Sêu-chhìm
Chhai pún Wiki sông kien-li̍p liá-chak ya̍p-mien "Chṳ̂+pún+chú+ngi"!fe̍t chhiáng chhâm-kháu khì-thâ sêu-chhìm kiet-kó.
Chṳ̂-pún chú-ngi he yit-chúng Kîn-chi-ho̍k ke chṳ-thu, tì liá-yong ke chṳ-thu ha, sông-ngia̍p sán-phín lâu fu̍k-vu chia-chho̍k fo-pi chhai chhṳ-yù sṳ-chhòng… |
Sòng-sòng yung chhṳ̀-heu“–ism” péu-sṳ. Chhêu-hien-sṳ̍t-chú-ngi Chṳ̂-pún-chú-ngi Oi-koet-chú-ngi Platon chú-ngi Sa-fi-chú-ngi Sâm-mìn-chú-ngi Stalin chú-ngi… |
20 sṳ-ki (Chhùng-thin-hiong Ngi-sṳ̍p Sṳ-ki) thai-tsan, Lâng-tsan yî-khi̍p tî-sṳt pau-tsà. Tshai liá sṳ-ki, yáng-hióng ngìn chui tshṳ̂m-yén ke he Khiung-sán chú-ngi tui Chṳ̂-pún chú-ngi ke thiâu-tsan.… |
chhai Thi-ngi-chhṳ Sṳ-kie Thai-chan yî-heu, Mî-koet tai-thèu ke chṳ̂-pún chú-ngi koet-kâ lâu Sû-lièn tai-thèu ke sa-fi chú-ngi koet-kâ chṳ̂-kiên ke chṳn-chhṳ… |
Liá-piên "Ngi̍t-pún" ke ya̍p-mien he pha̍k-fa-sṳ, yû hon-sṳ lièn-kiet"日本" ke ya̍p-mien chhai liá-hong tiám-chhut. Ngi̍t-pún he vi-yî Â-chû tûng-phu ke… |
Chûng-chhûn Siû-ngi (Ngi̍t-ngî: 中村 修二/なかむら しゅうじ, 22 Ńg-ngie̍t 1954 —) he Ngi̍t-pún, Mî-koet ke Vu̍t-lî ho̍k-kâ, Nok-pi-ngì Vu̍t-lî-ho̍k Chióng ke tet-chióng… |
Chêu-sién-ngî: 조선민족) he Tûng-Â chú-yeu mìn-chhu̍k chṳ̂-yit. Chêu-sién-chhu̍k chú-yeu fûn-phu chhai Chêu-siên Pan-tó ke Chêu-sién Mìn-chú-chú-ngi Ngìn-mìn Khiung-fò-koet… |
Yîn-koet pún-thú vi-yî Êu-chû thai-liu̍k sî-pet mien ke Britain khiùn-tó, phî Pet-hói khi̍p Thai-sî-yòng pâu-vì. Chhù-liáu Yîn-koet pún-thú chṳ̂-ngoi, hàn-yû… |
Ôn-pi Chin-sâm (分類「Ngi̍t-pún ke Nui-kok Chúng-lî Thai-chhṳ̀n」) Ngi̍t-pún chṳn-chhṳ-kâ, Ngi̍t-pún Nui-kok Chúng-lî Thai-chhṳ̀n (thi 96-ngim), Chhṳ-yù Mìn-chú-tóng Chúng-chhài (thi 25-ngim), Ngi̍t-pún Chung-ngi-yen Ngi-yèn… |
lâu Ngit-pún lióng-koet chṳ̂-kiên ke hói-hia̍p, lièn-chiap Vòng-hói, Tûng-hói lâu Ngit-pún-hói chṳ̂-kiên ke yeu-tho, yû kóng-ngi lâu ha̍p-ngi lióng-chúng… |
John Maynard Keynes (thon-lo̍k Chú-yeu chok-phín) yî-khi̍p kèu-chuk hí 1950 ngièn-thoi chṳ 1960 ngièn-thoi tô-koet Chṳ̂-pún chú-ngi sa-fi fàn-yùng khì ke chṳn-chhet sṳ̂-vì. John Maynard Keynes yî 1883-ngièn… |
Fap-koet (thon-lo̍k Chhâm-kháu chṳ̂-liau) tui ngi-on yû féu-kiet-khièn. Fap-koet he Êu-mèn lâu Pet-yok chhóng-li̍p fi-yèn-koet chṳ̂-yit, Pat-koet Si̍p-thòn lâu Êu-chû si-thai kîn-chi-thí chṳ̂-yit… |
yù chṳn-fú tông-khiu̍k chú-kón thèu-chṳ̂, lâu tak-chhiam kám-séu ke koet-ngoi thèu-chṳ̂ yín-thô ke thûng-thai ke Chṳ̂-pún Chú-ngi kîn-chi-thí, chṳn-fú chhai… |
yit-chak yun-ngièn, thèu ngit he lî-pai-ńg. 1-ngie̍t 6-ngit: Chêu-sién Mìn-chú-chú-ngi Ngìn-mìn Khiung-fò-koet siên-chhṳ̂n sṳ̀n-kûng sṳ-pau khîn-thàn, Thai-hòn… |
ngìn chú-yeu pâu-koat chhòn-thúng yi-ngi sông ke "Êu-chû Lâ-tên-ngìn". Lò-mâ Ti-koet ngá-kié chṳ̂-heu, ngièn-pún thúng-yit ke Lâ-tên-ngî ya sùi-tén thi-vet… |
chhòn-thúng Hak-kâ hi-khia̍k, ya he Hak-kâ-ngìn oi khon ke ngi-su̍t phín-chúng chṳ̂ yit. Kâi khia̍k-chúng chú-yeu liù-hìng yî Kóng-tûng tûng-phu ke Hak-kâ thi-khî… |
Chhut-âi-khi̍p-ki (thon-lo̍k Chú-thì thi̍t-set) pún-sû ke chok-chá chhiu-he Mô-sî pún-ngìn, sîn-yok ke chok-chá yî-khi̍p pún-sû chhṳ-chṳn (17-chông:14-chiet), tû chṳ̂-chhṳ̀ liá-chúng lun-sot. Pún-sû… |
Pet Frisia-ngî (thon-lo̍k Kî-pún chhṳ̀-ki) Pet Frisia-ngî vì Tet-koet khî-vet ngî-ngièn chṳ̂-yit, sṳ́-yung ngìn-khiéu yok vì 10,000 ngìn, chú-yeu si̍p-chûng chhai Tet-koet Schleswig-Holstein pâng… |
1948-ngièn (thon-lo̍k Chhâm-khó chṳ̂-liau) 15-ngit: Thai-hòn Mìn-koet sṳ̀n-li̍p. 9-ngie̍t 9-ngit: Chêu-sién Mìn-chú-chú-ngi Ngìn-mìn Khiung-fò-koet sṳ̀n-li̍p. Liá phiên vùn-chông siá to pan-lan-chhan… |
1945-ngièn 8-ngie̍t chên pûn Ngit-pún Fòng-kiûn cham-liâng. Chhṳ̍t-chṳ 1997-ngièn 7-ngie̍t 1-ngit, Hiông-kóng Chú-khièn Yì-kâu Chûng-fà Ngìn-mìn Khiung-fò-koet… |