ภาษาถิ่นเลออน

หลังจากที่รามอน เมเนนเดซ ปิดัล นักนิรุกติศาสตร์ชาวสเปน ตีพิมพ์งานค้นคว้าเรื่อง โซเบรเอลเดียเลกโตเลโอเนส ("ว่าด้วยภาษาถิ่นเลออน") เมื่อ ค.ศ. 1906 นั้น นักวิชาการบางคนก็เริ่มใช้ชื่อ เลออน เพื่อเรียกภาษาท้องถิ่นโดยรวมซึ่งมีขอบเขตการใช้ดั้งเดิมตั้งแต่แคว้นกันตาเบรียลงไปจนถึงแคว้นเอซเตรมาดูรา แม้ว่าปัจจุบันประชากรในแคว้นทั้งสองจะพูดภาษาถิ่นที่อยู่ในแนวต่อเนื่องที่เปลี่ยนผ่านไปสู่ภาษากัสติยาก็ตาม (เช่นเดียวกับที่เกิดกับวิธภาษาพูดดั้งเดิมในจังหวัดซาลามังกาของแคว้นกัสติยาและเลออน) ในอีกด้านหนึ่ง เนื่องจากการเรียกภาษากลุ่มนี้ว่า "ภาษาเลออน" ในแคว้นอัสตูเรียส และการเรียกภาษากลุ่มนี้ว่า "ภาษาอัสตูเรียส" ในแคว้นกัสติยาและเลออนนั้นไม่เป็นที่ยอมรับทางสังคมและการเมืองมากนัก ทุกวันนี้ นักวิชาการและผู้เชี่ยวชาญจำนวนมากจึงเรียกภาษากลุ่มนี้โดยรวมว่า "ภาษาอัสตูเรียส-เลออน" แม้ว่าอีกส่วนหนึ่งยังคงเรียกภาษากลุ่มนี้ตามชื่อภูมิภาคหรือท้องถิ่นต่อไป เช่น ภาษาอัสตูเรียส ภาษา(ถิ่น)เลออน ภาษามีรังดา เป็นต้น

ภาษา(อัสตูเรียส-)เลออนเป็นภาษาหนึ่งที่สืบเชื้อสายมาจากภาษาละติน ได้รับการปลูกฝังเรื่อยมาในฐานะภาษาที่ใช้ทั้งในที่สาธารณะและในที่รโหฐานในดินแดนของราชอาณาจักรเลออน จนกระทั่งถูกแทนที่ด้วยภาษากัสติยาในการใช้งานสาธารณะหลังการรวมกันระหว่างราชอาณาจักรเลออนกับราชอาณาจักรกัสติยา จากนั้นขอบเขตการใช้งานภาษาเลออนก็ลดน้อยลงจนเหลือเพียงภาษาพูดที่ซึ่งภาษากัสติยาก็เข้ามามีบทบาทสำคัญเช่นกัน

หลังจากที่ถูกลดทอนความสำคัญลงไปเป็นเวลาหลายศตวรรษ การฟื้นฟูภาษาถิ่นเลออนก็เริ่มขึ้นในคริสต์ศตวรรษที่ 19 และมาเป็นปึกแผ่นในคริสต์ศตวรรษที่ 20 โดยนักเขียนอย่างเอบา กอนซาเลซ เฟร์นันเดซ เป็นต้น และโดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงต้นคริสต์ศตวรรษที่ 21 โดยบรรดานักเขียนรุ่นใหม่ร่วมด้วยงานศึกษาวิจัยทางภาษาศาสตร์สังคมต่าง ๆ ในเวลาเดียวกันกับที่สมาคมและสถาบันทางวัฒนธรรมหลายแห่งส่งเสริมการใช้และการแพร่กระจายภาษานี้ อย่างไรก็ตาม ในขณะที่ภาษาอัสตูเรียสได้รับการส่งเสริมจากฝ่ายบริหารและบทกฎหมายท้องถิ่นของแคว้นอัสตูเรียสและมีหน่วยงานวางระเบียบการใช้ภาษา (คือ บัณฑิตยสถานภาษาอัสตูเรียส) ภาษาถิ่นเลออนกลับยังไม่ได้รับการส่งเสริมหรือมีหน่วยงานวางระเบียบการใช้ภาษาอย่างเป็นทางการ