาษานอร์เวย์ ภาษาเวียดนาม ฯลฯ กำกับอักษรกรีกในภาษากรีก (ใช้จนถึง ค.ศ.
เกรฟแอกเซนต์ | |||||
---|---|---|---|---|---|
◌̀ | |||||
ตัวอย่าง | |||||
Àà | Èè | Ìì | Òò | Ùù | Ỳỳ |
1982) หรือใช้กำกับอักษรอื่น ๆ ด้วยจุดประสงค์ที่แตกต่างกันไป ทั้งการเปลี่ยนระดับเสียง การแปรเสียง การเน้นเสียง หรือการแยกแยะคำ เป็นต้น
คำว่า grave มาจากภาษาละติน gravis แปลว่า หนัก ในภาษาอังกฤษมีการอ่านว่า /ɡrɑːv/ กราฟ เพิ่มเข้ามาเพื่อให้แตกต่างจากคำว่า grave เกรฟ ที่แปลว่า ร้ายแรง หรือหลุมศพ ซึ่งเลียนแบบมาจากภาษาฝรั่งเศส accent grave [aksɑ̃ ɡʁav] อักซอง กราฟ
แป้นพิมพ์คอมพิวเตอร์มีแป้นเกรฟอยู่บริเวณมุมบนซ้ายของผัง บางภูมิภาคใช้ร่วมกับแป้นตาย (dead key) เพื่อประสมกับอักษร บางภูมิภาคใช้เพื่อสลับภาษาป้อนเข้า (คนไทยเรียก "ปุ่มตัวหนอน" ซึ่งเป็นปุ่มเดียวกับทิลเดอ) วงการโปรแกรมเมอร์เรียกเครื่องหมายนี้ว่า แบ็กโควต (back quote) หรือแบ็กทิก (backtick) ในยูนิโคดมีทั้งรูปแบบเดี่ยว (U+0060 ` ) และตัวผสาน (U+0300 ◌̀ )
เกรฟแอกเซนต์มีใช้ครั้งแรกในอักขรวิธีแบบหลายเสียง (polytonic orthography) ของภาษากรีกโบราณ ปรากฏเฉพาะตำแหน่งพยางค์สุดท้ายของคำ ในกรณีระดับเสียงกลางหรือสูง (ซึ่งแสดงโดยอะคิวต์แอกเซนต์) ถูกลดระดับลงโดยคำที่ตามหลังในประโยคเดียวกัน แต่ต่อมาภาษากรีกสมัยใหม่มีเครื่องหมายเน้นเสียงใช้แทนเครื่องหมายระดับเสียง เกรฟก็ถูกแทนที่ด้วยอะคิวต์ในอักขรวิธีแบบเสียงเดียว (monotonic orthography)
ตามหลักสัทศาสตร์ เดิมเกรฟใช้กำกับเสียงที่หนักแน่นและดังขึ้น ตรงข้ามกับอะคิวต์ที่ใช้กำกับเสียงแหลมสูง ซึ่งเครื่องหมายทั้งสองมีลักษณะตรงข้ามเหมือนเงาในกระจก เกรฟแอกเซนต์ในฟอนต์ส่วนใหญ่มีสัณฐานคล้ายรูปสามเหลี่ยม ข้างบนเน้นหนัก และข้างล่างเป็นปลายแหลมค่อนไปทางขวา
เกรฟแอกเซนต์เป็นเครื่องหมายกำกับการเน้นเสียงสระของคำในภาษากาตาลาและภาษาอิตาลี ตัวอย่างคำในภาษาอิตาลีเช่น città เมือง, morì [เขา/หล่อน]ตาย, virtù คุณธรรม, Mosè โมเสส, portò [เขา/หล่อน]นำมา เป็นต้น เมื่อต้องการเน้นเสียงกับอักษรตัวใหญ่ หรือเมื่อแป้นพิมพ์ไม่สามารถพิมพ์เกรฟกำกับได้ บางครั้งอะพอสทรอฟีก็ถูกนำมาใช้แทน เช่น E’ แทนคำว่า È [เขา/หล่อน/มัน]เป็น แม้ว่าการกระทำเช่นนี้อาจถูกพิจารณาว่าไม่ถูกต้องนัก ตัวอย่างวลี un po’ ซึ่งย่อมาจาก un poco แปลว่า เล็กน้อย จะไม่สะกดเป็น un pò แต่อย่างใด
นอกจากนี้ในภาษาอิตาลี คำที่กำกับเกรฟแอกเซนต์หรือไม่กำกับ อาจอ่านออกเสียงและมีความหมายแตกต่างกัน อาทิ pero แพร์ กับ però แต่, papa พระสันตปาปา กับ papà พ่อ เป็นต้น (ตัวอย่างหลังสุดก็สามารถใช้ได้กับภาษากาตาลาเช่นกัน)
เกรฟแอกเซนต์ใช้กำกับบนสระ ทำให้เสียงสระต่ำลงหรือเปิดออก นั่นคือขากรรไกรและลิ้นลดตัวต่ำลง ช่องปากกว้างขึ้น เสียงสระจึงเปลี่ยนไป เช่นกำกับบน e และ o จะได้ è [ɛ] แอ (ตรงข้ามกับ é [e] เอ) และ ò [ɔ] ออ (ตรงข้ามกับ ó [o] โอ) พบได้ในภาษากลุ่มโรมานซ์หลายภาษาเช่น ภาษากาตาลา ใช้กำกับ a, e, o ภาษาฝรั่งเศส ใช้กำกับ a, e, u (เฉพาะ è เท่านั้นที่ให้เสียงเปลี่ยนไป) ภาษาอิตาลี ภาษาอุตซิตา เป็นต้น
เกรฟแอกเซนต์ใช้แยกแยะคำพ้องเสียงในหลายภาษา
ในภาษาเวลส์ เกรฟแอกเซนต์ใช้กำกับสระเพื่อแสดงสระเสียงสั้น หากไม่กำกับจะเป็นสระเสียงยาว ตัวอย่างเช่น mẁg /mʊɡ/ ถ้วยน้ำ กับ mwg /muːɡ/ ควัน
ในภาษากาลิกสกอตแลนด์ เกรฟแอกเซนต์ใช้กำกับสระเพื่อแสดงสระเสียงยาว
ภาษามีวรรณยุกต์บางภาษา อาทิ ภาษาเวียดนาม ภาษาจีนกลาง (เมื่อเขียนด้วยพินอินหรือจู้อิน) เกรฟแอกเซนต์ใช้แสดงถึงเสียงวรรณยุกต์ตกลง (falling tone) คล้ายเสียงโทในภาษาไทย อีกรูปแบบหนึ่งของเกรฟในภาษาจีนกลางคือใช้เลข 4 ตามหลังพยางค์ เช่น pà = pa4
ภาษาในแอฟริกา เกรฟแอกเซนต์มักใช้แสดงถึงเสียงวรรณยุกต์ต่ำ เช่น ภาษาโนบีน jàkkàr เบ็ดตกปลา, ภาษาโยรูบา àgbọ̀n คาง, ภาษาเฮาซา màcè ผู้หญิง เกรฟมีใช้ในภาษาโมฮอกในอเมริกาเหนือด้วยเช่นกัน
This article uses material from the Wikipedia ไทย article เกรฟแอกเซนต์, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). เนื้อหาอนุญาตให้เผยแพร่ภายใต้ CC BY-SA 4.0 เว้นแต่ระบุไว้เป็นอื่น Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ไทย (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.