ซอฟต์แวร์โอเพนซอร์ส (อังกฤษ: Open source software, OSS คือ ซอฟต์แวร์ที่เผยแพร่โดยใช้ใบอนุญาตที่ผู้ถือครองลิขสิทธ์อนุญาตให้ผู้ใช้มีสิทธิในการใช้ ศึกษา แก้ไข และแจกจ่ายซอฟต์แวร์และรหัสต้นทางของมันแก่ใคร เพื่อวัตถุประสงค์ใดก็ได้
รายงานปีพ.ศ. 2551 โดย the Standish Group ระบุว่าการใช้โมเดลซอฟต์แวร์ต้นทางเปิดช่วยใช้ผู้บริโภคประหยัดเงินได้มากถึง 6 หมื่นล้านเหรียญสหรัฐต่อปี
แรกเริ่มเดิมทีในช่วงทศวรรษ 1950 และ 1960 โปรแกรมเมอร์กับนักพัฒนาจะแบ่งปันซอฟต์แวร์แก่กัน ตัวอย่างเช่น ยูนิกซ์ มาพร้อมกับซอร์สโค้ดเพื่อให้ผู้ใช้ แต่ในทศวรรษ 1970-1980 ซอฟต์แวร์เชิงพาณิชย์ก็ได้มาแทนที่ระบบต้นทางเปิดเดิม ข้อยกเว้นมีน้อยแต่มีบ้างในด้านการศึกษา เช่นDonald Knuth กับระบบTeX ใสปี ค.ศ. 1979 และริชาร์ด สตอลล์แมน กับ กนู ในปี ค.ศ. 1983 ในปี 1997 Eric S. Raymond ได้เผยแพร๋ มหาวิหารกับตลาดสด (อังกฤษ: The Cathedral and the Bazaar) ซึ่งเป็นงานวิเคราะห์วัฒนธรรมแฮกเกอร์และซอฟต์แวร์เสรี วิทยานิพนธ์นี้ได้รับความสนใจอย่างมากในต้นปี ค.ศ. 1998 และทำให้บริษัทเน็ตสเคปได้ปล่อยโปรแกรม Netscape Communicator ของตนเป็นซอฟต์แวร์เสรี รหัสต้นทางดังกล่าวได้พัฒนาต่อมาเป็น ซีมังกี, มอซิลลา ไฟร์ฟอกซ์, Mozilla Thunderbird และ KompoZer.
Raymond กับผู้อื่นเห็นการกระทำนี้ของเน็ตสเคปแล้วจึงได้พิจารณาว่าจะทำอย่างไรจึงจะให้แนวคิดซอฟต์แวร์เสรีของมูลนิธิซอฟต์แวร์เสรี เป็นที่นิยมต่ออุตสาหกรรมซอฟต์แวร์ได้อย่างไร พวกเขาสรุปว่าการเคลื่อนไหวของมูลนิธิซอฟต์แวร์เสรีไม่น่าดึงดูดในสายตาบริษัทอย่างเน็ตสเคป จึงได้คิดหาวิธีที่จะรีแบรด์การเคลื่อนไหวภายใต้ชื่อซอฟต์แวร์เสรี ที่มีมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2526 เสียใหม่ เพื่อเน้นยำศักยภาพทางธุรกิจในการแบ่งปันและทำงานบนรหัสต้นทางร่วมกัน ต่อมาในปี พ.ศ. 2541, ได้มีความคิดเสนอว่าคำว่าซอฟต์แวร์เสรีควรถูกแทนที่ด้วยคำว่าซอฟต์แวร์ต้นทางเปิด แทนเพื่อลดความกำกวม และทำให้ผู้คนในโลกทุนนิยมชมชอบมากขึ้น Eric Raymond และ Bruce Perens ได้สร้าง Open Source Initiative (OSI) ในเดือนกุมภาพันธ์ปีพ.ศ. 2541 โดยทาง OSI หวังว่าคำว่า "ต้นทางเปิด", คำพูดที่เสนอโดย Christine Peterson จาก Foresight Institute จะกำจัดความกำกวมไปได้
ถึงแม้ว่าซอฟต์แวร์เสรีและต้นทางเปิด จะเดิมอยู่นอกสายตาของบริษัทโดยส่วนใหม่ ปัจจุบันนี้บริษัทใหญ่ๆ อย่างไมโครซอฟต์, ไอบีเอ็ม, ออราเคิล และกูเกิลก็ได้ทำธุรกิจด้านซอฟต์แวร์ต้นทางเปิดกันอย่างแข็งขันมากขึ้น
เอกสารชื่อนิยามต้นทางเปิดที่เขียนโดย Open Source Initiative วางข้อกำหนดคำนิยาม 10 ประการของซอฟต์แวร์ต้นทางเปิด
Richard Stallman คัดค้านการใช้คำว่า "ซอฟต์แวร์ต้นทางเปิด"
This article uses material from the Wikipedia ไทย article ซอฟต์แวร์โอเพนซอร์ส, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). เนื้อหาอนุญาตให้เผยแพร่ภายใต้ CC BY-SA 4.0 เว้นแต่ระบุไว้เป็นอื่น Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ไทย (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.