Καρς

ყარსი = Qarsi, σ' αρμενικά: Ղարս = Ghars ή Կարս) εν πολιτείαν τη Τουρκίας, σα νοτιοδυτικά τη Καύκασονος. Εν η πρωτεύουσαν τη επαρχίας τη Καρς κι εχ' πληθυσμόν σα 90.000 τ' ανθρώπς.

Για τ' αβούτον τον τόπον εποίκαν πολέμ οι Ρουσάντ με τοι Τουρκάντ. Όντες έντον ο κριμαϊκόν ο πόλεμος η πολιτείαν έτον τουρκικόν, άμαν επαίραν ατέν οι Ρουσάντ σα 24 τ' Αεργί 1855. Με τη συνθήκην τη Παρισί ξαν' έντον τουρκικόν (30 τη Μαρτ 1856).
Σο ρουσοτουρκικόν πόλεμον τη 1877-78 έντον ρουσικόν κι επέμνεν σην Ρουσίαν ους σα 1918 τη χρονίαν. Σα 1878-1918 60.000 Έλλενες αφήγαν ασήν Τουρκίαν κι επήγαν σην πολιτείαν τη Καρς για να ζούν' εκαικά. Σα χωρία τ' επαρχίας επήγανε άλλα 5.000 Έλλενες. Ασα 177 δημοτικά σχολεία τα 55 έσαν ελλενικά. Επίσης η πολιτείαν είχεν δυο ελλενικά εγκλεσίας: το ναόν τη Μεταμόρφωσης του Χριστού και τον Άγιον Γεώργιον.

Με το σοσιαλιστικόν την επανάστασην και τη συνθήκην τη Μπρεστ-Λιτόφσκ σα 3 Μαρτί 1918, τα τοπέα Καρς-Αρταχάν και το Βατούμι εγένταν τουρκικά. Με τη συνθήκην τη Σεβρών (10 Aλωναρί 1920) το Καρς έντον αρμενικόν, άμαν η Τουρκάντ αντιφέρκουσαν και αση συνθήκην τ' Αδριανούπολης (22 Χριστουγενναρί 1920) κι αδά μερέαν εν τουρκικόν.
Σα 1922 τη χρονίαν η Ελλάδα έχασεν τ' ελλενοτουρκικόν πόλεμον (1919-1922) και με τη συνθήκην τη Λωζάνης (1923) οι Τουρκάντ' έχπασαν τ' Έλλενες χριστιανούς τη Καρς κι εχάτεψαν ατείντζ σην Ελλάδαν (Μικρασιατικόν καταστροφή).

• Μαυρογένους, Στ. 1963 Το Κυβερνείον Καρς του Αντικαύκασου. Θεσσαλονίκη.
• Cuinet, V. 1892 La Turquie d' Asie. Paris.

•   Το Καρς σα Commons
• Επίσημον ιστοσελίδαν τη πολιτείας