Сүүс сыллаах сэрии (ааҥл. The Hundred Years' War, фр. La guerre de Cent Ans) диэн Франция уонна Англия ыккардыгар Орто сылларга буола сылдьыбыт сэриини ааттыыллар.
1337 сыллаахтан 1453 сыллаахха дылы 116 сыл устата буолан ааспыта. Сэрии 1328 сыллаахха Франция Хоруола Карл IV оҕото суох сылдьан өлбүтэ. Англия Хоруола Эдвард III ийэтинэн бырааптанан саҥа Франция хоруола буолар бырааптааҕа диэн саныыра.
Франция дьоно атын дойдуттан кэлбит хоруолланыахтарын баҕарбаттара, ол кэнниттэн Филип VI Хоруол буоларын туһунан иһитиннэрбитэ, тоҕо диэн ол бириэмэ сокуоннарынан дьахталлар былаастара суоҕа, уонна ийэ атын киһиэхэ былааһы биэрэрэ көҥүллэммэтэ.
Сэрии саҕана Франция быдан күүстээх этэ. Ол бириэмэҕэ Францияҕа 17 мөл. кэриҥэ киһи олороро, онтон Англияҕа 4 мөл. курдук киһи баара. Франция Шотландияны кытта холбоһон альянс олохтообуттара. Ол бириэмэҕэ Англия атын дойдулары кытта (Бельгия, Голландия, Люксембург) кытта холбоһуу олохтоно сатаабыта. Слейс аттыгар муораҕа улахан кыргыһыыга кыайбыта, ол кэнниттэн Франция Англияны саба түһэр былаанын тохтоппута. Ол кыргыһыы кэнниттэн сэриилэр Франция сиригэр ааспыттара. 1346 сыллаахха Креси куорат аттыгар кыргыһыга Англия Францияны хоппута, ол кыргыһыы сэриини түмүктээбитэ.
1348 сыллаахтан 1356 сыллаахха дылы чумаа ыарыыттан сибээстээн кыргыһыылар аччаабыттара.
This article uses material from the Wikipedia Саха тыла (Saxa Tyla) article Сүүс сыллаах сэрии, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Маны туһанары CC BY-SA 4.0 лиссиэнсийэ көҥүллүүр (атын ыйыллыбытах буоллаҕына). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Саха тыла (Saxa Tyla) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.