Бадалшавӣ — ҳодисаи фонетикӣ (савтист) дар забон, ки дар табдил ёфтани овозҳои нутқ дар таркиби як морфема сурат мегирад.
Бадалшавӣ ба шароити гуногуни фонетикӣ – ҳамнишинии садонокҳо, ҳамсадоҳо ва ғ. вобаста аст.
Дар забоншиносии тоҷик ду навъи бадалшавӣ – а) бадалшавии анъанавӣ ё таърихӣ ва б) бадалшавии зинда ё фонетикӣ вуҷуд дорад. Сабаби бадалшавии таърихиро танҳо аз ҷиҳати таърихӣ метавон муайян намуд. Фарқи бадалшавии таърихӣ аз фонетикӣ дар он аст, ки бадалшавии фонетикӣ вазифаи морфологӣ надорад. Аммо бадалшавии таърихӣ вазифаи морфологӣ доштан метавонад. Ин ҳодиса дар асосҳои феъл ба назар мерасад: паз – пухт, соз – сохт, хӯр – хӯрд ва ғ.
Баъзе ҳодисаҳои бадалшавӣ бад-ин қароранд:
Дар забони тоҷикӣ ду навъи бадалшавии зинда ё фонетикӣ ба назар мерасад:
Бадалшавии зинда ё фонетикӣ хоси забони гуфтугӯӣ аст. Дар нутқи хаттӣ навиштани калимаҳои адабии бадалшуда ғалати имлоӣ ба шумор меравад.
This article uses material from the Wikipedia Тоҷикӣ article Бадалшавӣ (забоншиносӣ), which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Муҳтаво таҳти иҷозатномаи CC BY-SA 4.0 ва ё дигар дастрас аст. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Тоҷикӣ (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.