သွဟ် မဂၠာဲ သွက်
ခၞံကၠောန် မုက်လိက်ဏအ် "ဗွိုက်လတက်မန်+ဝင်+ကေုာံ+ဟိုတ်" ပ္ဍဲဝဳကဳ! ကျောဝ် သီုကဵု သွဟ် မကလိဂွံ နူကဵု မဂၠာဲသ္ၚေဝ်
ဗွိုက်လတက်မန် (အၚ်္ဂလိက်: Mon traditional dressess) ဟီုမ္ဂးဂှ် ဒှ်ကယျိုင်ကယျဝ် မဆေင်ကဵု ဂၠိက်/ဂၞိန် ကေုာံ ပဠောအ် မစၟတ်သမ္တီလဝ် ကယျိုင်အခိုက်ကၞာမန်ရ၊၊ ဗွိုက်လတက်မန်... |
ဗွိုက်လတက် ကေုာံ ကယျိုင်ကယျဝ်မန် ခေတ်အဆက်ဆက် (Costume and fashion in Mon through the Ages) ဝွံ ဒှ်လိက်ပရေင် မပကောံချူလဝ် မဆေင်ကဵု ဗွိုက်လတက် ကေုာံ ကယျိုင်ကယျဝ်မန်... |
ဒးဗက်ပကောံ ဗွိုက်လတက်ဂကူမန်တြေံတြဟ်တအ်ကီု သီုကဵု ဗွိုက်လတက် ခေတ်တၟိ၊၊ စှ်ေအာ အကြာကွာန်မန်တအ်တုဲ ဗက်သၟာန်ဇာန် ကုမၞိဟ်မတီလဝ် ဒၞာဲမဂွံဆဵုကေတ် ဗွိုက်လတက်မန်တြေံဂမၠိုင်၊၊... |
ပ္ဍဲဗွိုင်ဒဵု ဝင်စိင်တုဲ ယၟုမြဟ်ကၠုင် နကဵုယၟု ကျာ်ဇၞော်ဘာဝင်စိင် ရ၊၊ ဘာဝင်စိင် ပ္ဍဲဘာဂြိုပ်ဝင်စိင် မၞုံအရှာံတိသာသနာ သီုဖအိုတ် ၄၉၉.၆၂ ဨကဂှ် ဒက်ပ္တန်လဝ် စေတဳ... |
မၞိဟ်တအ် ဟွံစွံအာရီု လတူဗွိုက်လတက်တုဲ ညးကလေင်လတက် အတိုင်ဗီုတြေံပၠန်ရ၊၊ သၞာံ ၁၈၁၉ ဂှ် ညးသြိုင်ဇြပ် သွက်ဂွံဟီုတွဟ် ပရူသာသနာခရေတ်ရ၊၊ မၞိဟ်စိုတ်မလုပ်စ အောန်ကွေဟ်ဟ်ရ၊၊... |
ဒက်ပတန်လဝ် နကဵုဗွိုင်ဂကူမန် ဒေသနာနာ ဗွိုင်အပ္ဍဲဍုင်၊ ဗွိုင်မ္ၚးဍုင်၊ ကေုာံ ဗွိုင်ဍုင်သအာင်တုဲ ပ္ဍဲအခိင်ဂှ် ဒှ်ဂကောံပံင်ပကောံ ကောန်ဂကူမန် ဇၞော်အိုတ်မွဲရ။... |
အေပြဳ ၁ - ၂၀၀၅ မာတ် ၁၄)ဝွံ ဒှ် ဥက္ကဌ ဗော်ဍုင်မန်တၟိ (တြေံ) မရနုက်ကဵု ၜါ ကြဴနူ ဥက္ကဌဇၞော် နာဲယှိုဲကျေန် ရ၊၊ နာဲထေန်ဂှ် ဒှ်ဇာတိ ကွာန်လေအ်တက် ပွိုင်ဍုင်မုဟ်ဍုင်တုဲ... |
အရှာံ ဗွိုင်နန် ဍုင်က္ၜင်ကံက်ရ။ အတိုင်သက်သဳဝင်မ္ဂး ပဋိမာရုပ်ဝွံ ကၠုင်နူ ဍုင်သေံ လပါ်သၟဝ်ကျာ နူသၟိင်တၠဂကူလာန်နာ (the Lanna kingdom) နူသၞာံခရေတ် ၁၄၃၄ တေအ်ရ။... |
ဟံသာဝတဳဂြးစပ် (ကဏ္ဍ လိက်ပတ်မန်) လိက်ပေါမ်အာဂီုကောန်ၚာ်မွဲဂှ် ညာတ်ကၠးဒၟံင်ရ။" အစာချူလိက် ဆက််ပသောင် ဟိုတ်မဂွံချူ နဒဒှ် ဗီုဝတ္ထုဂှ် "ချူ ဗီုဝတ္ထုဇၞော်မ္ဂး အခိုက်မၞိဟ်မန်၊ မပ္တံကဵု ဗွိုက်လတက်၊ ပြဝေဏဳ မပ္တံကဵု... |
ကၠုင်နူ အရေဝ်မန်ရ။ ဂကူဗၟာတအ်လေဝ် ဂၠေအ်လဝ် မဝေါဟာရမန် ဗွဲဂမၠိုင်ကီုရ၊ ဗွဲတၟေင် ဝေါဟာရ မဆေင်ကဵု ပရေင်ပကင်ရင်၊ ပရေင်ကွတ်၊ ဗွိုက်လတက်၊ စၞ ကေုာံ ပကဴဂမၠိုင်ရ။... |
မိုင်တဝ် (နာဲ) (ကဏ္ဍ ဂကူမန်) ကမၠောန်ဒတုဲဖဵုဂကူမန် သွာင်နာနာမွဲတၠ နူဘဝသၟတ် စဵုကဵုလအိတ်လမျီု။ အခိင်ဘဝ ကွးဘာတက္ကသိုလ် ကာလမဒက်ပ္တန် ကမ္မတဳစၟတ်သမ္တီဗွိုက်လတက်မန်ဂှ် ညးယိုက်ဂၠေင်လဝ် နဒဒှ် ဥက္ကဋ္ဌ၊... |
အသိင်ဓရောတ် (ဝါ) ဓါတ်ဓရောတ်ဍေဟ်လေဝ် ထတ်ခဍင်ရ၊၊ ကတိုင်လမ္စံက်ဂှ် ဟိုတ်နူဇြိုင်တုဲ မၞုံကဵု ဓါတ်ဓရောတ် မသကာတ်မြဟ်တုဲ အရာလဵုမွဲလေဝ် ၜိုတ်ရ ဓါတ်လလဳ မပ္တံကဵု... |
စိုတ်စရိုတ်ပိုယ် တပ်တးလ္ဂူ အာကၠုင်ဟီုဂး ဒးယေန်သၞာင် ဗွိုက်လတက်ကျိုင်ကျဝ် နွံကဵုစရာဲ ကသပ်ဂၞန်ပိုယ်လေဝ် ကဆံင်ကဵုသၠုင် တာလျိုင်ဍုင်ပိုယ် ယိုက်ဂၠေင်မာန် အဓိဋ္ဌာန်ပိုယ်... |
ပရေင်ဍုင်ကွာန်မန် သၞာံ ၂၀၂၀တအ် (အၚ်္ဂလိက်: Mon political situation year 2020s) ဂှ် ဒှ်ပရူပရာ မဆေင်ကဵု ပရေင်ဍုင်ကွာန် ကောန်ဂကူမန် မကတဵုဒှ်လဝ် ပ္ဍဲဗွိုင်ကာလ အကြာ... |
ဟွံဂွံကၠေအ်ကၠက်အာ၊ သွက်ဂွံ ဒက်ပတန်သၞောတ်ဒဳမဝ်ကရေသဳရ။ ဗော်ညဳသၟဟ်မန် ဝွံ ဟိုတ်နူ မပံင်ပကောံလဝ် ဗော်ပရေင်ဍုင်ကွာန်မန်ဂမၠိုင် ကေုာံ သၟာပရေင်ဍုင်ကွာန်မန်ဂမၠိုင်တုဲ... |
သွက်ဂၠာဲသြန် ဂွံပ္တိတ်လိက်ကီု၊ ဗီုဂွံကၠောန်ကီုဂှ် ဒှ် အခိင်သဝ်တ္ၚဲ တ္ၚဲသ္ၚိသဝ် ဂိတုဂျောန် ၁၂၊ ပ္ဍဲကဵု ရုင်ဟံင်ပြာ်မန် ကွာန်ဝင်က သြင်သေံ။ ဆဂး ဟိုတ်နူ ဒှ်အခိင်ဗြဲတုဲ... |
ဒှ်အစာကွိင်ကွိုက်မန် ကေုာံ ညးမကလေင်ဗၟံက်ထ္ၜး ယေန်သၞာင်မန်တြေံ ပ္ဍဲကဵုခေတ်လက်ကြဴဏအ်ရ။ နူကဵု ဂကောံကွိင်ကွိုက် နကဵု ဂကောံကောဒေအ် မဒယှ်ေလှ်ေဒၟံင် သွက်တ္ၚဲမ္ၚဵုသၞက်ကရောဲ၊... |
မပ္တံ ကုဗော်ကောန်မျူနေတ် မတိတ်လဝ် ဂြိုပ် နူသၞာံ ၁၉၅၈ ဂိတုမာတ် ၂၈၊ ကေုာံ ဗော်ကောန်ဍုင်အရင်ဂမၠိုင်ရ။ နကဵုဗော်ပၠတရဴဍုင်မန်လေဝ် ဂွံဆဵုဂဗ တက်ကျာ ကုအလဵုအသဳ ဥူနုကီုတုဲ... |
တကအ်ခၟိုင် (ဒဒန်) (သကုတ် သဘင်ပံက်ဒဒန်) ပရူမပံက်ဒဒန်ဏအ်ဂှ် နကဵုပိုယ် ပ္ဍဲဗွိုင်သၞောဝ်ဂှ် ပတိုန်ထ္ၜးလဝ်တုဲအိုတ်ရ၊ ၜိုတ်ပိုဲကၠောန်ဂွံဂှ် ကၠောန်ဏာတုဲရ၊၊ အလဵုအသဳဒဳမဝ်ကရေသဳတှ်ေ ညးတအ်ဂှ် ဒှ်မၞိဟ် မဂွံလဝ်... |
သင်ဗလိုက် (ကဏ္ဍ ခရေတ်ယာန်) ညးဗိုက်လတက် သ္ၚာ ဗီုလကျာ်မွဲရ၊၊ ဆဂး ဗွဲကြဴ ညးတီကေတ် ဒဒှ်ရ လတက်သ္ၚာ ဟွံထေက်တန်ဂှ် ညးလတက်ယာတ်ဗုရ၊၊ လအ်ညိဂှ် ညးတီကေတ် ဒဒှ်ရ မၞိဟ်တအ် ဟွံစွံအာရီု လတူဗွိုက်လတက်တုဲ... |