Il terratrembel da Tōhoku dal 2011 (giap.
2011年東北地方太平洋沖地震, litt. Terratrembel sin l'auta mar en l'Ocean Pacific avant la Regiun Tōhoku dal 2011 u 東日本大震災, litt. Gronda catastrofa dal terratrembel en il Giapun da l'Ost) era in terratrembel avant la costa da la regiun giapunaisa Tōhoku. El ha gì lieu ils 11 da mars 2011 a las 14:46:23 uras temp local (5:46:23 uras UTC resp. 6:46:23 uras MEZ). Ses epicenter sa chattava var 370 km al nordost da Tokio e 130 km en l'ost da Sendai. L'event vala sco il pli ferm terratrembel en il Giapun dapi l'entschatta da la registraziun da terratrembels en la regiun.
La fermezza dal terratrembel è vegnida inditgada da l'evaluaziun automatica da la United States Geological Survey cun la magnituda dal mument dad 8,9 Mw. L'ipocenter dal terratrembel sa chattava tenor questas indicaziuns en ina profunditat da 25 km. Tenor indicaziuns da l'Uffizi Meteorologic Giapunais (JMA) aveva il terratrembel ina fermezza da 9,0 Mw; l'ipocenter sa chattava en ina profunditat da 24 km. Tenor indicaziuns dal Pacific Tsunami Warning Center (PTWC) aveva il terratrembel ina fermezza da 9,1 sin la scala da Richter.
Il terratrembel ha provocà in tsunami aut plirs meters.
A Kurihara en il nord da la prefectura Miyagi cuntanscheva il terratrembel l'intensitad maximala da 7 sin la scala giapunaisa (JMA). El ha chaschunà grondas inundaziuns e havarias tar ovras atomaras en il nordost dal Giapun.
Il terratrembel en la vischinanza da la costa orientala da Honshū ("insla principala") era il resultat d'ina ruttadira inversa (Überschiebung) al cunfin tranter la Platta Pacifica e la Platta Nordamericana. En questa zona sa mova la Platta Pacifica mintg'onn 83 mm en media vers vest relativ a la Platta Nordamericana.
Questa sveltezza dal moviment dals continents (Kontinentaldrift) è ina valur media, che durant activitad seismica normala è considerablamain pli bassa, fin a quel punct che la tensiun stagnada vegn dada libra tut andetg entras in terratrembel. En connex cun il terratrembel da Sendai hai da tenor emprimas stimaziuns in moviment brusc dad almain 5 meters.
Al Foss dal Giapun (Japangraben) sa mova la Platta Pacifica sut il bratsch meridiunal da la Platta Nordamericana e subducescha ensemen cun ella vinavant sut la Platta Eurasiana. Varsaquant seismologs sutdividan questa regiun en pliras microplattas, che en combinaziun provocheschan ils movimentsch tranter las Plattas Pacifica, Nordamericana ed Eurasiana. Quai pertutga oravant tut la Microplatta Ochotskica e la Microplatta da l'Amur en la part respectiva da l'America dal Nord e da l'Eurasia.
Il terratrembel vegniva precedì da plirs terratrembels anteriurs (Vorbeben) significants, che entschavevan ils 9 da mars cun in terratrembel cun ina magnituda da 7,2 Mw (l'epicenter dal qual sa chattava var 40 km dalunsch da l'epicenter dal terratrembel da Sendai) e suandà da trais auters terratrembels cun ina magnituda da dapli che 6,0 Mw il medem di.
Dapi l'onn 1973 avevan lieu al Foss dal Giapun nov events seismics cun ina magnituda da dapli che 7. Il pli ferm dals qual era il december 1994 in terratrrembel cun ina fermezza da 7,8, l'epicenter dal qual sa chattava var 230 km en il nord dal terratrembel da Sendai. Las consequenzas dal qual han mazzà trais persunas e bunamain 700 èn vegnidas blessadas. In terratrembel cun ina magnituda da 7,7 e cun epicenter 75 km pli al nord ha chaschunà la mort da 22 persunas e passa 400 blessads. Il december 2008 han gì lieu quatter terratrembels moderads (magnituda 5,3–5,8) en in conturn da 20 km tar il center dal terratrembel da Sendai.
L'emprim terratrembel posteriur (Nachbeben) significant cun ina magnituda da 7,2 Mw ha gì lieu a las 14.53 uras temp local. I suandavan auters terratrembels cun magnitudas passa 6 Mw. Fin ussa hai da passa 150 terratrembels posteriurs.
Prefectura | Intensitad max. |
---|---|
Miyagi | 7 |
Fukushima | 6+ |
Ibaraki | 6+ |
Tochigi | 6+ |
Iwate | 6− |
Gunma | 6− |
Saitama | 6− |
Chiba | 6− |
Aomori | 5+ |
Akita | 5+ |
Yamagata | 5+ |
Tokio (er a Niijima) | 5+ |
Kanagawa | 5+ |
Yamanashi | 5+ |
Niigata | 5− |
Nagano | 5− |
Shizuoka | 5− |
La zona en la quala il terratrembel era da sentir, pia cun shindo (intensitad seismica tenor la scala giapunaisa, da 1 u pli aut) cumprendeva tut las quatter inslas principalas dal Giapun. Las consequenzas las pli fermas dal terratrembel tanschavan fin al nordost da la regiun gronda da Tokio, cun shindo da 6-jaku („6 flaivla“) u pli aut.
En la citad dad Ichihara (prefectura da Chiba) ha ina raffinaria da petroli da la Cosmo Oil Company piglià fieu. Trens dal Shinkansen girants èn vegnids fermads, sviadas (Entgleisungen) hai dentant betg dà. L'eroport da Tokio-Narita è vegnì serrà temporaramain. Plirs tocs da l'autostrada da Tōhoku n'eran betg pli carrabels. A Tokio è il spitg da l'antenna sin il Tokyo Tower vegnì sturschì vesaivlamain.
Pervia dal terratrembel stueven 210'000 persunas vegnir evacuadas, 5,5 milliuns chasadas eran senza electricitad ed 1 milliun chasadas senza aua.
Il terratrembel ha spustà l'insla principala dal Giapun per 2,4 m e l'axa da la terra per 10 cm. Ultra da quai è la distibuziun da massas da la terra sa midada minimalmain, che aveva per consequenza che la terra sa volva uss in pau pli svelt che fin ussa. In di resp. ina rotaziun entira è ussa 1,8 microsecundas pli curta cha avant.
Il terratrembel ha chaschunà il pli grond tsunami dapi 1100 onns en l'istorgia dal Giapun, che ha devastà ina strifla da la costa cun fin 10 km vastadad per ina lunghezza da pliras tschient kilometers. Pertutgada era l'entira costa settentriunala da l'insla Honshū cun las prefecturas Fukushima, Miyagi ed Iwate en la regiun Tōhoku. Devastaziuns grevas mussan las citads Hachinohe, Kamaishi, Kesennuma, Minamisanriku, Rikuzentakata, Onagawa e Sendai.
A Sendai è l'eroport vegnì inundà cumplettamain. A Kamaishi è il tsunami entrà lunsch viaden en la terra ed ha lavà davent bastiments, autos e chasas. A Hochinohe èn grondas navs vegnidas lavadas sin la terra. A Kesennuma èn suenter fieus ruts ora che han chaschunà incendis in grondas parts da la citad. Las citads da Minamisanriku e Rikuzentakata èn vegnidas devastadas cumplettamain dal tsunami, 10'000 persunas eran l'emprim sparidas. Ina nav da passagiers cun 100 persunas è vegnida pigliada dal tsunami. Avant la costa dad Oarai è sa furmads gronds turnigls (Strudel) en la mar, sco gia tar tsunamis precedents. In tren da l'East Japanese Railway Company (JR East) è svià (entgleist) sin la lingia d'Ōfunato en l'areal da la staziun da Nobiru en Higashi-Matsushima, uschia che nov passagiers èn stuì vegnir salvads or dad el. Quatter ulteriurs trens sin la lingia da Senseki, la lingia d'Ōfunato e la lingia da Kesennuma valavan sco sparids.
Il Pacific Tsunamic Warning Center ha dà or avertiments per l'arrivada dal tsunami per bunamain tut l'Ocean pacific; quests avertiments cumprendan Giapun, Russia, l'insla da Marcus, las Marianas settentriunalas, Guam, Wake, las inslas Yap, las Filipinas, las inslas da Marshall, Palau, las inslas da Midway, Pohnpei, Chuuk, Kosrae, Indonesia, Papua Nova Guinea, Nauru, l'atoll da Johnston, las Salomonas, Kiribati, l'insla Howland, l'insla Baker, Hawai, Tuvalu, Palmyra, Vanuatu, Tokelau, Jarvis Island, Wallis e Fortuna, Samoa, la Samoa americana, Tonga, las inslas Cook, Niue, Australia, Fidschi, la Nova Caledonia, Tonga, Mexico, las inslas Karmadec, la Polinesia franzosa, Nova Zelanda, Pitcairn, Guatemala, El Salvador, Costa Rica, Nicaragua, l'Antarctica, Panama, Honduras, Chile, Ecuador, Columbia, Peru, sco era Alasca, la costa dal vest dal Canada e la costa dal vest dals Stadis Unids.
L'Uffizi Meteorologic Giapunais avertiva per la costa costa giapunaisa d'in tsunami da fin 10 meters autezza. La Crusch cotschna avertiva causa las infurmaziuns inizialas che l'amplituda dal tsunami po esser pli auta che l'autezza maximala da numerusas inslas en l'Ocean pacific.
Be in di avant il tsunami ha la regenza giapunaisa publitgà in video d'infurmaziun davarts tsunamis che cuntegna era instrucziun da cumportament.
Lieu da mesira | Stadi/Territori | Coordinatas | Temp d'arriv | Amplituda |
---|---|---|---|---|
Hanasaki, Nemuro, Hokkaidō | Giapun | 43.3N 145.6E | 06:56 | 1,83 m |
Omaezaki, Honshū | Giapun | 34.6N 138.2E | 08:18 | 1,42 m |
Wake | Stadis Unids | 19.3N 166.6E | 09:28 | 0,39 m |
Naha, Okinawa | Giapun | 26.2N 127.7E | 09:01 | 0,25 m |
Saipan | Stadis Unids | 15.2N 145.7E | 09:16 | 0,65 m |
Tosashimizu, Shikoku | Giapun | 32.8N 133.0E | 09:46 | 0,84 m |
Yap | Micronesia | 9.5N 138.1E | 10:13 | 0,15 m |
Adak, Alasca | Stadis Unids | 51.9N 176.6W | 10:34 | 0,35 m |
Midwayinseln | Stadis Unids | 28.2N 177.4W | 10:48 | 1,27 m |
Nikolski, Alasca | Stadis Unids | 52.9N 168.9W | 11:09 | 0,27 m |
Kwajalein | Inslas da Marshall | 8.7N 167.7E | 11:11 | 0,55 m |
Legazpi | Filippinas | 13.1N 123.8E | 11:16 | 0,25 m |
Shemya, Alasca | Stadis Unids | 52.7N 174.1E | 11:36 | 1,58 m |
Nauru | Nauru | 0.5S 166.9E | 11:56 | 0,20 m |
Dutch Harbor, Alasca | Stadis Unids | 53.9N 166.5W | 12:04 | 0,41 m |
Johnston-Atoll | Stadis Unids | 16.7N 169.5W | 12:06 | 0,20 m |
Tern, French Frigate Shoals | Stadis Unids | 23.9N 166.3W | 12:24 | 0,38 m |
Betio, Tarawa | Kiribati | 1.4N 172.9E | 12:25 | 0,21 m |
Saint Paul Island, Alasca | Stadis Unids | 57.1N 170.3W | 12:28 | 0,65 m |
Barbers Point, Hawaii | Stadis Unids | 21.3N 158.1W | 13:08 | 0,70 m |
Kahului, Maui | Stadis Unids | 20.9N 156.5W | 13:27 | 1,74 m |
Nawiliwili, Kauai | Stadis Unids | 22.0N 159.4W | 13:43 | 0,76 m |
Hilo, Hawaii | Stadis Unids | 19.7N 155.1W | 14:09 | 1,41 m |
Honolulu, Oahu | Stadis Unids | 21.3N 157.9W | 14:10 | 0,71 m |
Kawaihae, Hawaii | Stadis Unids | 20.0N 155.8W | 14:13 | 1,22 m |
Manus | Papua Nova Guinea | 2.0S 147.4E | 14:25 | 0,93 m |
Kanton | Kiribati | 2.8S 171.7W | 14:25 | 0,05 m |
Honiara | Salomonas | 9.4S 160.0E | 14:36 | 0,26 m |
Kiritimati | Kiribati | 2.0N 157.5W | 14:47 | 0,56 m |
Winter Harbour, British Columbia | Canada | 50.7N 128.3W | 15:05 | 0,47 m |
Subic Bay | Filippinas | 14.8N 120.3E | 15:17 | 0,07 m |
Lombrum, Manus | Papua Nova Guinea | 2.0S 147.4E | 15:29 | 1,04 m |
Kaumalapau, Hawaii | Stadis Unids | 20.8N 156.9W | 15:31 | 0,91 m |
Luganville | Vanuatu | 15.5S 167.2E | 15:37 | 0,54 m |
Langara Point, British Columbia | Canada | 54.2N 133.1W | 15:39 | 0,52 m |
Arena Cove, California | Stadis Unids | 38.9N 123.7W | 15:40 | 0,82 m |
Vanuatu | Vanuatu | 17.8S 168.3E | 15:42 | 0,69 m |
Lautoka | Fidschi | 17.6S 177.4E | 15:45 | 0,33 m |
Charleston, Oregon | Stadis Unids | 43.3N 124.3W | 15:45 | 0,49 m |
Humboldt Bay | Stadis Unids | 40.8N 124.2W | 15:53 | 0,54 m |
Pago Pago | Samoa Americana | 14.3S 170.7W | 15:56 | 0,34 m |
Port San Luis, California | Stadis Unids | 35.2N 120.8W | 16:54 | 1,88 m |
Crescent City, California | Stadis Unids | 41.7N 124.2W | 16:57 | 2,02 m |
Port Orford (Oregon) | Stadis Unids | 42.7N 124.5W | 17:24 | 1,85 m |
Bitung | Indonesia | 0.4N 125.2E | 17:27 | 0,26 m |
San Francisco, California | Stadis Unids | 37.8N 122.5W | 17:49 | 0,64 m |
Nukuʻalofa | Tonga | 21.1S 175.2W | 17:51 | 0,37 m |
Adak, Alasca | Stadis Unids | 51.9N 176.6W | 17:55 | 1,09 m |
Point Reyes, California | Stadis Unids | 38.0N 123.0W | 18:10 | 1,38 m |
Rarotonga | Inslas Cook | 21.2S 159.8W | 18:13 | 0,29 m |
Rangiroa | Polinesia franzosa | 14.9S 147.7W | 18:22 | 0,29 m |
Papeete, Tahiti | Polinesia franzosa | 17.5S 149.6W | 18:22 | 0,39 m |
Nuku Hiva, Marquesas | Polinesia franzosa | 8.9S 140.1W | 18:24 | 1,48 m |
Cabo San Lucas | Mexico | 22.9N 109.9W | 19:06 | 0,22 m |
Westport, Washington | Stadis Unids | 46.9N 124.1W | 19:20 | 0,62 m |
North Cape | Nova Zelanda | 34.4S 173.0E | 20:01 | 0,25 m |
La Jolla, California | Stadis Unids | 32.9N 117.3W | 20:07 | 0,43 m |
Monterey Harbor, California | Stadis Unids | 36.6N 121.9W | 20:13 | 0,72 m |
Rikitea | Polinesia franzosa | 23.1S 135.0W | 20:14 | 0,21 m |
Los Angeles, California | Stadis Unids | 33.7N 118.3W | 21:15 | 0,51 m |
San Diego, California | Stadis Unids | 32.7N 117.2W | 21:31 | 0,51 m |
Old Harbor, Alasca | Stadis Unids | 57.2N 153.3W | 21:54 | 0,33 m |
Lottin Point | Nova Zelanda | 37.6S 178.2E | 22:09 | 0,33 m |
Kodiak, Alasca | Stadis Unids | 57.7N 152.5W | 22:11 | 0,28 m |
Santa Monica, California | Stadis Unids | 34.0N 118.5W | 22:23 | 0,84 m |
Waitangi, Chatham-Inseln | Nova Zelanda | 43.9S 176.6W | 22:30 | 0,67 m |
Acapulco | Mexico | 16.8N 99.9W | 22:54 | 0,77 m |
Spring Bay, Tasmanien | Australia | 42.5S 147.9E | 22:59 | 0,19 m |
Jackson Bay | Nova Zelanda | 44.0S 168.6E | 23:25 | 0,35 m |
Santa Barbara, California | Stadis Unids | 34.4N 119.7W | 23:45 | 0,99 m |
Baltra, Galapagos | Ecuador | 0.4S 90.3W | 23:54 | 0,82 m |
Quepos | Costa Rica | 9.4N 84.2W | 00:01 | 0,18 m |
Acajutla | El Salvador | 13.6N 89.8W | 00:04 | 0,20 m |
Christchurch | Nova Zelanda | 43.6S 172.8E | 00:16 | 0,27 m |
Owenga, Chatham-Inseln | Nova Zelanda | 44.0S 176.4W | 00:20 | 0,81 m |
Santacruz, Galapagos | Ecuador | 0.7S 90.3W | 00:38 | 1,77 m |
Manzanillo | Mexico | 19.1N 104.3W | 01:17 | 1,45 m |
Osterinsel | Chile | 27.2S 109.4W | 01:24 | 0,73 m |
La Libertad | Ecuador | 2.2S 80.9W | 02:39 | 1,23 m |
Atico | Peru | 16.2S 73.7W | 04:05 | 0,33 m |
Coquimbo | Chile | 30.0S 71.3W | 04:38 | 1,46 m |
Callao | Peru | 12.1S 77.2W | 04:44 | 1,67 m |
Caldera | Chile | 27.1S 70.8W | 04:46 | 1,41 m |
Talcahuano | Chile | 36.7S 73.1W | 05:33 | 1,06 m |
San Félix | Chile | 26.3S 80.1W | 05:36 | 0,51 m |
Iquique | Chile | 20.2S 70.1W | 05:44 | 0,72 m |
Corral | Chile | 39.9S 73.4W | 06:02 | 1,25 m |
Arica | Chile | 18.5S 70.3W | 06:19 | 1,25 m |
Funtaunas: NOAA PTWC & AWCTWC. Tut las indicaziuns èn en UTC. Uras tranter 00:00 e 06:30 valan per ils 12 da mars. |
Commons: Terratrembel da Sendai 2011 – Collecziun da maletgs, videos e datotecas d'audio |
This article uses material from the Wikipedia Rumantsch article Terratrembel da Tōhoku dal 2011, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Il text è disponibel sut la licenza Creative Commons Attribution/Share-Alike; ulteriuras cundiziuns pon esser applitgablas. Detagls chattas ti en las cundiziuns d'utilisaziun. Vichipedia è ina marca registrada da la Wiki Du học, ina organisaziun senza finamira da profit. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Rumantsch (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.