Салардар

Салардар Сюньхуа-Салар автономнай оройуонугар уонна Цинхай провинция атын сирдэригэр олороллор, ону таһынан Ганьсуга уонна Сиҥдьээҥҥэ бааллар. 2000 сыллаах биэрэпиһинэн салардар ахсааннара 104 503 киһи. Салар тылыгар кытай уонна тибиэт тыллара күүскэ дьайбыттар; билиҥҥи суруктара латыын алпабыыта буолар. Итэҕэллэрэ ислам суннизм салаата, аҕыйах киһи тибиэт буддизмын ылыммыт. Салардар сүрүннээн бааһынайдар, ону таһынан сүөһү иитиитинэн дьарыктаналлар.

История

Салардар былыргы уонна улахан салыр диэн туркмен бииһин сыдьааннара буолаллар. Кинилэр XIV үйэҕэ селдьуктартан арахсан илин диэки көспүттэр. Номох быһыытынан салардар былыр Самарканд таһыгар олорбуттар. Билигин туркмен салырдара сүрүннээн Туркменистан Ахал велайаатыгар (оройуонугар) олороллор.

Салардар уруккуга Кытайы утары өрө туруулара биллэр. Биир саамай аатырбыт өрө туруу 1781 сыллаахха буолбут. Су Сышисань (苏四十三) диэн ааттаах таҥараһыт бэйэтин уһуйааччытын, "дьахрия" диэн сектэни тэрийбит Ма Минсины босхолоору өрө турууну саҕалаабыт уонна Ланьчжоу куоракка диэри тиийбит. Ма төбөтүн быспыттарын кэннэ салардар Ланьчжоу куораты төгүрүйбүттэр, ол эрээри Кытай сэриитэ кэлэн барыларын кыргыбыт.

Кытай ис сэриитин кэмигэр Салар сирин Ма Буфан диэн ааттаах Кытай мусульманнарын сэрииһитэ баһылаан олорбут. Ма Буфан 1949 сыллаахха кыһылларга хотторон баран Кытайтан күрээбит. Амнистияламмыт салардар дойдуларыгар төннөн баран хас да сыл устата Цинхай уонна Ганьсу сирдэригэр кытайдары утары партизан сэриитин салҕаабыттар.

Итэҕэллэрэ

Салардар итэҕэллэрэ ислам суннизм (чуолаан ханафит-матурид) салаата буолар. Бэйэлэрин төрүт сирдэрин таһынан куораттарга, атын мусульманнары, сүрүннээн дунганнары кытта ыаллыы олороллор. Бэйэлэрэ итэҕэл үөрэхтээһиннээхтэр, холобур Дьиэзи диэн сиргэ Gaizi Mişit диэн мэдрэсэ баар.

Быһаарыылар

Кинигэлэр

Народы Восточной Азии, М. — Л., 1965.
Lipman, J. N. (1998), Familiar strangers: a history of Muslims in Northwest China, Hong Kong University Press.

Сигэлэр

Кытай информационнай интернет-киинигэр салардар тустарынан (нууччалыы)
China’s Official Gateway to News & Information салардар тустарынан (ааҥл.)

Эбии көр

This article uses material from the Wikipedia Саха тыла (Saxa Tyla) article Салардар, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Маны туһанары CC BY-SA 4.0 лиссиэнсийэ көҥүллүүр (атын ыйыллыбытах буоллаҕына). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Саха тыла (Saxa Tyla) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.