มารดาพระเยซู มารีย์: มารดาของพระเยซู

มารีย์
แม่พระระทมทุกข์ วาดโดยซัสโซแฟร์ราโต ราวคริสต์ศตวรรษที่ 17
เกิด	แม่พระเกิดเมื่อวันที่ 8 กันยายน แต่ไม่ได้ระบุปีเกิด อีกทั้งกำหนดให้วันที่ 8 กันยายนเป็นวันฉลองแม่พระบังเกิด
สัญชาติ	อิสราเอล จักรวรรดิโรมัน
คู่สมรส	นักบุญโยเซฟ
บุตร	พระเยซู
บิดามารดา	นักบุญโยอาคิมและนักบุญอันนา

พระวรสารนักบุญมัทธิวและพระวรสารนักบุญลูการะบุว่ามารีย์เป็นหญิงพรหมจรรย์ (παρθένος, parthénos ในภาษากรีก) ชาวคริสต์เชื่อสืบกันมาแต่อดีตว่านางได้ตั้งครรภ์บุตรด้วยอำนาจพระวิญญาณบริสุทธิ์ขณะที่ยังเป็นหญิงพรหมจรรย์ ส่วนชาวมุสลิมก็เชื่อว่านางตั้งครรภ์ด้วยโองการของพระเจ้า เหตุการณ์นี้เกิดขึ้นเมื่อนางได้หมั้นหมายกับนักบุญโยเซฟแล้วและอยู่ระหว่างรอพิธีแต่งงาน เมื่อนางได้แต่งงานกับโยเซฟแล้วก็ย้ายไปอยู่ที่เมืองเบธเลเฮมซึ่งได้เป็นที่ประสูติพระเยซู ตามธรรมเนียมยิวการหมั้นน่าจะเกิดขึ้นเมื่อนางอายุราว 12 ปีแล้วให้กำเนิดพระเยซูในหนึ่งปีหลังจากนั้น

คัมภีร์ภาคพันธสัญญาใหม่เริ่มกล่าวถึงนางด้วยเหตุการณ์แม่พระรับสาร เมื่อทูตสวรรค์กาเบรียลมาปรากฏกายต่อหน้านาง แล้วแจ้งว่าพระเจ้าทรงเลือกนางให้เป็นมารดาของพระเยซู คริสตจักรและข้อเขียนนอกพระคัมภีร์ในยุคแรกยังระบุว่าบิดามารดาของนางเป็นคู่สามีภรรยาสูงอายุชื่อนักบุญโยอาคิมและนักบุญอันนา คัมภีร์ไบเบิลบันทึกถึงบทบาทของนางในชีวิตของพระเยซูตั้งแต่การตั้งครรภ์พระองค์จนถึงพระองค์เสด็จขึ้นสวรรค์ ข้อเขียนจากคัมภีร์นอกสารบบยังกล่าวว่าหลังจากมรณกรรมนางได้รับการยกขึ้นสวรรค์ทั้งกายและวิญญาณด้วย

ชาวโรมันคาทอลิก อีสเทิร์นออร์ทอดอกซ์ ออเรียนทัลออร์ทอดอกซ์ แองกลิคัน และลูเทอแรน เชื่อว่ามารีย์ในฐานะที่เป็นมารดาของพระเยซูย่อมถือว่าเป็นพระมารดาพระเจ้า (Μήτηρ Θεοῦ) ด้วย ซึ่งตามตัวอักษร (คำว่า theotokos) แปลว่าผู้ให้กำเนิดพระเจ้า พระแม่มารีย์เป็นที่เคารพนับถือมาตั้งแต่ศาสนาคริสต์ยุคแรก ตลอดยุคสมัยนางได้เป็นแรงบันดาลใจให้เกิดงานศิลปะ ดนตรี และวรรณกรรมมากมายในคริสต์ศาสนา

คริสต์ศาสนานิกายต่าง ๆ จะมีความเชื่อและหลักปฏิบัติที่แสดงถึงเลื่อมใสต่อพระแม่มารีย์แตกต่างกัน ไป คริสตจักรโรมันคาทอลิกมีหลักความเชื่อเกี่ยวกับพระแม่มารีย์โดยเฉพาะ เช่น การปฏิสนธินิรมล การถูกรับขึ้นสวรรค์ทั้งกายและวิญญาณ ชาวคาทอลิกเรียกนางว่าแม่พระหรือพระแม่เจ้า (Our Lady) และมีการแสดงความเคารพต่อนางด้วยเชื่อว่านางเป็นราชินีสวรรค์และมารดาคริสตจักร แต่ชาวโปรเตสแตนต์ส่วนมากไม่ยอมรับความเชื่อเหล่านี้ ทั้งเห็นว่านางมีบทบาทเพียงเล็กน้อยเท่านั้นในคริสต์ศาสนา เพราะคัมภีร์ไบเบิลเองก็กล่าวถึงนางเพียงสั้น ๆ นางจึงเป็นเพียงธรรมิกชนและมิได้ถูกยกขึ้นตามความเชื่อที่กล่าวมาข้างต้น

ส่วนชาวมุสลิมเรียกมารีย์มารดาของพระเยซู (นบีอีซา) ว่า มัรยัม และเชื่อเช่นเดียวกับชาวคริสต์ทั่วไปว่านางให้กำเนิดนบีทั้งที่เป็นหญิงพรหมจรรย์ ในอัลกุรอานยังมีชื่อบทที่ตั้งตามชื่อนางโดยเฉพาะ (คือบทที่ 19 ซูเราะฮ์มัรยัม) กล่าวถึงหลายเหตุการณ์เกี่ยวกับนาง ทั้งก่อนเกิด ตอนเกิด ตอนเติบโต การรับสารจากทูตสวรรค์ว่าจะมีบุตรโดยการเป่าวิญญาณเข้าไปในครรภ์ เพื่อให้กำเนิดนบีอีซา มีการบ่งบอกการเกิดของนางมัรยัมในกุรอาน โดยนางฮันนะฮ์มารดาของมัรยัมได้บนบานกับพระเจ้าไว้ว่าขอให้มีบุตรและหากมีบุตรก็จะมอบให้กับโบสถ์เพื่อการสักการะพระเจ้า ดังใน ซูเราะฮ์ อาละอิมรอน วรรคที่ 35-36

• โรมันคาทอลิก
• ชีวิตของพระนางพรหมจารี

• อัญชลี สุสายัณห์. “แมรีในฐานะแม่พระ (Mother of God) กับความเปลี่ยนแปลงของคริสตศาสนาในยุโรป.” รวมบทความประวัติศาสตร์ 24 (2545): 1-30.