سائبرنيٽيڪس (Cybernetics) هڪ ٽرانس ڊسپلنري ۽ ”انٽيڊسپلينري“ طريقو آهي، جنهن جو لاڳاپو ضابطو رکندڙ ۽ مقصدي نظام ان جي جوڙجڪ، رڪاوٽن ۽ امڪانن سان آهي.
نظم و ضبط جو بنيادي تصور سرڪلر سبب ڄاڻڻ جي طاقت يا فيڊ بئڪ آهي - يعني، جتي ڪمن جا نتيجا وڌيڪ عمل لاءِ اِن پٽ طور ورتو وڃي ٿو. سائبرنيٽيڪس اهڙن عملن سان لاڳاپو رکي ٿو جڏهن ته اهي مجسم آهن، بشمول ماحولياتي، ٽيڪنالاجي، حياتياتي، سنجيدگي، ۽ سماجي نظام، ۽ عملي سرگرمين جي حوالي سان جهڙوڪ ڊزائيننگ، سکيا، انتظام، ڳالههٻولهه ۽ پاڻ سائبرنيٽيڪس جو اڀياس.
سائبرنيٽيڪس جو شبد يوناني لفظ kybernetes مان نڪتل آهي، جنهن جي بنيادي معنيٰ آهي اسڪاندر، يعني ٻيڙيءَ جو سرواڻ ۽ ماهر ملاح. 1948 ۾، Norbert Wiener پهريون ڀيرو سائبرنيٽيڪس اصطلاح متعارف ڪرايو. عموماََ سائبرنيٽيڪس جو اصطلاح لاءِ اها ڪلپنا به عام آهي ته هي سائبر معنيٰ يا ڪنٽرولنگ ۽ نيٽڪس netics معنيٰ ڀائيواري يا نيٽ ورڪ جو مجموعو پڻ سمجهيو ويندو آهي، پر ان مفروضي جو سبب شايد اهو آهي ته 1970ع جي ڏهاڪي ۾ پيدا ٿيل سي ڊي سي سائبر CDC Cyber، نالي سان ڪمپيوٽرن جي ڪري ڪمپيوٽرن ۽ نيٽ ورڪ تصورن کي ملائي ڇڏيو ويو هجي. ٻيو ويچار اهو آهي ته لفظ ڪيبرنان kybernan هڪ مرڪب لفظ آهي جنهن جي معنيٰ آهي سائبر يا سرشتو ۽ ics- suffix معنيٰ اڀياس يا -yat جو مرڪب لفظ آهي. سائبرنيٽڪس هڪ سرشتي ۾ رابطي ۽ ڪنٽرول جي ڪم جي وِديا آهي. يعني، ان جي وسيلي ڪنهن به سسٽم (جيوَ (جاندار) يا بي جاندار) ۾ ٿيندڙ واقعن تي ڪنٽرول ڪيو ويندو آهي. جڏهن ته ضابطي يا ڪنٽرول جو عمل جو پنهنجو پاڻ، سرشتي جي پنهنجي اندر ۽ نظام ۽ ان جي ماحول ۾ ٿيندڙ ڪميونيڪيشن ۽ رابطن تي دارومدار هوندو آهي ۽ اهڙيءَ طرح اندرئين ۽ ٻاهرئين ماحول مان حاصل ڪيل ڄاڻ (رد عمل) جي بنياد تي ضابطو يا ڪنٽرول جو عمل، جيڪو نظام کي هڪ موزون ۽ گهربل روپ (خودتنظيم) ڏانهن وٺي وڃي ٿو. ڄڻ ته سائبرنيٽڪس جا ٻه مکيه ڪارڻ آهن. 1- راءِ يا فيڊبيڪ ۽ 2- پاڻ ضابطو يا خودڪار ضابطو (آٽوريگيوليشن).
سائبرنيٽڪس بابت وڌيڪ ڏسو وڪيپيڊيا جي ڀينر رٿائن ۾: | |
معني ڏسو وِڪِشنري تي | |
تصويرون ۽ وڊيو ڏسو وڪي ڪامنز تي | |
تربيتي مواد ڏسو وڪي ورسٽي تي | |
نيوز اسٽوريز وڪي نيوز تان | |
چَوِڻيون Quotations وڪي ڪوٽ تان | |
سورس ٽيڪسٽس وڪي سورس تان | |
درسي ڪتاب وڪي ڪتاب تان |
This article uses material from the Wikipedia سنڌي، سندھی ، सिन्ध article سائبرنيٽڪس, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). مواد CC BY-SA 4.0 ھيٺ موجود آھي جيسيتائين ٻي صورت واضع نہ ڪئي وڃي. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki سنڌي، سندھی ، सिन्ध (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.