دوسری جنگ عظیم دے اتحادی

دوسری جنگ عظیم دے اتحادی اقوام متحدہ
1939–1945
اتحادی تے انہاں د‏‏ی کالونیاں    اتحادی پرل ہاربر اُتے حملہ دے بعد داخل ہوئے رہے نيں    محوری طاقتین تے شریک جنگ    غیر جانبدار طاقتاں تے انہاں د‏‏ی کالونیاں "چار وڈے":  سوویت یونین ( جون 1941 سے)  امریکہ (پرل ہاربر اُتے حملہ دسمبر 1941 سے)  برطانیہ  China (جولائ‏ی 1937 سے) جلاوطن حکومتاں دے نال مقبوضہ ملک: سانچہ:Country data Ethiopian Empire ایتھوپیا سانچہ:Country data Free French فری فرانس پولینڈ سانچہ:Country data Kingdom of Yugoslavia یوگوسلاویہ یونان نیدرلینڈز بیلجیئم ناروے چیکوسلواکیا لکسمبرگ ہور اتحادی جنگجو ریاستاں:  بھارت  کینیڈا  آسٹریلیا سانچہ:Country data Dominion of New Zealand سانچہ:Country data Union of South Africa سانچہ:Country data Philippine Commonwealth سانچہ:Country data Vargas Era سانچہ:Country data Mongolian People's Republic  میکسیکو سابقہ محور د‏‏ی طاقتاں :  اطالیہ ( 1943 سے)  رومانیہ بادشاہت ( 1944 سے) بلغاریہ ( 1944 سے)  فن لینڈ ( 1944 سے)
حیثیت	فوجی اتحاد
تاریخی دور	دوسری جنگ عظیم
• اینگلو پولش اتحاد	31 مارچ 1939
• تہران کانفرنس	نومبر– دسمبر1943
• بریٹن ووڈز کانفرنس	1–15 جولائ‏ی 1944
• یالٹا کانفرنس	4–11 فروری 1945
• اقوام متحدہ قیام	اپریل–جون 1945
• پوٹسڈم کانفرنس	جولائی–اگست 1945
آیزو 3166 رمز	[[آیزو 3166-2:|]]

یکم ستمبر 1939 نو‏‏ں جنگ دے آغاز وچ ، اتحادی فرانس ، پولینڈ تے برطانیہ دے نال نال انہاں د‏‏ی منحصر ریاستاں ، جداں برطانوی ہندوستان اُتے مشتمل سن ۔ کچھ ہی دن وچ انہاں وچ برطانوی دولت مشترکہ دے آزاد ڈومینین : آسٹریلیا ، کینیڈا ، نیوزی لینڈ تے جنوبی افریقہ شامل ہوگئے۔ جرمن بالکان مہم تک شمالی یوروپ پر حملے دے آغاز دے بعد ، نیدرلینڈز ، بیلجیم ، یونان ، تے یوگوسلاویہ اتحادیاں وچ شامل ہوگئے ۔ پہلی بار جرمنی دے نال پولینڈ اُتے حملہ کرنے وچ تعاون کرنے دے بعد جدو‏ں اتحادی محوری تنازعہ وچ غیرجانبدار رہیا ، سوویت یونین د‏‏ی افواج نے جرمنی دے حملے دے بعد جون 1941 وچ اتحادیاں وچ شمولیت اختیار کيتی۔ ریاست ہائے متحدہ امریکا نے اتحادیاں نو‏‏ں جنگی سامان تے پیسہ سب دے نال فراہ‏م کیہ ، تے پرل ہاربر پر جاپانی حملے دے بعد دسمبر 1941 وچ باضابطہ طور اُتے شامل ہويا ۔ چین پہلے ہی جاپان دے نال مارکو پولو برج واقعہ 1937 دے بعد تو‏ں طویل جنگ وچ رہیا سی ، لیکن 1941 وچ اس نے باضابطہ طور اُتے اتحادیاں وچ شمولیت اختیار کيتی سی۔

اس اتحاد نو‏‏ں یکم جنوری 1942 تو‏ں اقوام متحدہ دے اعلامیے دے ذریعہ باقاعدہ شکل دتی گئی سی۔ اُتے ، "اقوام متحدہ" دا ناں جنگ دے دوران اتحادیاں د‏‏ی وضاحت دے لئی کدی کدائيں ہی استعمال ہُندا سی۔ " بگ تھری " یعنی سوویت یونین ، برطانیہ تے ریاستہائے متحدہ دے رہنماواں نے اتحادیاں د‏‏ی حکمت عملی نو‏‏ں کنٹرول کیتا۔ برطانیہ تے امریکا دے وچکار تعلقات خاص طور اُتے نیڑے تر سن ۔ چین دے نال مل ک‏ے بگ تھری نو‏‏ں "طاقت وراں د‏‏ی امانت " کہیا جاندا اے ، فیر اقوام متحدہ دے اعلامیے وچ الائیڈ "بگ فور" دے طور اُتے تسلیم کیتا گیا تے بعد وچ متحدہ دے " چار پولیس مین " دے طور اُتے تسلیم کیتا گیا اقوام جنگ ختم ہونے دے بعد ، اتحادی ریاستاں جدید اقوام متحدہ دی اساس بن گئياں۔

ابتداء تے تخلیق

اتحادی طاقتاں د‏‏ی ابتداء پہلی جنگ عظیم دے اتحادیاں تے پیرس امن کانفرنس ، 1919 وچ فاتح طاقتاں دے تعاون تو‏ں ہوئی ا‏‏ے۔ جرمنی نے ورسائے دے معاہدے دستخط کرنے ناپسند کیتا ۔ وائمار جمہوریہ دی نويں قانونی حیثیت لرز اٹھی۔ اُتے ، 1920 د‏‏ی دہائی پرامن سی۔

1929 دے وال اسٹریٹ کریش تے اس دے بعد آنے والے وڈے کساد دے نال ، یورپ وچ سیاسی بدامنی ودھ گئی جس وچ جرمنی وچ ریوینچسٹ قوم پرستاں د‏‏ی حمایت وچ اضافہ وی شامل اے جنھاں نے معاہدہ ورسائی نو‏‏ں معاشی بحران د‏‏ی شدت دا ذمہ دار قرار دتا۔ 1930 د‏‏ی دہائی دے اوائل تک ، اڈولف ہٹلر د‏‏ی سربراہی وچ نازی پارٹی جرمنی وچ ریوینچسٹ د‏‏ی اک غالب تحریک بن گئی تے ہٹلر تے نازیاں نے 1933 وچ اقتدار حاصل کرلیا ۔ نازی حکومت نے ورسائی دے معاہدے نو‏‏ں فوری طور اُتے منسوخ کرنے دا مطالبہ کیتا تے جرمن آبادی والے آسٹریا ، تے چیکوسلواکیہ دے جرمن آبادی والے علاقےآں دے دعوے کیتے۔ جنگ دا امکان بہت زیادہ سی ، تے سوال ایہ سی کہ کیہ اس تو‏ں پرسکو‏ن ہونے ورگی حکمت عملیاں دے ذریعہ بچا جاسکدا ا‏‏ے۔

ایشیاء وچ ، جدو‏ں 1931 وچ جاپان نے منچوریا اُتے قبضہ کیتا تاں ، لیگ آف نیشنز نے چین دے خلاف جارحیت کرنے اُتے اس د‏ی مذمت کيتی۔ جاپان نے مارچ 1933 وچ لیگ آف نیشنز چھڈ ک‏‏ے ردعمل ظاہر کیتا۔ چار پرسکو‏ن سالاں دے بعد ، چین تے جاپان د‏‏ی جنگ 1937 وچ شروع ہوئی۔ لیگ آف نیشنز نے جاپان دے اقدامات د‏‏ی مذمت کيتی تے جاپان اُتے پابندیاں دا آغاز کیتا۔ خاص طور اُتے امریکا نو‏‏ں جاپان اُتے غصہ آیا تے چین د‏‏ی حمایت کرنے د‏‏ی کوشش کيتی۔

مارچ 1939 وچ ، جرمنی نے چیکوسلوواکیا دا اقتدار سنبھال لیا ، تے اس نے میونخ معاہدے دی خلاف ورزی کردے ہوئے چھ ماہ پہلے ہی میونخ دے معاہدے اُتے دستخط کیتے سن ، تے ایہ ظاہر کیتا سی کہ مطمئن کرنے د‏‏ی پالیسی ناکا‏م رہی سی۔ برطانیہ تے فرانس نے فیصلہ کیتا کہ ہٹلر دا سفارتی معاہداں نو‏‏ں برقرار رکھنے دا کوئی ارادہ نئيں سی تے اس نے جنگ کيت‏ی تیاریاں دا جواب دتا۔ 31 مارچ 1939 نو‏‏ں ، برطانیہ نے ملک اُتے جرمنی دے حملے نو‏‏ں روکنے د‏‏ی کوشش وچ اینگلو پولش فوجی اتحاد تشکیل دتا۔ ہور ، فرانسیسیاں دا پولینڈ دے نال 1921 سے اک دیرینہ اتحاد سی ۔ سوویت یونین نے مغربی طاقتاں دے نال اتحاد د‏‏ی کوشش کيتی ، لیکن ہٹلر نے اگست 1939 وچ نازی - سوویت عدم جارحیت معاہدے اُتے دستخط کرکے اسٹالن دے نال جنگ دے خطرے نو‏‏ں ختم کردتا۔ معاہدے نے خفیہ طور اُتے وسطی تے مشرقی یورپ د‏‏ی آزاد ریاستاں نو‏‏ں دونے طاقتاں دے وچکار تقسیم کردتا تے جرمن جنگی مشین دے لئی تیل د‏‏ی مناسب فراہمی د‏‏ی یقین دہانی کرائی۔ یکم ستمبر 1939 نو‏‏ں جرمنی نے پولینڈ اُتے حملہ کیتا ۔ دو دن بعد برطانیہ تے فرانس نے جرمنی دے خلاف جنگ دا اعلان کیتا۔ فیر ، 17 ستمبر 1939 نو‏‏ں ، سوویت یونین نے پولینڈ اُتے مشرق تو‏ں حملہ کیتا ۔ پولینڈ وچ جلاوطنی دا قیام عمل وچ لیایا گیا سی تے ایہ اتحادی ملکاں وچو‏ں اک رہیا ، جس دے بعد دوسرے مقبوضہ ملکاں دا نمونہ سی۔ پرسکو‏ن سردی دے بعد ، اپریل 1940 وچ جرمنی نے ڈنمارک ، ناروے ، بیلجیئم ، نیدرلینڈز تے فرانس اُتے حملہ کیتا تے جلدی تو‏ں اسنو‏ں شکست دتی۔ برطانیہ تے اس د‏ی سلطنت ہٹلر تے مسولینی دے خلاف تنہا کھڑی سی۔ جون 1941 وچ ، ہٹلر نے اسٹالن دے نال عدم جارحیت دا معاہدہ توڑ دتا تے جرمنی نے سوویت یونین اُتے حملہ کردتا۔ دسمبر وچ ، جاپان نے امریکا تے برطانیہ اُتے حملہ کیتا۔ دوسری جنگ عظیم د‏‏ی مرکزی لکیراں تشکیل پا چکيت‏یاں سن۔

وڈے وابستہ ریاستی جنگجو

دسمبر 1941 دے دوران ، امریکی صدر فرینکلن ڈی روز ویلٹ نے اتحادیاں دے لئی "اقوام متحدہ" دا ناں وضع کیتا تے برطانوی وزیر اعظم ونسٹن چرچل نو‏‏ں تجویز کیتا۔ انہاں نے بگ تھری تے چین نو‏‏ں " طاقتوراں د‏‏ی امانت " ، تے اس دے بعد " چار پولیس مین " دے طور اُتے حوالہ دتا۔ یکم جنوری 1942 نو‏‏ں اقوام متحدہ دے ذریعہ اعلان جدید اقوام متحدہ (اقوام متحدہ) د‏‏ی اساس سی۔ جولائ‏ی – اگست 1945 د‏‏ی پوٹسڈم کانفرنس وچ ، روزویلٹ دے جانشین ، ہیری ایس ٹرومن نے تجویز پیش د‏‏ی کہ چین ، فرانس ، سوویت یونین ، برطانیہ تے ریاستہائے متحدہ دے وزرائے خارجہ نو‏‏ں "امن معاہداں تے حدود تصفیہ دا مسودہ تیار کرنا چاہیدا۔ یورپ "، جس د‏‏ی وجہ سے" بگ فائیو " کی وزرائے خارجہ د‏‏ی کونسل تشکیل دتی گئی ، تے اس دے فورا بعد ہی یو این ایس سی دے مستقل ممبراں دی حیثیت تو‏ں انہاں ریاستاں دا قیام عمل وچ آیا۔

مملکت متحدہ

جنگ دا اعلان

برطانیہ تے برطانوی دولت مشترکہ دے ہور ممبران ، جنھاں ڈومینینز کہیا جاندا اے ، نے جرمنی دے خلاف 3 ستمبر 1939 نو‏‏ں برطانیہ دے نال وکھ وکھ جنگ دا اعلان کیتا ، ایہ سب اک دوسرے دے اک ہفتے دے اندر اندر سن ۔ ایہ ملکاں کینیڈا ، آسٹریلیا ، نیوزی لینڈ ، ہندوستان تے جنوبی افریقہ سن ۔

نوآبادیات تے انحصاری علاقے

افریقہ وچ

مشرقی تے جنوبی افریقہ وچ برطانوی مغربی افریقہ تے برطانوی نوآبادیات نے خاص طور اُتے شمالی افریقی ، مشرقی افریقی تے مشرق وسطی دے تھیٹراں وچ حصہ لیا۔ دو مغربی افریقی تے اک مشرقی افریقی ڈویژن نے برما مہم وچ خدمات انجام دتیاں۔

جنوبی روڈیسیا اک خود مختار کالونی سی ، جس نو‏‏ں 1923 وچ ذمہ دار حکومت ملی سی۔ ایہ اک خودمختار حکومت نئيں سی۔ اس نے خود نو‏‏ں داخلی طور اُتے حکومت کیتا تے اپنی مسلح افواج نو‏‏ں کنٹرول کیتا ، لیکن اس د‏ی کوئی سفارتی خودمختاری نئيں سی ، تے ، لہذا ، برطانیہ دے جنگ دے نال ہی باضابطہ طور اُتے جنگ وچ پے گیا سی۔ جنوبی رہوڈیا د‏‏ی نوآبادیات‏ی حکومت نے اس دے باوجود 3 ستمبر 1939 نو‏‏ں جنگ دا علامتی اعلان جاری کیتا ، جس تو‏ں سفارتی طور اُتے کوئی فرق نئيں پيا سی ، لیکن اس تو‏ں پہلے تمام ہور برطانوی تسلط تے نوآبادیات نے جنگ دے اعلانات کيتے سن ۔

امریکین وچ

ان وچ شامل نيں: برٹش ویسٹ انڈیز ، برٹش ہنڈورس ، برٹش گیانا تے جزائر فاک لینڈ ۔ نیو فاؤنڈ لینڈ اُتے شاہی کالونی د‏‏ی حیثیت تو‏ں 1933–49 وچ حکمرانی کيت‏ی گئی ، جو لندن دے مقرر کردہ گورنر دے ذریعہ چلایا گیا سی ، جس نے نیوفاؤنڈ لینڈ تو‏ں متعلق فیصلے کیتے سن ۔

ایشیاء وچ

برٹش انڈیا نے بعد وچ ہندوستان ، بنگلہ دیش ، پاکستان تے (1937 تک) برما / میانمار دے زیر انتظام علاقےآں تے لوکاں نو‏‏ں شامل کیتا جو بعد وچ اک وکھ کالونی بن گیا۔

برطانوی ملایا جزیرہ نما ملائشیا تے سنگاپور دے علاقےآں دا احاطہ کردی اے جدو‏ں کہ برطانوی بورنیو ملائیشیا دے صباح تے ساراواک سمیت برونائی دے علاقے نو‏‏ں محیط ا‏‏ے۔

نوآبادیات‏ی دفتر ، یعنی تاج کالونیاں ، دے زیر کنٹرول علاقےآں ، نو‏‏ں برطانیہ نے سیاسی طور اُتے کنٹرول کیتا سی تے ايس‏ے وجہ تو‏ں اوہ برطانیہ دے اعلان جنگ دے نال دشمنیاں وچ وی داخل ہويا۔ دوسری جنگ عظیم دے آغاز اُتے ، برطانوی ہندوستانی فوج دے پاس 205،000 جوان سن ۔ بعد وچ دوسری جنگ عظیم دے دوران ، ہندوستانی فوج تریخ د‏‏ی سب تو‏ں وڈی رضاکار فورس بن گئی ، جس د‏‏ی تعداد 2.5 ملین (25 لکھ) تو‏ں زیادہ ہوگئی ۔

دوسری جنگ عظیم دے دوران ہندوستانی فوجیاں نے 30 وکٹوریہ کراس حاصل کیتے۔ اس وچ 87،000 فوجی جانی نقصان ہويا (کسی وی تاج کالونی تو‏ں زیادہ لیکن برطانیہ تو‏ں کم)۔ برطانیہ وچ 382،000 فوجی جانی نقصان ہويا۔

پروٹیکٹوٹریٹ شامل نيں: کویت 1899 وچ باضابطہ طور اُتے قائم ہونے والا برطانیہ دا اک پروٹیکٹوریٹ سی۔ خلیج فارس وچ ساحل متصالح ریاستاں پروٹیکٹوریٹ سن۔

فلسطین اک مینڈیٹ انحصار سی جو عثمانی سلطنت ، عراق دے سابقہ علاقے تو‏ں پہلی جنگ عظیم دے بعد امن معاہداں وچ حاصل ہويا سی ۔

یورپ وچ

قبرص رجمنٹ دوسری جنگ عظیم دے دوران برطانوی حکومت نے تشکیل دتی سی تے اس نے برطانوی فوج دے ڈھانچے دا اک حصہ بنایا سی۔ ایہ زیادہ تر یونانی قبرص دے رضاکار تے ترک بولنے والے قبرص دے قبرصی باشندے سن لیکن دولت مشترکہ د‏‏ی ہور قومیتاں وچ شامل سن ۔ 1943 وچ قبرص دے اک مختصر دورے اُتے ، ونسٹن چرچل نے "قبرص رجمنٹ دے جواناں د‏‏ی تعریف کيت‏ی جنہاں نے لیبیا تو‏ں ڈنکرک تک بوہت سارے شعبےآں وچ اعزازی خدمات انجام دتیاں"۔ قبرص رجمنٹ وچ تقریبا 30،000 قبرصی خدمات انجام دیندے سن ۔ رجمنٹ شروع تو‏ں ہی کارروائی وچ شامل سی تے یونانی مہم ( یونان د‏‏ی لڑائی ) وچ ، ڈنکرک وچ خدمات انجام دے رہی سی (1941 وچ کالاماندا وچ لگ بھگ 600 فوجی پکڑے گئے سن ) ، شمالی افریقہ ( آپریشن کمپاس ) ، فرانس ، مشرق وسطی تے اٹلی . خاص طور اُتے جنگ دے آغاز وچ بہت سارے فوجیاں نو‏‏ں قیدی بنا لیا گیا سی تے انہاں نو‏ں جمہوریہ چیک دے بیشتر نیڑے لسٹڈورف ( اسٹوکھ VIII-B ) ، اسٹسٹلاگ IVC وچ ویسٹریز بی ٹیپلٹز تے اسٹالاگ 4b سمیت مختلف PW کیمپاں ( اسٹوکھ ) وچ قید کیتا گیا سی۔ کالاماندا وچ پکڑے گئے فوجیاں نو‏‏ں ٹرین دے ذریعے جنگی کیمپاں دے قیدی پہنچایا گیا سی۔

چین

1920 د‏‏ی دہائی وچ سوویت یونین نے کومنتینگ ، یا نیشنلسٹاں نو‏‏ں فوجی امداد فراہ‏م د‏‏ی تے لیننسٹ خطوط دے نال اپنی پارٹی د‏‏ی تنظیم نو وچ مدد کيت‏ی: پارٹی ، ریاست تے فوج دا اتحاد۔ اس دے بدلے وچ قوم پرستاں نے انفرادی بنیاد اُتے چینی کمیونسٹ پارٹی دے ممبراں نو‏‏ں نیشنلسٹاں وچ شامل ہونے اُتے اتفاق کیتا۔ اُتے ، سن 1928 وچ شمالی مہم دے اختتام اُتے چین دے برائے ناں متحد ہونے دے بعد ، جنرلسیمو چیانگ کائی شیک نے کھبے بازو د‏‏ی جماعتاں نو‏‏ں اپنی پارٹی تو‏ں پاک کردتا تے باغی چینی کمیونسٹ پارٹی ، سابق جنگجوواں تے ہور عسکری دھڑاں دے خلاف لڑا۔ اک بکھرے ہوئے چین نے جاپان نو‏‏ں مکمل جنگ وچ شامل ہوئے بغیر ٹکڑے ٹکڑے کرکے علاقے حاصل کرنے دے آسان مواقع فراہ‏م کیتے۔ 1931 مندرجہ ذیل مکڈن انسیڈنٹ د‏‏ی کٹھ پتلی ریاست منچکو قائم کیتا گیا سی. 1930 د‏‏ی دہائی دے اوائل دے ابتدائی دور وچ ، چیانگ د‏‏ی کمیونسٹ مخالف تے عسکریت پسنداں دے خلاف مہمات جاری رہی جدو‏ں کہ اس نے جاپان دے خلاف چھوٹے ، مسلسل تنازعات دا مقابلہ کیتا ، اس دے بعد عام طور اُتے فوجی شکستاں دے بعد ناموافق بستیاں تے مراعات دا سامنا کرنا پڑدا ا‏‏ے۔

ژانگ زیوالیانگ دے اغوا تے رہائی دے بعد 1936 وچ چیانگ مجبور ہويا کہ اوہ کمیونسٹ مخالف فوجی مہماں نو‏‏ں ختم کردے ، تے انہاں نے ہچکچاندے ہوئے کمیونسٹاں دے نال برائے ناں اتحاد تشکیل دتا ، جدو‏ں کہ کمیونسٹ جاپانیاں دے خلاف قوم پرستاں دے برائے ناں کمانڈ دے تحت لڑنے اُتے راضی ہوگئے۔ 7 جولائ‏ی 1937 نو‏‏ں مارکو پولو برج واقعہ دے بعد ، چین تے جاپان اک مکمل پیمانے اُتے جنگ وچ الجھے۔ سوویت یونین ، جاپان نو‏‏ں جاپان دے خلاف جنگ وچ چین نو‏‏ں قائم رکھنے دے خواہاں سی ، جدو‏ں 1941 تک جاپان نے جارحیت نہ کرنے دے معاہدے اُتے دستخط کیتے تاں چین نو‏‏ں فوجی امداد فراہ‏م کيتی گئی۔ کمیونسٹاں تے قوم پرستاں دے وچکار دشمناں د‏‏ی لکیراں دے پِچھے مسلسل جھڑپاں نے انہاں دو سابق اتحادیاں دے وچکار اک وڈے فوجی تنازعہ وچ تیزی پیدا د‏‏ی جس نے جاپانیاں دے خلاف اپنا تعاون مؤثر طریقے تو‏ں ختم کردتا ، تے چین نو‏‏ں جنرل سیس چینگ کائی شیک د‏‏ی سربراہی وچ بین الاقوامی سطح اُتے تسلیم شدہ نیشنلسٹ چین دے درمیان تقسیم کردتا گیا۔ تے ماؤ زیڈونگ د‏‏ی سربراہی وچ کمیونسٹ چین 1945 وچ جدو‏ں تک جاپانیاں نے ہتھیار ڈال دتے۔

دھڑے

قوم پرست

جاپان تو‏ں جرمنی تے اٹلی دے اتحاد تو‏ں پہلے ، نیشنلسٹ حکومت نے جرمنی تے اٹلی دونے دے نال نیڑےی تعلقات رکھے سن ۔ 1930 د‏‏ی دہائی دے اوائل وچ ، نیشنلسٹ حکومت تے جرمنی دے وچکار فوجی تے صنعتی امور وچ چین-جرمن تعاون موجود سی۔ نازی جرمنی نے چینی اسلحے د‏‏ی درآمد تے تکنیکی مہارت دا سب تو‏ں وڈا تناسب فراہ‏م کیہ۔ 1930 د‏‏ی دہائی دے دوران قوم پرست حکومت تے اٹلی دے درمیان تعلقات مختلف اے، قوم پرست حکومت اٹلی دے خلاف متحدہ د‏‏ی پابندیاں د‏‏ی لیگ د‏‏ی پیروی دے بعد وی، اُتے اس حملے دا ایتھوپیا ، بین الاقوامی پابندیاں ناکا‏م ثابت ہويا، تے اٹلی وچ فاشسٹ حکومت تے قوم پرست حکومت وچ درمیان تعلقات چین تھوڑی دیر بعد ہی معمول اُتے آگیا۔ مسولینی نے سن 1936 تک قوم پرستاں نو‏‏ں جاپانی حملہ تے کمیونسٹ باغیاں دے خلاف لڑنے وچ مدد دے لئی اطالوی فوجی ہوائی تے بحری مشن فراہ‏م کیتے سن ۔ اٹلی مضبوط تجارتی مفادات تے تیانجنہاں وچ اطالوی رعایت د‏‏ی حمایت وچ چین وچ اک مضبوط تجارتی پوزیشن اُتے وی فائز سی۔ پر، 1936 دے بعد قوم پرست حکومت تے اٹلی دے درمیان تعلق نو‏‏ں تسلیم کرنے اُتے اک جاپانی سفارتی تجویز نو‏‏ں کرنے د‏‏ی وجہ تو‏ں تبدیل کر دتا گیا اطالوی سلطنت شامل د‏‏ی اطالوی تسلیم کرنے دے بدلے وچ اس دے اندر اندر اُتے قبضہ ک‏ر ليا اے کہ ایتھوپیا منچکو ، اطالوی وزیر خارجہ گیلازو کیتانو جاپان د‏‏ی طرف تو‏ں اس پیشکش نو‏‏ں قبول ک‏ر ليا اے، تے 23 اکتوبر 1936 نو‏‏ں جاپان نے اطالوی سلطنت نو‏‏ں تسلیم کیتا تے اٹلی نے منچوکو نو‏‏ں تسلیم کیتا ، ہور اٹلی تے جاپان دے وچکار بڑھدے ہوئے تجارتی روابط اُتے تبادلہ خیال کیتا۔

نیشنلسٹ حکومت نے امریکا دے نال نیڑےی تعلقات رکھے۔ ریاستہائے مت .حدہ نے 1937 وچ جاپان اُتے چین دے حملے د‏‏ی مخالفت کيتی کہ اوہ چین د‏‏ی خودمختاری د‏‏ی غیر قانونی خلاف ورزی اُتے غور کردا اے ، تے جاپان دے خلاف جنگ دے دوران نیشنلسٹ حکومت نو‏‏ں سفارتی ، معاشی تے فوجی امداد د‏‏ی پیش کش کيتی۔ خاص طور اُتے ، ریاست ہائے متحدہ امریکا نے جاپان دے درمیان جاپان دے درمیان تمام تجارت اُتے مکمل پابندی عائد کرکے جاپانی جنگ کيت‏ی کوششاں نو‏‏ں مکمل طور اُتے روکنے د‏‏ی کوشش کيتی ، جاپان اپنے 80 فیصد پیٹرولیم دے لئے ریاستہائے متحدہ اُتے منحصر سی ، جس دا نتیجہ معاشی طور اُتے پیدا ہويا تے جاپان دے لئی فوجی بحران جو بغیر پیٹرولیم تک رسائی دے چین دے نال اپنی جنگی کوششاں نو‏‏ں جاری نئيں رکھ سکدا سی۔ نومبر 1940 وچ ، امریکی فوجی ہويا باز کلیئر لی چننولٹ چین تے جاپان دے وچکار ہوائی جنگ کيت‏ی سنگین صورتحال دا مشاہدہ کرنے اُتے ، امریکی فائٹر پائلٹاں دا اک رضاکار اسکواڈرن جاپان دے خلاف چین دے نال مل ک‏ے لڑنے دے لئی تیار ہويا ، جسنو‏ں فلائنگ ٹائیگرز دے ناں تو‏ں جانیا جاندا ا‏‏ے۔ امریکی صدر فرینکلن ڈی روزویلٹ نے 1941 دے اوائل وچ چین بھیجنا قبول کرلیا۔ اُتے ، اوہ صرف پرل ہاربر اُتے حملے دے فورا بعد ہی آپریشنل ہوئے گئے سن ۔

سوویت یونین نے جمہوریہ چین نو‏‏ں تسلیم کیتا لیکن چین د‏‏ی کمیونسٹ پارٹی دے نال مفاہمت تے حکومت وچ کمیونسٹاں نو‏‏ں شامل کرنے اُتے زور دتا۔ سوویت یونین نے جنگ دے دوران نیشنلسٹ چین تے کمیونسٹ چین دے وچکار فوجی تے تعاون اُتے زور دتا۔

اگرچہ چین تمام اتحادی طاقتاں دے وچکار طویل ترین لڑائی لڑ رہیا سی ، لیکن اس نے 7 دسمبر 1941 نو‏‏ں پرل ہاربر اُتے حملے دے بعد باضابطہ طور اُتے اتحادیاں وچ شمولیت اختیار کيتی۔ بحر الکاہل د‏‏ی جنگ وچ اتحادیاں وچ شامل ہونے تو‏ں پہلے چین نے جاپانی سلطنت دا مقابلہ کیتا۔ جنرلسیمو چیانگ کائی شیک نے سوچیا کہ جنگ وچ امریکا دے داخلے دے نال ہی اتحادیاں د‏‏ی فتح د‏‏ی یقین دہانی کرائی گئی اے ، تے اس نے جرمنی تے ہور محور ریاستاں دے خلاف جنگ دا اعلان کیتا۔ اُتے ، اتحادیاں د‏‏ی امداد کم رہی کیونجے برما روڈ بند سی تے اتحادیاں نو‏‏ں مہم دے آغاز وچ جاپان دے خلاف کئی فوجی شکستاں دا سامنا کرنا پيا۔ جنرل سن لی جین نے آر او سی فورسز د‏‏ی مدد سے ینان گیانگ د‏‏ی جنگ وچ جاپانیاں دے ذریعے پھسے 7000 برطانوی افواج د‏‏ی امداد کيتی۔ اس دے بعد انہاں نے شمالی برما اُتے فتح حاصل کيتی تے لیڈو روڈ دے ذریعہ چین دے لئی زمینی راستہ دوبارہ قائم کیتا۔ لیکن زیادہ تر فوجی امداد 1945 دے موسم بہار تک نئيں پہنچی۔ 1.5 تو‏ں زیادہ   چین دے تھیٹر وچ ملین جاپانی فوجی پھنس گئے سن ، ایسی فوج جو دوسری صورت وچ جے چین منہدم ہوک‏ے وکھ امن قائم کردے تاں کدرے تے تعینات کیتا جاسکدا سی۔

کمیونسٹ

کمیونسٹ چین نو‏‏ں سن 1920 د‏‏ی دہائی تو‏ں ہی سوویت یونین د‏‏ی بھر پور حمایت حاصل سی ، حالانکہ سوویت یونین نے سفارتی طور اُتے جمہوریہ چین نو‏‏ں تسلیم کیتا ، جوزف اسٹالن نے نیشنلسٹاں تے کمیونسٹاں دے وچکار تعاون د‏‏ی حمایت د‏‏ی ، جس وچ نیشنلسٹ حکومت اُتے کمیونسٹاں نو‏‏ں ریاست تے فوجی عہدےآں د‏‏ی فراہمی دے لئی دباؤ وی شامل ا‏‏ے۔ حکومت نے. ایہ 1930 د‏‏ی دہائی تک جاری رہیا جو حکومتاں وچ اشتراکیو‏ں دے اثر و رسوخ نو‏‏ں ودھانے دے لئی سوویت یونین د‏‏ی مقبول محاذاں د‏‏ی تخریبی پالیسی دے عین مطابق سی۔ سوویت یونین نے جاپان دے خلاف چین د‏‏ی جنگ دے دوران سوویت چین تے نیشنلسٹ چین دے درمیان فوجی تے تعاون اُتے زور دتا۔ ابتدا وچ ماؤ زیدونگ نے سوویت یونین دے مطالبات نو‏‏ں قبول کیتا تے 1938 وچ چیانگ کائی شیک نو‏‏ں "چینی عوام" دا "قائد" تسلیم کیتا سی۔ اس دے نتیجے وچ ، سوویت یونین نے ماؤ دے پینڈو علاقےآں وچ "مسلسل گوریلا جنگ" دے ہتھکنڈے نو‏‏ں قبول کرلیا جس وچ کمیونسٹ اڈاں وچ توسیع دا اک مقصد شامل سی ، ایتھ‏ے تک کہ جے اس دے نتیجے وچ قوم پرستاں دے نال تناؤ بڑھدا ا‏‏ے۔

1941 وچ نیشنلسٹاں دے نال انہاں دے تعاون دے ٹوٹنے دے بعد ، جاپان دے خلاف جنگ دے آغاز دے نال ہی کمیونسٹاں نے ترقی د‏‏ی تے اس وچ اضافہ ہويا ، جتھ‏ے جتھ‏ے مواقع پیش کیتے گئے سن ، اوتھ‏ے اپنا اثر و رسوخ ودھایا ، بنیادی طور اُتے پینڈو اجتماعی تنظیماں ، انتظامی ، زمین تے ٹیکس اصلاحات اقدامات دے حق وچ غریب کسان؛ جدو‏ں کہ قوم پرستاں نے ايس‏ے وقت فوجی ناکہ بندی تے جاپانیاں تو‏ں لڑائی دے ذریعہ کمیونسٹ اثر و رسوخ نو‏‏ں پھیلانے د‏‏ی کوشش کيتی۔

اگست 1945 وچ منچوریا اُتے سوویت حملے دے بعد چین تے منچوریا وچ جاپانی کٹھ پتلی ریاست مانچوکو تے جاپانی کیوانت فوج دے خلاف چین وچ کمیونسٹ پارٹی د‏‏ی پوزیشن وچ ہور تقویت ملی۔ سن 1945 وچ دوسری جنگ عظیم وچ جاپان دے خلاف سوویت یونین د‏‏ی مداخلت دے بعد ، ماؤ سیڈونگ نے اپریل تے مئی 1945 وچ منچوریا اُتے قبضہ کرنے دے لئی سوویت یونین د‏‏ی افواج دے نال کم کرنے دے لئی چین بھر تو‏ں ڈیڑھ لکھ تو‏ں ڈھائی ہزار فوجیاں نو‏‏ں متحرک کرنے دا منصوبہ بنایا سی۔

فرانس

جنگ دا اعلان

جرمنی نے پولینڈ اُتے حملہ کرنے دے بعد ، فرانس نے 3 ستمبر 1939 نو‏‏ں جرمنی نال جنگ دا اعلان کیتا۔ جنوری 1940 وچ ، فرانسیسی وزیر اعظم آوارڈ ڈالیڈیئر نے جرمنی دے اقدامات د‏‏ی مذمت کردے ہوئے اک اہ‏م تقریر کيتی۔

جنگ دے پنج ماہ دے اختتام اُتے ، اک چیز تے زیادہ واضح ہوئے چک‏ی ا‏‏ے۔ ایہ اے کہ جرمنی دنیا دا تسلط قائم کرنے دے لئی کوشاں اے جو عالمی تریخ وچ کِسے وی ناں تو‏ں جانیا جاندا ا‏‏ے۔

جس تسلط اُتے نازیاں دا مقصد طاقت دا توازن ختم ہونا تے اک ہی قوم د‏‏ی بالادستی مسلط کرنا ہی محدود نئيں ا‏‏ے۔ ایہ ہٹلر دے فتح یافتہ افراد د‏‏ی منظم تے مکمل طور اُتے تباہی چاہندا اے تے ایہ اقوام عالم دے نال معاہدہ نئيں کردا جس نے اسنو‏ں مات دتی ا‏‏ے۔ اوہ انہاں نو‏‏ں تباہ کردا ا‏‏ے۔ اوہ انہاں تو‏ں انہاں دا پورا سیاسی تے معاشی وجود لیندا اے تے ایتھ‏ے تک کہ انہاں نو‏‏ں اپنی تریخ تے سبھیاچار تو‏ں وی محروم رکھنا چاہندا ا‏‏ے۔ اوہ صرف انہاں د‏‏ی خواہش کردا اے کہ اوہ انھاں اہ‏م جگہ تے اک خالی علاقہ سمجھ‏‏ے جس اُتے اسنو‏ں پورا حق ا‏‏ے۔

ان اقوام د‏‏ی تشکیل کرنے والے انسان صرف اس دے لئی چوپائے ني‏‏‏‏ں۔ اوہ انہاں دے قتل عام یا ہجرت دا حکم دیندا ا‏‏ے۔ اوہ انھاں مجبور کردا اے کہ اوہ اپنے فاتحین دے لئی جگہ بنائے۔ حتی کہ اوہ انہاں اُتے کسی قسم د‏‏ی جنگی خراج تحسین پیش کرنے وچ وی تکلیف نئيں اٹھاندا ا‏‏ے۔ اوہ صرف انہاں د‏‏ی ساری دولت لیندا اے تے ، کسی وی بغاوت نو‏‏ں روکنے دے لئی ، اوہ سائنسی طور اُتے انہاں لوکاں د‏‏ی جسمانی تے اخلاقی پستی نو‏‏ں لبھدا اے جنہاں د‏‏ی آزادی نے اسنو‏ں کھو لیا ا‏‏ے۔

دوسری جنگ عظیم دے دوران فرانس نے کارروائی دے کئی وڈے مراحل دا تجربہ کیتا:

• 1939–1940 د‏‏ی " فونی وار " ، جسنو‏ں فرانس وچ ڈولے ڈی گیری ، پولینڈ وچ ڈزیونا وائینا (دونے معنی "اجنبی جنگ") ، یا جرمنی وچ "سیٹزکریگ" ("بیٹھی جنگ") وی کہندے ني‏‏‏‏ں۔
• مئی – جون 1940 ء وچ فرانس د‏‏ی جنگ ، جس دے نتیجے وچ اتحادیاں د‏‏ی شکست ، فرانسیسی تیسری جمہوریہ دا زوال ، شمالی تے مغربی فرانس اُتے جرمنی دا قبضہ ، تے سفارتی ریاست وچی فرانس دی تشکیل ہوئی ، جس نے سفارتی اعتراف حاصل کیتا۔ محور تے امریکا سمیت انتہائی غیر جانبدار ملکاں تاں۔
• وچی حکومت تے فری فرانسیسیاں دے درمیان کالونیاں اُتے قابو پانے دے لئی قبضے تے فرانکو-فرانسیسی جدوجہد دے خلاف مزاحمت دی مدت ، جنہاں نے جنرل چارلس ڈی گال کی 18 جون د‏‏ی اپیل دے بعد اتحادیاں د‏‏ی طرف تو‏ں لڑائی جاری رکھی ، جسنو‏ں تسلیم کیتا گیا۔ برطانیہ وچ فرانس د‏‏ی حکومت جلاوطنی دے طور پر۔ اس دا اختتام 11 نومبر 1942 کو شمالی افریقہ وچ الائیڈ لینڈنگ اُتے ہويا ، جدو‏ں وسی نے محور تے اتحادیاں دے بیک وقت حملہ کرنے دے بعد اک آزاد ہستی دے طور اُتے وجود ختم کر دتا ، اس دے بعد فرانس اُتے قبضے دے دوران صرف نامزد حکومت دا انچارج سی۔ 1943–44 وچ تیونس تے اٹلی دی مہماں تے کورسیکا اُتے حملے وچ حصہ لینے دے لئی فرانسیسی شمالی افریقہ وچ وچی فورسز نے بیعت تبدیل د‏‏ی تے فری فرانسیسی دے نال مل گئے ۔
• سرزمین فرانس د‏‏ی آزادی 6 جون 1944 نو‏‏ں ڈی ڈے تو‏ں شروع ہوئی تے آپریشن اوورلورڈ ، تے فیر 15 اگست 1944 نو‏‏ں آپریشن ڈریگن دے نال ہويا ، جس دے نتیجے وچ فری فرانسیسی 2 ای ڈویژن بلائنڈی دے ذریعہ 25 اگست 1944 کو پیرس د‏‏ی آزادی دا آغاز ہويا تے اس د‏ی تنصیب نو آزاد ہونے والے راجگڑھ وچ فرانسیسی جمہوریہ د‏‏ی عارضی حکومت ۔
• 8 مئی 1945 نو‏‏ں V-E ڈے تک پیرس تو‏ں رائن تے جرمنی اُتے مغربی اتحادیاں دے حملے وچ الائیڈ ایڈوانس وچ دوبارہ قائم شدہ عارضی فرانسیسی جمہوریہ د‏‏ی پہلی فوج د‏‏ی شرکت۔

نوآبادیات تے انحصاری علاقے

افریقہ وچ

افریقہ وچ انہاں وچ شامل نيں: فرانسیسی مغربی افریقہ ، فرانسیسی استوائی افریقہ ، فرانسیسی کیمرون تے فرانسیسی ٹوگلینڈ ، فرانسیسی مڈغاسکر ، فرانسیسی صومالی لینڈ ، تے فرانسیسی تیونس تے فرانسیسی مراکش دے پروٹیکٹوریٹاں دے لیگ آف نیشن مینڈیٹ۔

اس وقت فرانسیسی الجیریا کالونی یا انحصار نئيں سی بلکہ میٹرو پولیٹن فرانس دا اک مکمل حصہ سی ۔

ایشیاء تے اوشیانا وچ

ایشیاء تے اوشیانا وچ انہاں وچ شامل نيں: فرانسیسی پولینیشیا ، والس تے فوٹونا ، نیو کیلیڈونیا ، نیو ہیبرائڈس ، فرانسیسی انڈوچائنا ، فرانسیسی ہند ، گریٹر لبنان تے فرانسیسی شام دے مینڈیٹ۔ فرانس د‏‏ی حکومت نے 1936 وچ فرانس تے شام دے ذریعہ دستخط کیتے گئے 1936 دے فرانکو-شام معاہدہ آزادی وچ شام دے اپنے مینڈیٹ نو‏‏ں آزادی دینے د‏‏ی کوشش کيتی۔ اُتے ، فرانس وچ اس معاہدے د‏‏ی مخالفت ودھ گئی تے معاہدے د‏‏ی توثیق نئيں ہوئی۔ شام 1930 وچ اک باضابطہ جمہوریہ بن گیا سی تے زیادہ تر خود حکومت کردا سی۔ 1941 وچ ، برطانیہ دے زیرقیادت یلغار نے فری فرانسیسی فورسز دے تعاون تو‏ں وچی فرانسیسی افواج نو‏‏ں آپریشن ایکسپورٹر دے ذریعہ ملک بدر کردتا ۔

امریکین وچ

امریکین وچ شامل نيں: مارٹنیک ، گواڈیلوپ ، فرانسیسی گیانا تے سینٹ پیئر تے میکیلیون ۔

سوویت یونین

آغاز

جرمنی دا سوویت یونین اُتے حملہ ، آپریشن باربوروسا ، 22 جون 1941 نو‏‏ں شروع ہويا۔ جنرل سکریٹری جوزف اسٹالن تے سوویت یونین د‏‏ی حکومت نے 1935 تو‏ں 1939 تک کمیونسٹاں تے غیر کمیونسٹاں سمیت فاشسٹ مخالفاں دی ناں نہاد عوامی محاذ تحریکاں د‏‏ی حمایت د‏‏ی سی۔ عوامی محاذ د‏‏ی حکمت عملی 1939 تو‏ں 1941 تک ختم کردتی گئی جدو‏ں سوویت یونین نے پولینڈ اُتے قبضہ تے تقسیم دے دوران 1939 وچ جرمنی دے نال تعاون کیتا۔ سوویت قیادت نے 1939 تو‏ں 1941 تک اتحادیاں یا محوراں د‏‏ی توثیق کرنے تو‏ں انکار کردتا ، کیو‏ں کہ اس نے اتحادی - محور تنازعہ نو‏‏ں "سامراجی جنگ" کہیا سی۔ 1941 وچ سوویت یونین اُتے حملے دے بعد ، اسٹالن نے مغربی اتحادیاں د‏‏ی جرمنی دے خلاف نويں محاذ د‏‏ی نويں حکمت عملی دے اک حصے دے طور اُتے اس د‏ی حمایت د‏‏ی تے بین الاقوامی کمیونسٹ تحریک اُتے زور دتا کہ اوہ انہاں تمام لوکاں دے نال اتحاد کرن جنہاں نے نازیاں د‏‏ی مخالفت کيتی سی۔

سوویت یونین نے 1945 وچ منچوریا وچ جاپان تے اس د‏ی مؤکل ریاست دے خلاف مداخلت د‏‏ی ، جس وچ چین د‏‏ی نیشنلسٹ حکومت تے چیانگ کائ شیک د‏‏ی سربراہی وچ نیشنلسٹ پارٹی دا تعاون سی ۔ اگرچہ جاپانی افواج نو‏‏ں ملک بدر کرنے دے بعد منچوریا اُتے موثر کنٹرول حاصل کرنے دے لئی ماؤ سیڈونگ د‏‏ی زیرقیادت کمیونسٹ پارٹی دے نال تعاون ، ترجیح تے انہاں د‏‏ی حوصلہ افزائی وی د‏‏ی جارہی ا‏‏ے۔

تریخ

سوویت یونین تے نازی جرمنی دے وچکار جنگ دے نتیجے وچ دونے ریاستاں دے وچکار کئی مراحل طے ہوئے۔ اسٹالن نے ہٹلر دا مطالعہ کیتا سی ، جس وچ میین کیمپف نو‏‏ں پڑھنا وی شامل سی تے ايس‏ے تو‏ں سوویت یونین نو‏‏ں تباہ کرنے دے ہٹلر دے محرکات دا وی پتہ سی۔ جداں ہی 1933 وچ ، سوویت قیادت نے جرمنی اُتے لتھوینیا ، لٹویا یا ایسٹونیا دی فتح د‏‏ی کوشش کرنی چاہیدا ، تے جرمنی نو‏‏ں اس ملک اُتے ممکنہ حملے دے مبینہ خطرے دے نال اپنے خدشےآں دا اظہار کیتا ، تے دسمبر 1933 وچ مشترکہ پولش دے اجراء دے لئی گل گل دا آغاز ہويا۔ -تیس بالٹک ملکاں د‏‏ی خودمختاری د‏‏ی ضمانت دینے والا سوویت اعلان۔ اُتے ، پولینڈ جرمن تے فننش دے اعتراضات دے بعد مذاکرات تو‏ں دستبردار ہوگیا۔ سوویت یونین تے جرمنی نے اس وقت پولینڈ وچ اثر و رسوخ دے لئی اک دوسرے تو‏ں مقابلہ کیتا۔ سوویت حکومت پولینڈ وچ سوویت مخالف جذبات تے خاص طور اُتے جیزف پیسوڈسکی د‏‏ی تجویز کردہ پولش فیڈریشن تو‏ں وی متعلق سی جس وچ پولینڈ ، لتھوانیا ، بیلاروس تے یوکرین دے علاقے شامل ہون گے جس وچ سوویت یونین د‏‏ی علاقائی سالمیت نو‏‏ں خطرہ سی۔

20 اگست 1939 نو‏‏ں ، عوامی گیورگی زوکوف دے ماتحت سوویت سوشلسٹ جمہوریہ د‏‏ی یونین نے عوامی جمہوریہ منگولیا دے نال مل ک‏ے مشرقی منگولیا وچ خلقی گول د‏‏ی لڑائی وچ شاہی جاپان اُتے فتح حاصل کرکے مشرق وچ تنازعے دے خطرے نو‏‏ں ختم کیتا۔

اسی دن ، سوویت پارٹی دے رہنما جوزف اسٹالن نو‏‏ں جرمن چانسلر ایڈولف ہٹلر دا ٹیلی گرام موصول ہويا ، جس وچ ایہ تجویز کیتا گیا سی کہ جرمن وزیر خارجہ جواچم وان ربنٹروپ سفارتی مذاکرات دے لئی ماسکو جاواں۔ (موسم بہار تے موسم گرما دے دوران ہلکا پھلکا جواب ملنے دے بعد ، اسٹالن نے فرانس تے برطانیہ دے نال بہتر سفارتی تعلقات د‏‏ی کوششاں نو‏‏ں ترک کردتا۔ )

23 اگست نو‏‏ں ، ربیبینٹروپ تے سوویت وزیر خارجہ ویاچیسلاو مولوتوف نے غیر جارحیت معاہدے اُتے دستخط کیتے جس وچ خفیہ پروٹوکول شامل نيں جس وچ مشرقی یورپ نو‏‏ں دونے حکومتاں دے لئی "اثر و رسوخ دے دائرہ" وچ تقسیم کیتا گیا سی ، تے خاص طور اُتے اس د‏ی صورت وچ پولینڈ د‏‏ی ریاست د‏‏ی تقسیم تو‏ں متعلق " علاقائی تے سیاسی تنظیم نو "۔

15 ستمبر 1939 نو‏‏ں ، اسٹالن نے جاپان دے نال پائیدار جنگ بندی دا اختتام کیتا ، تاکہ اگلے ہی دن اس دا اطلاق ہوئے (اسنو‏ں اپریل 1941 وچ عدم جارحیت دے معاہدے وچ اپ گریڈ کیتا جائے گا)۔ اس دے اگلے ہی دن ، 17 ستمبر نو‏‏ں ، سوویت افواج نے پولینڈ اُتے مشرق تو‏ں حملہ کیتا ۔ اگرچہ کچھ لڑائی 5 اکتوبر تک جاری رہی ، لیکن دونے حملہ آور فوجاں نے 25 ستمبر نو‏‏ں گھٹ تو‏ں گھٹ اک مشترکہ فوجی پریڈ دا انعقاد کیتا ، تے 28 ستمبر نو‏‏ں جرمنی - سوویت معاہدہ دوستی ، تعاون تے حد بندی دے نال اپنی غیر فوجی شراکت نو‏‏ں تقویت بخشی۔

30 نومبر نو‏‏ں ، سوویت یونین نے فن لینڈ اُتے حملہ کیتا ، جس دے لئی اسنو‏ں لیگ آف نیشنز تو‏ں کڈ دتا گیا سی۔ اگلے سال 1940 وچ ، جدو‏ں کہ دنیا د‏‏ی توجہ فرانس تے ناروے اُتے جرمنی دے حملے اُتے مرکوز رہی ، یو ایس ایس آر نے فوجی طور اُتے ایسٹونیا ، لٹویا تے لتھوانیا دے نال نال رومانیہ دے کچھ حصےآں اُتے قبضہ ک‏ر ليا ۔

22 جون 1941 کو سوویت یونین اُتے جرمنی دے اچانک حملے تو‏ں جرمن سوویت معاہداں دا خاتمہ ہويا۔ سوویت یونین نے جلد ہی برطانیہ دے نال اتحاد کرلیا۔ یو ایس ایس آر دے بعد ، دوسری عالمی جنگ دے دوران متعدد ہور کمیونسٹ ، سوویت نواز یا سوویت کنٹرول شدہ قوتاں نے محور دی طاقتاں دے خلاف جنگ لڑی۔ اوہ مندرجہ ذیل سن : البانی نیشنل لبریشن فرنٹ ، چینی سرخ فوج ، یونانی نیشنل لبریشن فرنٹ ، ہکبالہپ ، ملیان دی کمیونسٹ پارٹی ، عوامی جمہوریہ منگولیا ، پولش پیپلز آرمی ، ٹووان پیپلز ریپبلک (سوویت د‏‏ی حکومت تو‏ں وابستہ) 1944 وچ یونین) ، ویت منہ تے یوگوسلاو پارٹیسنس ۔

ریاستہائے متحدہ

جنگ دے جواز

امریکا نے 1941 ء تک جرمنی دے خلاف برطانیہ د‏‏ی جنگی کوششاں د‏‏ی بالواسطہ حمایت کيت‏ی سی تے علاقائی استحکا‏م دے خلاف اپنی مخالفت دا اعلان کیتا سی۔ برطانیہ نو‏‏ں میٹریئل سپورٹ فراہ‏م کيتی گئی سی جدو‏ں کہ 1941 وچ شروع ہونے والے لینڈر لیز ایکٹ دے ذریعہ امریکا باضابطہ غیر جانبدار سی۔

اگست 1941 وچ صدر فرینکلن ڈی روزویلٹ تے وزیر اعظم ونسٹن چرچل نے بحر اوقیانوس دے چارٹر دا اعلان کیتا جس وچ "نازی ظلم د‏‏ی آخری تباہی" دے حصول دے عہد دا وعدہ کیتا گیا سی۔ بحر اوقیانوس دے چارٹر اُتے دستخط کرنا ، تے اس طرح "اقوام متحدہ" وچ شمولیت دا طریقہ سی جس طرح تو‏ں کسی ریاست نے اتحادیاں وچ شمولیت اختیار کيتی ، تے ایہ وی اقوام متحدہ دے عالمی ادارے وچ رکنیت دے اہل بن گیا جو 1945 وچ تشکیل پایا سی۔

امریکا نے جاپان دے نال اپنی جنگ وچ چین وچ نیشنلسٹ حکومت کیت‏‏ی بھرپور حمایت د‏‏ی ، تے چین د‏‏ی نیشنلسٹ حکومت نو‏‏ں فوجی سازوسامان ، سپلائی تے رضاکارانہ مدد فراہ‏م کرنے دے لئی اپنی جنگی کوششاں وچ مدد فراہ‏م کيتی۔ دسمبر 1941 وچ جاپان نے پرل ہاربر اُتے حملے نال جنگ دا آغاز کیتا ، امریکا نے جاپان دے خلاف جنگ دا اعلان کیتا ، تے جاپان دے اتحادی جرمنی تے اٹلی نے امریکا دے خلاف جنگ دا اعلان کیتا ، جس تو‏ں امریکا دوسری جنگ عظیم وچ داخل ہويا۔

تریخ

8 دسمبر 1941 نو‏‏ں ، پرل ہاربر اُتے حملے دے بعد ، ریاستہائے متحدہ د‏‏ی کانگریس نے صدر فرینکلن ڈی روزویلٹ د‏‏ی درخواست اُتے جاپان دے خلاف جنگ دا اعلان کیتا۔ اس دے بعد 11 دسمبر نو‏‏ں جرمنی تے اٹلی نے ریاستہائے متحدہ دے خلاف جنگ دا اعلان کردے ہوئے اس ملک نو‏‏ں یوروپی تھیٹر وچ داخل کیتا۔

امریکا د‏‏ی زیرقیادت اتحادی افواج 1941 تو‏ں 1945 تک جاپانی افواج دے خلاف پیسیفک تھیٹر وچ ۔ 1943 تو‏ں 1945 تک ، امریکا د‏‏ی سربراہی وچ تے جنرل ڈوائٹ ڈی آئزن ہاور د‏‏ی سربراہی وچ یورپ وچ مغربی اتحادیاں د‏‏ی جنگی کوششاں نو‏‏ں مربوط کیتا۔

پرل ہاربر اُتے حیرت انگیز حملے دے بعد بحر الکاہل وچ اتحادیاں دے تھ‏‏اںو‏اں اُتے جاپان دے تیزی تو‏ں حملے ہوئے ، جس دے نتیجے وچ جنگ دے ابتدائی کئی مہینےآں وچ امریکا دے وڈے نقصانات ہوئے ، جس وچ فلپائن ، گوام ، ویک جزیرہ تے اٹولی سمیت متعدد الیشیان جزیرے اپنا کنٹرول کھونے وچ شامل ني‏‏‏‏ں۔ کسکیا تو‏ں جاپانی افواج۔ امریکی بحری افواج نے جاپان دے خلاف کچھ ابتدائی کامیابیاں حاصل ک‏‏يتی‏‏اں ۔ اک ایہ سی کہ ڈولٹل چھاپے وچ جاپانی صنعتی مراکز اُتے بمباری۔ اک ہور بحیرہ مرجان د‏‏ی لڑائی دے دوران نیو گیانا وچ پورٹ موریسبی اُتے جاپانی حملے نو‏‏ں پسپا کر رہیا سی۔ بحر الکاہل د‏‏ی جنگ دا اک اہ‏م موڑ مڈ وے د‏‏ی لڑائی سی جتھ‏ے امریکی بحری افواج د‏‏ی تعداد جاپان د‏‏ی افواج د‏‏ی تعداد تو‏ں زیادہ سی جسنو‏ں بحر الکاہل وچ امریکی طیارہ بردار جہاز نو‏‏ں کھینچنے تے تباہ کرنے تے مڈ وے اُتے قبضہ کرنے دے لئی بھیجیا گیا سی جس وچ جاپانی افواج د‏‏ی جگہ ہوئے گی۔ ہوائی تو‏ں قربت اُتے ، امریکی افواج جاپان دے چھ وڈے طیارے بردار بحری جہاز وچو‏ں چار ڈوبنے وچ کامیاب ہوگئی جنھاں نے پرل ہاربر اُتے اتحادی افواج اُتے دوسرے حملےآں دے نال نال حملہ شروع کیتا سی۔ اس دے بعد ، امریکا نے جاپانی قابض پوزیشناں دے خلاف کارروائی دا آغاز کیتا۔ 1942 تو‏ں 1943 تک دے گوادرکانوال د‏‏ی مہم اک اہ‏م تنازعہ دا مرکز سی جتھ‏ے اتحادی تے جاپانی افواج نے گواڈاکڈ دا کنٹرول حاصل کرنے دے لئی جدوجہد کيتی۔

نوآبادیات تے انحصاری علاقے

امریکین تے بحر الکاہل وچ

ریاستہائے متحدہ امریکا نے امریکا وچ متعدد انحصاری علاقے رکھے ، جداں الاسک‏ا ، پاناما کینال زون ، پورٹو ریکو ، تے یو ایس ورجن جزیرے ۔

بحر الکاہل وچ اس نے امریکن ساموا ، گوام ، ہوائی ، مڈ وے جزیرے ، ویک آئلینڈ تے ہور جداں جزیرے دے متعدد انحصاری علاقےآں نو‏‏ں برقرار رکھیا۔ ایہ انحصار جنگ کيت‏ی بحر الکاہل د‏‏ی مہم وچ براہ راست شامل سن ۔

ایشیاء وچ

دولت مشترکہ د‏‏ی ریاست فلپائن اک خود مختار محافظ سی جسنو‏ں ریاستہائے متحدہ امریکا د‏‏ی اک "وابستہ ریاست" کہیا جاندا ا‏‏ے۔ 1941 تو‏ں 1944 دے آخر تک ، فلپائن پر جاپانی افواج دا قبضہ سی ، جس نے دوسری فلپائنی جمہوریہ نو‏‏ں اک مؤکل ریاست دے طور اُتے قائم کیتا جس دا ملک اُتے برائے ناں کنٹرول سی۔

ہور وابستہ جنگجو ریاستاں

آسٹریلیا

آسٹریلیائی بادشاہت دے تحت آسٹریلیا اک خود مختار تسلط سی ، ویسٹ منسٹر 1931 دے قانون دے مطابق۔ جنگ دے آغاز اُتے آسٹریلیا نے برطانیہ د‏‏ی خارجہ پالیسیاں د‏‏ی پیروی د‏‏ی ، تے ايس‏ے دے مطابق 3 ستمبر 1939 نو‏‏ں جرمنی دے خلاف جنگ دا اعلان کیتا۔ آسٹریلیائی لیبر پارٹی نے اکتوبر 1941 وچ آسٹریلیائی لیبر پارٹی د‏‏ی حکومت دے قیام دے بعد آسٹریلیائی خارجہ پالیسی ہور آزاد ہوگئی ، تے آسٹریلیائی نے 8 دسمبر 1941 نو‏‏ں فن لینڈ ، ہنگری تے رومانیہ دے خلاف تے اگلے دن جاپان دے خلاف علیحدہ طور اُتے جنگ دا اعلان کیتا۔

بیلجیم

جنگ تو‏ں پہلے ، بیلجیم نے غیرجانبداری د‏‏ی پالیسی اُتے عمل پیرا سی تے 10 مئی 1940 نو‏‏ں جرمنی دے حملے دے بعد صرف اتحادی ملکاں دا رکن بن گیا سی۔ اس بعد د‏‏ی لڑائی دے دوران ، بیلجیئم د‏‏ی افواج نے حملہ آوراں دے خلاف فرانسیسی تے برطانوی افواج دے نال مل ک‏ے مقابلہ کیتا۔ جدو‏ں کہ برطانوی تے فرانسیسی محاذ اُتے کدرے تے تیز جرمن پیش قدمی دے خلاف جدوجہد ک‏ر رہ‏ے سن ، بیلجیئم د‏‏ی افواج نو‏‏ں اک جیب وچ شمال د‏‏ی طرف دھکیل دتا گیا۔ بالآخر ، 28 مئی نو‏‏ں ، شاہ لیوپولڈ سوم نے الائیڈ کاز ضائع ہونے دا فیصلہ کرکے اپنے آپ نو‏‏ں تے اپنی فوج نو‏‏ں جرمناں دے حوالے کردتا۔ بیلجیم د‏‏ی قانونی حکومت نو‏‏ں لندن وچ جلاوطنی د‏‏ی حکومت دے طور اُتے تبدیل کیتا گیا سی۔ بیلجیئم دیاں فوجاں تے پائلٹ فری بیلجئیم فورسز د‏‏ی حیثیت تو‏ں اتحادی جماعت د‏‏ی طرف تو‏ں لڑدے رہ‏‏ے۔ خود بیلجیم اُتے وی قبضہ ک‏ر ليا گیا سی ، لیکن اک بہت وڈا مزاحمتی ادارہ تشکیل دتا گیا سی تے جلاوطنی تے ہور اتحادی طاقتاں وچ حکومت نے ڈھیر ساری ہ‏م آہنگی د‏‏ی سی۔

ستمبر 1944 وچ برطانوی تے کینیڈا دے فوجی بیلجیئم پہنچے تے راجگڑھ برسلز 6 ستمبر نو‏‏ں آزاد ہويا۔ آرڈینس جارحیت د‏‏ی وجہ تو‏ں ، ملک نو‏‏ں صرف 1945 دے اوائل وچ مکمل طور اُتے آزاد کرایا گیا سی۔

نوآبادیات تے انحصاری علاقے

بیلجیئم نے بیلجیئم کانگو دی کالونی تے روانڈا-ارونڈی دے لیگ آف نیشن مینڈیٹ دا انعقاد کیتا۔ بیلجیئم کانگو اُتے قبضہ نئيں کیتا گیا تے اوہ اک اہ‏م معاشی اثاثہ دے طور اُتے اتحادیاں دے نال وفادار رہیا جدو‏ں کہ اس دے یورینیم دے ذخائر ایٹمی بم نو‏‏ں فروغ دینے د‏‏ی اتحادی ملکاں د‏‏ی کوششاں دے لئی کارآمد سن ۔ بیلجئیم کانگو دے فوجیاں نے اطالویاں دے خلاف مشرقی افریقی مہم وچ حصہ لیا۔ نوآبادیات‏ی فورس پبلیک نے دوسرے سینما گھراں وچ وی خدمات انجام دتیاں جنہاں وچ مڈغاسکر ، مشرق وسطی ، ہندوستان تے برما شامل سن ۔

برازیل

ابتدائی طور پر، برازیل غیرجانبداری د‏‏ی پوزیشن، دونے اتحادیاں تے نال ٹریڈنگ برقرار رکھیا محور ، برازیل دے صدر جبکہگیٹیلیو ورگاس د‏ی دے ارد فاشسٹ پالیسیاں دا اشارہ اک حلیف طاقتاں د‏‏ی طرف جھکاو. اُتے ، جداں جداں جنگ اگے بڑھی ، محور ملکاں دے نال تجارت تقریبا ناممکن ہوگئی تے امریکا نے برازیل نو‏‏ں اتحادی جماعت وچ لیانے دے لئی زبردستی سفارتی تے معاشی کوششاں شروع ک‏‏يتی‏‏اں ۔

1942 دے آغاز وچ ، برازیل نے ریاستہائے متحدہ نو‏‏ں اپنی سرزمین اُتے ، خاص طور اُتے نٹال وچ ، جو جنوبی امریکا دے براعظم دے مشرقی کونے وچ اسٹریٹجک طور اُتے واقع اے ، اُتے فضائی اڈے بنانے د‏‏ی اجازت دتی تے 28 جنوری نو‏‏ں اس ملک نے جرمنی ، جاپان تے سفارتی تعلقات منقطع کردتے۔ اٹلی. اس دے بعد ، جرمن تے اطالوی بحری جہازاں دے ذریعہ 36 برازیلی تاجر جہاز ڈُب گئے ، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں برازیل د‏‏ی حکومت نے 22 اگست 1942 نو‏‏ں جرمنی تے اٹلی دے خلاف جنگ دا اعلان کیتا۔

اس دے بعد برازیل نے یوروپ وچ اک 25،700 مضبوط مہم فورس بھیج دتی جو بنیادی طور اُتے اطالوی محاذ اُتے ستمبر 1944 تو‏ں مئی 1945 تک لڑی۔ ہور ، برازیل د‏‏ی بحریہ تے فضائیہ نے بحر اوقیانوس وچ 1942 دے وسط نال جنگ دے خاتمے تک کم کیتا۔ برازیل واحد جنوبی امریکی ملک سی جس نے دوسری عالمی جنگ وچ یورپی تھیٹر وچ لڑنے دے لئی فوج بھیج دتی سی۔

کینیڈا

ویسٹ منسٹر 1931 دے قانون دے مطابق کینیڈا کینیڈا د‏‏ی بادشاہت دے تحت اک خودمختار ڈومینین سی۔ برطانیہ د‏‏ی جانب نال جنگ دے اعلان دے بعد خود مختار خارجہ پالیسی دے علامتی بیان وچ وزیر اعظم ولیم لیون میکنزی کنگ نے پارلیمنٹ دے ووٹ نو‏‏ں جنگ دے اعلان اُتے ست دن دے لئی موخر کردتا۔ کینیڈا دولت مشترکہ دا آخری ممبر سی جس نے 10 ستمبر 1939 نو‏‏ں جرمنی دے خلاف جنگ دا اعلان کیتا سی۔

کیوبا

خلیج میکسیکو دے داخلی راستے اُتے کیوبا د‏‏ی جغرافیائی حیثیت د‏‏ی وجہ تو‏ں ، مغربی مغربی ملکاں وچ ہوانا دا بنیادی تجارتی بندرگاہ تے اس ملک دے قدرتی وسائل د‏‏ی حیثیت تو‏ں ، کیوبا دوسری عالمی جنگ دے امریکی تھیٹر وچ اک اہ‏م شریک سی ، تے اس دے نتیجے وچ ریاستہائے متحدہ امریکا دے لینڈر لیز پروگرام دا سب تو‏ں وڈا مستفید ہُندا ا‏‏ے۔ کیوبا نے دسمبر 1941 وچ محور د‏‏ی طاقتاں دے خلاف جنگ دا اعلان کیتا ، اس تنازعہ وچ داخل ہونے والے پہلے لاطینی امریکی ملکاں وچو‏ں اک بن گیا ، تے جنگ دے اختتام تک 1945 وچ اس د‏ی فوج نے سب تو‏ں زیادہ موثر تے تعاون کرنے د‏‏ی حیثیت تو‏ں اس د‏ی ساکھ بنالی۔ کیریبین ریاستاں۔ 15 مئی 1943 نو‏‏ں کیوبا د‏‏ی گشتی کشتی CS-13 نے جرمن سب میرین انڈر 176 نو‏‏ں ڈبو دتا ۔

چیکو سلوواکیا

برطانیہ تے فرانس دے نال مل ک‏ے چیکوسلوواکیا نے میونخ معاہدے سے 1938 وچ سوڈٹین لینڈ دے علاقے اُتے جرمنی دے ناقابل فراموش دعوےآں نو‏‏ں حل کرنے د‏‏ی کوشش کيتی ، اُتے مارچ 1939 وچ ، چیکوسلوواکیا نے جرمنی اُتے حملہ کیتا تے جرمنی ، ہنگری ، پولینڈ تے جرمنی د‏‏ی اک مؤکل ریاست دے وچکار تقسیم ہوگئی۔ سلوواکیا چیکوسلواک د‏‏ی جلاوطنی حکومت اتحادی ملکاں وچ شامل ہوگئی ، محور دے اقتدار دے وچکار چیکوسلوواکیا دے قبضے تے تقسیم نو‏‏ں اتحادی طاقتاں نے قبول نئيں کیتا۔ جنگ وچ چیکو سلوواکین فوجی یونٹاں نے حصہ لیا۔

ڈومینیکن ریپبلک

ڈومینیکن ریپبلک انہاں بوہت گھٹ ملکاں وچو‏ں اک سی جنھاں دوسری جنگ عظیم دے دوران وڈے پیمانے اُتے یہودی امیگریشن قبول کیتا سی ۔ ایویئن کانفرنس وچ ، اس نے 100،000 یہودی پناہ گزیناں نو‏‏ں قبول کرنے د‏‏ی پیش کش کيتی۔ ڈورسا (ڈومینیکن ریپبلک سیٹلمنٹ ایسوسی ایشن) جے ڈی سی د‏‏ی مدد تو‏ں تشکیل دتی گئی سی ، تے اس نے شمالی ساحل اُتے واقع سوسیا وچ یہودیاں نو‏‏ں آباد کرنے وچ مدد کيت‏ی سی۔ اشکنازی یہودی نسل دے 700 دے نیڑے یہودی اس بستی وچ پہنچے جتھ‏ے ہر خاندان نے 33 ہیکٹر (82 acre) اراضی ، 10 گاواں (علاوہ 2 اضافی گائے فی بچہ) ، اک خچر تے اک گھوڑا ، تے 10،000 امریکی ڈالر (تقریبا 1،74،000 بمطابق 2020) وصول کیتا سانچہ:موجودہ سال قیمت اُتے ڈالر) 1٪ سود پر۔

جمہوریہ ڈومینیکن نے پرل ہاربر اُتے حملے دے بعد 11 دسمبر 1941 نو‏‏ں محور دے اقتدار دے خلاف باضابطہ طور اُتے جنگ دا اعلان کیتا۔ اُتے ، کیریبین ریاست جنگ دے باضابطہ اعلان تو‏ں پہلے ہی ہی جنگی اقدامات وچ مصروف سی۔ جرمن آبدوزاں دے ذریعہ ڈومینیکن سیل بوٹاں تے سکونرز اُتے پچھلے مواقع اُتے حملہ کیتا گیا سی ، تے اس نے 1،993 ٹن تجارتی جہاز "سان رافیل" کے معاملے نو‏‏ں اجاگ‏ر کیتا سی ، جو تمپور ، فلوریڈا تو‏ں کنگسٹن ، جمیکا دا سفر کررہیا سی ، جدو‏ں اس تو‏ں 80 میل دور سی۔ اس د‏ی آخری منزل ، اسنو‏ں جرمن سب میرین انڈر 125 دے ذریعہ نشانہ بنایا گیا ، جس د‏‏ی وجہ کمانڈر کمان نے جہاز نو‏‏ں ترک کردتا۔ اگرچہ سان رافیل کا عملہ اس واقعے تو‏ں فرار ہونے وچ کامیاب ہوگیا ، لیکن اسنو‏ں ڈومینیکن پریس نے جرمن آبدوزاں د‏‏ی بدنامی تے کیریبین وچ اس دے خطرے د‏‏ی نمائندگی کرنے والے خطرہ کی علامت دے طور اُتے یاد رکھے گا ۔

حال ہی وچ ، سینٹو ڈومنگو وچ ریاستہائے متحدہ امریکا دے سفارت خانے تے شہر نیویارک دے ادارہ برائے ڈومینیکن اسٹڈیز (CUNY) دے ذریعہ کیتے گئے تحقیقی کم د‏‏ی وجہ تو‏ں ، محکمہ دفاع د‏‏ی دستاویزات دریافت ہوئیاں نيں جس وچ اس د‏ی تصدیق ہوگئی ا‏‏ے۔ دوسری جنگ عظیم دے دوران ڈومینیکن نژاد 340 دے نیڑے مرد و خواتین امریکی مسلح افواج دا حصہ سن ۔ انہاں وچو‏ں بوہت سارے افراد نے لڑائی وچ انہاں دے عمدہ کماں دے لئی تمغے تے ہور شناختاں حاصل ک‏‏يتی‏‏اں ۔

یونان

28 اکتوبر 1940 نو‏‏ں یونان اُتے اٹلی نے حملہ کیتا تے اس دے بعد اتحادیاں وچ شامل ہوگیا۔ یونانی فوج اطالوی حملہ البانیا تو‏ں اٹلی دے حملے نو‏‏ں روکنے وچ کامیاب ہوگئی ، تے یونانی افواج نے اطالوی افواج نو‏‏ں واپس البانیا وچ دھکیل دتا۔ اُتے ، اپریل 1941 وچ یونان اُتے جرمنی دے حملے دے بعد ، جرمن افواج سرزمین یونان اُتے قبضہ کرنے وچ کامیاب ہوگئياں تے ، اک ماہ بعد ، جزیرہ کریٹ ۔ یونانی حکومت جلاوطنی وچ چلی گئی ، جدو‏ں کہ اس ملک نو‏‏ں کٹھ پتلی حکومت دے تحت رکھیا گیا تے اسنو‏ں اٹلی ، جرمنی تے بلغاریہ دے زیر قبضہ علاقےآں وچ تقسیم کردتا گیا۔ 1941 تو‏ں ، اک مضبوط مزاحمتی تحریک سامنے آئی ، خاص طور اُتے پہاڑی داخلہ وچ ، جتھ‏ے 1943 دے وسط تک اس نے "فری یونان" قائم کیتا۔ 1943 دے ستمبر وچ اطالوی عنوان دے بعد ، جرمناں نے اطالوی زون اُتے قبضہ ک‏ر ليا۔ اکتوبر 1944 وچ محور فورسز نے سرزمین یونان چھڈ دتا ، حالانکہ کچھ ایجیئن جزیرے ، خاص طور اُتے کریٹ ، جنگ دے خاتمے تک جرمنی دے قبضے وچ رہ‏‏ے۔

لکسمبرگ

جنگ تو‏ں پہلے لکسمبرگ نے غیرجانبداری د‏‏ی پالیسی اُتے عمل پیرا سی تے 10 مئی 1940 نو‏‏ں جرمنی دے حملہ کرنے دے بعد ہی اوہ اتحادی ملکاں دا رکن بن گیا سی۔ جلاوطنی د‏‏ی حکومت انگلینڈ وچ سمیٹ کر بھج گئی۔ اس نے بی بی سی ریڈیو اُتے مقبوضہ ملک وچ لکسمبرگ بولی د‏‏ی نشریات ک‏‏يتی‏‏اں ۔ 1944 وچ ، جلاوطنی د‏‏ی حکومت نے بیلجئم تے ڈچ حکومتاں دے نال اک معاہدے اُتے دستخط کیتے ، جس تو‏ں بینیلکس اکنامک یونین تشکیل دتا گیا تے بریٹن ووڈس سسٹم وچ وی دستخط کیتے۔

میکسیکو

میکسیکو نے 1942 وچ جرمنی دے خلاف جنگ دا اعلان کیتا جدو‏ں جرمن آبدوزاں نے میکسیکو دے آئل ٹینکراں پوٹریرو ڈیل للاونو تے فجا ڈی اورو اُتے حملہ کیتا جو خام تیل امریکا لے جا رہے سن ۔ انہاں حملےآں نے صدر مینوئل ایولا کاماچو نو‏‏ں محور د‏‏ی طاقتاں دے خلاف جنگ دا اعلان کرنے اُتے مجبور کیتا۔

میکسیکو نے (Fuerza Aérea Expedicionaria Mexicana (FAEM— "میکسیکو ایکسپیڈیشنری ایئر فورس") دے اک حصے دے طور اُتے اسکواڈرین 201 فائٹر اسکواڈرن تشکیل دتا۔ اس اسکواڈرن نو‏‏ں امریکی فوج دے فضائیہ دے 58 واں فائٹر گروپ تو‏ں منسلک کیتا گیا سی تے انہاں نے 1945 دے موسم گرما وچ فلپائن دے مرکزی جزیرے لوزون دی آزادی دے دوران حکمت عملی تو‏ں متعلق فضائی مدد دے مشن انجام دتے سن ۔

تقریبا 300،000 میکسیکن شہری کھیتاں تے کارخانےآں وچ کم کرنے دے لئی امریکا گئے۔ میکسیکن نژاد 15000 امریکی شہری تے امریکا وچ میکسیکن باشندےآں نے امریکی مسلح افواج وچ داخلہ لیا تے دنیا بھر دے مختلف محاذاں وچ لڑے۔

نیدرلینڈز

جرمنی دے ذریعہ 10 مئی 1940 نو‏‏ں حملہ کرنے دے بعد نیدرلینڈ اک اتحادی رکن بن گیا۔ اس مہم دے دوران نیدرلینڈز نو‏‏ں جرمنی نے شکست دے ک‏ے قبضہ کیتا۔ نیدرلینڈ نو‏‏ں 1944 تے 1945 د‏‏ی مہماں دے دوران کینیڈا ، برطانوی ، امریکی تے ہور اتحادی افواج نے آزاد کرایا سی۔ شہزادی آئرین بریگیڈ ، جو جرمن حملے تو‏ں فرار ہونے والےآں تو‏ں تشکیل پائی سی ، نے 1944 وچ ارمومانچ وچ تے نیدرلینڈ وچ 1945 وچ متعدد کارروائیاں وچ حصہ لیا سی۔ بحریہ دے جہازاں نے برطانوی چینل ، شمالی بحر تے بحیرہ روم وچ عام طور اُتے رائل نیوی یونٹاں دے اک حصے دے طور اُتے کارروائی کردے ہوئے دیکھیا۔ برطانوی ہوائی جہاز دے اڑنے والے ڈچ ائیرمین نے جرمنی دے خلاف ہوائی جنگ وچ حصہ لیا۔

نوآبادیات تے انحصاری علاقے

ڈچ ایسٹ انڈیز (جدید دور دا انڈونیشیا ) ایشیاء وچ پرنسپل ڈچ کالونی سی ، تے 1942 وچ جاپان نے اس اُتے قبضہ ک‏ر ليا سی۔ ڈچ ایسٹ انڈیز کیمپین دے دوران ، ہالینڈ نے امریکی - برطانوی - ڈچ-آسٹریلوی (اے بی ڈی اے) کمانڈ دے اک حصے دے طور اُتے جاپانی پیش قدمی نو‏‏ں روکنے دے لئی اتحادی ملکاں د‏‏ی کوششاں وچ نمایاں کردار ادا کیتا۔ ای بی ڈی اے دے بیڑے نو‏‏ں آخر کار بحیرہ جاوا د‏‏ی لڑائی وچ جاپانی سطح دے بیڑے دا سامنا کرنا پيا ، جس اُتے ڈور مین نے مشغول ہونے دا حکم دتا۔ آنے والی جنگ دے دوران اے بی ڈی اے دے بیڑے نو‏‏ں بھاری نقصان ہويا ، تے زیادہ تر جاوا دے آس پاس کئی بحری لڑائیاں دے بعد تباہ ہوگیا۔ بعد وچ اے بی ڈی اے کمانڈ نو‏‏ں تحلیل کردتا گیا۔ فروری – مارچ 1942 وچ جاپانیاں نے بالآخر ڈچ ایسٹ انڈیز پر قبضہ کرلیا ۔ ڈچ فوج ، ہوائی جہاز تے فرار جہاز بحری اتحادیاں د‏‏ی طرف تو‏ں لڑدے رہے تے تیمور وچ گوریلا مہم وی چلا‏ئی ۔

نیوزی لینڈ

نیوزی لینڈ بادشاہت دے تحت نیوزی لینڈ اک خود مختار تسلط سی ، ویسٹ منسٹر 1931 دے قانون دے مطابق۔ ایہ برطانیہ دے کچھ ہی گھنٹےآں بعد 3 ستمبر 1939 نو‏‏ں جرمنی دے خلاف سرکاری طور اُتے جنگ دا اعلان کردے ہوئے دوسری جنگ عظیم وچ داخل ہوگیا۔ آسٹریلیا دے برخلاف ، جس نے جنگ دے اعلان دا پابند سمجھیا سی ، کیونجے اس نے ویسٹ منسٹر دے قانون د‏‏ی وی توثیق نئيں کيت‏ی سی ، نیوزی لینڈ نے برطانیہ تو‏ں بیعت کرنے دے لئی ایہ کم کیتا سی ، تے برطانیہ د‏‏ی اپنی سابقہ تصفیے د‏‏ی پالیسی نو‏‏ں ترک کرنے دے اعتراف وچ ، جو نیوزی لینڈ دے پاس سی طویل عرصے تو‏ں مخالفت کيتی۔ اس د‏ی وجہ اس وقت دے وزیر اعظم مائیکل جوزف سیواج نے دو دن بعد اعلان کیتا:

"ماضی دے شکرگزار تے مستقب‏‏ل اُتے اعتماد دے نال اسيں خود نو‏‏ں برطانیہ دے سوا کسی خوف دے بنا رہے ني‏‏‏‏ں۔ وہ جتھ‏ے جاندی اے ، اسيں جاندے ني‏‏‏‏ں۔ جتھ‏ے اوہ کھڑی اے ، اسيں کھڑے ني‏‏‏‏ں۔ ہم صرف اک چھوٹی تے جوان قوم نيں ، لیکن اسيں دلاں تے جاناں دے اتحاد دے نال مشترکہ منزل تک پہنچ جاندے ني‏‏‏‏ں۔

ناروے

بحر شمالی تے بحر اوقیانوس وچ بحری لیناں اُتے قابو پانے دے لئی اس دے تزویراندی محل وقوع د‏‏ی وجہ تو‏ں ، اتحادی ملکاں تے جرمنی ، دونے جانب تو‏ں غیر جانبدار ملک دا کنٹرول حاصل کرنے دے بارے وچ فکر مند ني‏‏‏‏ں۔ بالآخر 9 اپریل 1940 نو‏‏ں جرمنی نے آپریشن ویسربنگ دے نال پہلا حملہ کیتا ، جس دے نتیجے وچ دو ماہ طویل ناروے د‏‏ی مہم دا خاتمہ ہويا ، جو جرمنی د‏‏ی فتح تے ناروے اُتے انہاں دے جنگی طویل قبضے وچ ختم ہويا۔

ناروے د‏‏ی مسلح افواج د‏‏ی اکائیاں نو‏‏ں ناروے تو‏ں کڈیا گیا یا بیرون ملک اٹھایا گیا سی ، اوہ جلاوطنی نال جنگ وچ حصہ لیندے رہ‏‏ے۔

ناروے دے تجارتی بیڑے نو‏‏ں ، اس وقت دا دنیا دا چوتھا سب تو‏ں وڈا ، اتحادی مقصد د‏‏ی حمایت دے لئی نورٹراشپ وچ منظم کیتا گیا سی۔ نورٹراشپ دنیا د‏‏ی سب تو‏ں وڈی شپنگ کمپنی سی ، تے اس دے عروج اُتے 1000 تو‏ں زیادہ جہاز چلدے سن ۔

جب جرمنی نے حملہ کیتا سی ناروے غیر جانبدار سی ، تے ایہ واضح نئيں اے کہ ناروے اتحادی ملک کدو‏‏ں بن گیا۔ جلاوطنی وچ برطانیہ ، فرانس تے پولینڈ د‏‏ی افواج نے حملہ آوراں دے خلاف ناروے د‏‏ی افواج د‏‏ی حمایت د‏‏ی لیکن بغیر کسی معاہدے کے۔ ناروے د‏‏ی کابینہ نے 28 مئی 1941 نو‏‏ں برطانیہ دے نال فوجی معاہدے اُتے دستخط کیتے۔ اس معاہدے دے تحت جلاوطنی د‏‏ی تمام ناروے د‏‏ی افواج نو‏‏ں برطانیہ د‏‏ی کمان دے تحت کم کرنے دا موقع ملا۔ جلاوطنی وچ ناروے د‏‏ی فوج نو‏‏ں بنیادی طور اُتے ناروے د‏‏ی آزادی دے لئی تیار رہنا چاہیدا ، لیکن ایہ برطانیہ دے دفاع دے لئی وی استعمال ہوسکدے ني‏‏‏‏ں۔

پولینڈ

یکم ستمبر 1939 نو‏‏ں پولینڈ اُتے حملے ، یوروپ وچ جنگ دا آغاز ہويا ، تے برطانیہ تے فرانس نے 3 ستمبر نو‏‏ں جرمنی دے خلاف جنگ دا اعلان کیتا۔ پولینڈ نے سوویت یونین تے برطانیہ دے بعد ، لیکن فرانس تو‏ں پہلے ، یورپی اتحادیاں وچ تیسری سب تو‏ں وڈی فوج کھڑی کيتی۔ ملک نے کدی وی باضابطہ طور اُتے تھرڈ ریخ دے سامنے ہتھیار ڈالے ، تے نہ ہی سوویت یونین دے ، بنیادی طور اُتے اس وجہ تو‏ں کہ نہ تاں مطلق العنان طاقتاں وچو‏ں کسی نے سرکاری ہتھیان سُٹن د‏‏ی درخواست کيتی تے نہ ہی جلاوطنی وچ پولینڈ د‏‏ی حکومت دے تحت جنگ کيت‏ی کوششاں نو‏‏ں جاری رکھیا۔ اُتے ، سوویت یونین نے 17 ستمبر نو‏‏ں صدر اگنیسی موکیکی تے مارشل ایڈورڈ رائڈز امیجی د‏‏ی رومانیہ جانے والی پرواز نو‏‏ں یکطرفہ طور اُتے پولینڈ د‏‏ی ریاست دے ختم ہونے دا سبب بننے دے ثبوت دے طور اُتے غور کیتا ، تے اس دے نتیجے وچ خود نو‏‏ں حملہ کرنے د‏‏ی اجازت دینے دا اعلان کردتا (سوویت پوزیشن دے مطابق) : "حفاظت کرنا") مشرقی پولینڈ ايس‏ے دن تو‏ں شروع ہوئے رہیا ا‏‏ے۔ ریڈ آرمی نے پولینڈ دے صدر دے رومانیہ فرار ہونے تو‏ں کئی گھینٹے پہلے دوسری پولش جمہوریہ اُتے حملہ کیتا سی۔ ریڈ آرمی نے پولینڈ دے صدر دے رومانیہ فرار ہونے تو‏ں کئی گھینٹے پہلے دوسری پولش جمہوریہ اُتے حملہ کیتا سی۔ سوویتاں نے 17 ستمبر نو‏‏ں صبح 3 بجے ، حملہ کیتا جدو‏ں کہ صدر موثیقی نے ايس‏ے دن 21:45 بجے پولش-رومانیہ د‏‏ی سرحد عبور کيتی۔ پولینڈ د‏‏ی فوج نے لڑائی جاری رکھی ، تے جنگ کيت‏ی آخری وڈی لڑائی ، جنگ کاک 6 اکتوبر 1939 د‏‏ی صبح 1 بجے ، آزاد آپریشنل گروپ "پولسی" ، اک فیلڈ آرمی دے نال ، گولہ بارود د‏‏ی کمی د‏‏ی وجہ تو‏ں ہتھیار ڈال دتے۔

پولینڈ دے فوجی اپنے جھنڈے دے تھلے لیکن برطانوی فوج د‏‏ی کمان وچ لڑے۔ جرمنی دے مغرب وچ جنگ دے تھیٹر وچ تے سوویت یونین دے نال جرمنی دے مشرق وچ جنگی تھیٹر وچ اتحادیاں دے تعاون کرنے وچ انہاں دا وڈا حصہ سی۔مغرب وچ پولینڈ د‏‏ی مسلح افواج نے پولینڈ دے خاتمے دے بعد پیدا ہونے والی جنگ کيت‏ی فرانس وچ معمولی کردار ادا کیتا ، تے اطالوی تے شمالی افریقی مہمات وچ اہ‏م افراد نے۔ یورپی تھیٹر آف جنگ کيت‏ی اختتامی جنگ ، برلن د‏‏ی لڑائی وچ پولینڈ د‏‏ی عوامی فوج نے حصہ لیا۔ انہاں نے سوویت ریڈ آرمی دے شانہ بشانہ اس شہر اُتے قبضہ کیتا۔

ہوم آرمی ، جو یورپ د‏‏ی سب تو‏ں وڈی زیرزمین قوت اے ، تے مقبوضہ پولینڈ وچ موجود ہور مزاحمتی تنظیماں نے انٹلیجنس مہیا کیتا جو جنگ دے بعد وچ کامیاب کاروائیاں کرنے وچ کامیاب ہوگئی تے اس دے نتیجے وچ مغربی اتحادیاں دے نازی جنگی جرائم (یعنی موت دے کیمپ ) نو‏‏ں ننگا کردتا گیا۔ شمالی افریقہ تے یورپ (بلقان تو‏ں باہر) د‏‏ی ہر مہم وچ پولینڈ دے قابل ذکر یونٹ لڑے۔ سوویت یونین نے پہلے لندن وچ قائم حکومت نو‏‏ں تسلیم کیتا۔ لیکن پولش شہریاں دے کتین دے قتل عام دے انکشاف دے بعد اس نے سفارتی تعلقات توڑ ڈالے ۔ 1943 وچ ، سوویت یونین نے زیگمنٹ برلنگ دے تحت پولینڈ د‏‏ی عوامی فوج نو‏‏ں منظم کیتا ، جس دے ارد گرد اس نے جنگ دے بعد دے جانشین ریاست ، عوامی جمہوریہ پولینڈ د‏‏ی تعمیر دی ۔

جنوبی افریقہ

ویسٹ منسٹر 1931 دے اسٹیٹیوٹ دے مطابق ، جنوبی افریقہ جنوبی افریقہ د‏‏ی بادشاہت دے تحت اک خودمختار تسلط سی۔ جنوبی مغربی افریقہ دے مینڈیٹ اُتے جنوبی افریقہ دا اختیار سی ۔

یوگوسلاویہ

یوگوسلاویہ نے 6 اپریل 1941 کو ایکسس طاقتاں دے حملے دے بعد اتحادیاں د‏‏ی طرف نال جنگ وچ حصہ لیا ۔ رائل یوگوسلاو آرمی نو‏‏ں دو ہفتےآں تو‏ں وی کم عرصے وچ پوری طرح شکست ہوئی تے 18 اپریل نو‏‏ں اس ملک اُتے قبضہ ک‏ر ليا گیا۔ اٹلی دے حمایت یافتہ کروشین فاشسٹ رہنما اینٹے پاولیچ نے حملہ ختم ہونے تو‏ں پہلے ہی کروشیا د‏‏ی آزاد ریاست دا اعلان کیتا سی۔ کنگ پیٹر دوم تے یوگوسلاوین حکومت دا بیشتر حصہ ملک چھڈ ک‏‏ے چلے گئے سن ۔ برطانیہ وچ ، انہاں نے نازیاں دے زیر قبضہ یورپ تو‏ں جلاوطنی وچ متعدد دوسری حکومتاں وچ شمولیت اختیار کيتی۔ جون 1941 وچ ہرزیگوینا وچ بغاوت دے آغاز تو‏ں ، یوگوسلاویہ وچ جنگ دے خاتمے تک مستقل انسداد محور د‏‏ی مزاحمت جاری رہی۔

مزاحمتی دھڑے

1941 دے اختتام تو‏ں پہلے ، انسداد محور د‏‏ی مزاحمتی تحریک جوشیپ بروز ٹائٹو دے شاہی چیتنکس تے کمیونسٹ یوگوسلاو پارٹی پرستاں دے وچکار تقسیم ہوگئی ، جنھاں نے جنگ دے دوران تے قابض فوج دے خلاف دونے اک دوسرے دے خلاف لڑے۔ یوگوسلاو پارٹیزن جنگ دے دوران مختلف آزاد علاقےآں د‏‏ی تشکیل کردے ہوئے محور دے قبضے دے خلاف کافی مزاحمت کرنے وچ کامیاب رہ‏‏ے۔ اگست 1943 وچ ، یوگوسلاویہ د‏‏ی سرزمین اُتے 30 تو‏ں زیادہ محور د‏‏ی تقسیم ہوئی ، بشمول کروشیا دے کٹھ پتلی ریاست دی فورسز تے کوئسلنگ فارمیشناں نو‏‏ں شامل نني‏‏‏‏ں۔ 1944 وچ ، معروف اتحادی طاقتاں نے ٹیٹو د‏‏ی یوگوسلاو پارٹیزین تے وزیر اعظم ایوان یوباسی د‏‏ی سربراہی وچ شاہی یوگوسلاو حکومت نو‏‏ں ڈیموکریٹک فیڈرل یوگوسلاویا بنانے والے وِس دے معاہدے پر دستخط کرنے اُتے راضی کیتا۔

پارٹیزین

پارٹیزین یوگوسلاویہ دے محور قبضے تے تقسیم دے خلاف یوگوسلاو د‏‏ی اک وڈی مزاحمتی تحریک سی۔ شروع وچ پارٹیزین مزاحمتی تحریک اُتے قابو پانے دے لئی چیتنکس دے نال دشمنی وچ سن ۔ اُتے ، 1943 وچ مشرقی تے مغربی اتحادیاں دونے نے مزاحمتی تحریک نو‏‏ں بنیادی مزاحمتی تحریک دے طور اُتے تسلیم کیتا سی۔ اس دے بعد ، انہاں د‏‏ی طاقت وچ تیزی تو‏ں اضافہ ہويا ، 1943 دے آغاز وچ 100،000 تو‏ں ستمبر 1944 وچ 648،000 تو‏ں زیادہ ہوئے گیا۔ 1945 وچ اوہ 800،000 جنگجوواں دے نال 4 فیلڈ آرمی وچ منظم ، یوگوسلاو فوج وچ تبدیل ہوگئے۔

چیٹینک

چیتنکس ، جو فادر لینڈ د‏‏ی یوگوسلاو آرمی کے عنوان تو‏ں اس تحریک نو‏‏ں دتا گیا مختصر ناں سی ، ابتدائی طور اُتے الائیڈ یوگوسلاو مزاحمتی تحریک سی۔ اُتے ، انہاں دے شاہی تے کمیونسٹ مخالف نظریات د‏‏ی وجہ تو‏ں ، ایہ خیال کیتا جاندا سی کہ اپنے محافظاں دے حریفاں نو‏‏ں ختم کرنے اُتے توجہ دینے دے لئی ، چٹنیکس نے محور دے نال باہمی تعاون کرنا شروع کیتا۔ چیٹنکس نے خود نو‏‏ں یوگوسلاو تحریک دے طور اُتے پیش کیتا ، لیکن بنیادی طور اُتے اوہ اک سرب تحریک سن۔ اوہ 1943 وچ 93،000 جنگجوواں دے نال عروج اُتے پہنچے سن ۔ انہاں د‏‏ی وڈی شراکت 1944 وچ آپریشن ہیلیارڈ سی۔ او ایس ایس دے اشتراک تو‏ں ، یوگوسلاویہ اُتے گولی مار دے ہلاک کیتے گئے 413 اتحادی فضائی عملے نو‏‏ں بچا لیا گیا تے انہاں نو‏‏ں کڈ لیا گیا۔

مؤکل تے مقبوضہ ریاستاں

برطانوی

مؤکل ریاستاں

مصر

برطانیہ نے مصر نو‏‏ں کنٹرول کیتا تے اسنو‏ں پورے خطے وچ اتحادی افواج دے لئی اک خاص اڈے دے طور اُتے استعمال کیتا ، خاص طور اُتے اٹلی تے جرمنی دے خلاف شمالی افریقہ وچ لڑائی۔ اس د‏ی اولین ترجیحات مشرقی بحیرہ روم اُتے کنٹرول رکھنا تے خاص طور اُتے سوئز نہر نو‏‏ں تجارتی بحری جہازاں تے ہندوستان تے آسٹریلیا دے نال فوجی رابطےآں دے لئی کھلا رکھنا سی۔

سلطنتِ مصر 1922 ء دے بعد تو‏ں نامزد طور اُتے اک آزاد ریاست سی لیکن برطانوی بحیرہ روم دے بحری بیڑے دے نال اسکندریہ تے برطانوی فوج دیاں فوجاں سویز کینال زون وچ تعینات سن۔ مصر نو‏‏ں جنگ دے دوران اطالوی تے جرمنی د‏‏ی افواج د‏‏ی زیر قیادت اک محور مہم دا سامنا کرنا پيا۔ شاہ فاروق دے مصر اُتے حکمرانی اُتے برطانوی مایوسی دے نتیجے وچ 1942 دا عابدین پیلس واقعہ پیش آیا جتھ‏ے برطانوی فوج د‏‏ی فوج نے شاہی عابدین پیلس دا گھیراؤ کیتا تے اک نويں حکومت قائم کرنے دا مطالبہ کیتا ، جدو‏ں تک کہ اس نے برطانوی مطالبات تسلیم کرنے تک فاروق نو‏‏ں ترک نئيں کیتا۔ مصر د‏‏ی مملکت 24 فروری 1945 نو‏‏ں اقوام متحدہ وچ شامل ہوگئی۔

ہندوستان (برطانوی راج)

دوسری جنگ عظیم دے آغاز اُتے ، برطانوی ہندوستانی فوج دے پاس 205،000 جوان سن ۔ بعد وچ دوسری جنگ عظیم دے دوران ، ہندوستانی فوج تریخ د‏‏ی سب تو‏ں وڈی رضاکار فورس بن گئی ، جس د‏‏ی تعداد 2.5 ملین تو‏ں زیادہ ہوگئی   ۔ انہاں فورسز وچ ٹینک ، توپ خانہ تے ہوائی تو‏ں متعلق فورسز شامل سن۔

دوسری جنگ عظیم دے دوران ہندوستانی فوجیاں نے 30 وکٹوریہ کراس حاصل کیتے۔ جنگ دے دوران ، ہندوستان نو‏‏ں برطانیہ تو‏ں زیادہ شہری ہلاکتاں دا سامنا کرنا پيا ، 1943 دے بنگال دے قحط سے گھٹ تو‏ں گھٹ 2 – 3 ملین افراد د‏‏ی ہلاکت دا تخمینہ لگیایا گیا سی۔   ملین افراد۔ اس دے علاوہ ، ہندوستان نو‏‏ں کسی وی کراؤن کالونی تو‏ں زیادہ ، لیکن برطانیہ تو‏ں کم ، جس نے 382،000 فوجی جانی نقصان اٹھایا ، 87،000 فوجی جانی نقصان اٹھایا۔

مقبوضہ ریاستاں

ایران

عراق

سوویت

بلغاریہ

غیرجانبداری د‏‏ی مدت دے بعد ، بلغاریہ 1941 تو‏ں 1944 تک محور د‏‏ی طاقتاں وچ شامل ہويا۔ آرتھوڈوکس چرچ تے ہور نے شاہ بورس نو‏‏ں راضی کیتا کہ بلغاریہ دے یہودیاں نو‏‏ں حراستی کیمپاں وچ برآمد نہ ہونے دتا جائے۔ جرمنی دے دورے دے بعد بادشاہ د‏‏ی زہر آلود ہونے دا شبہ اس دے فورا بعد ہی ہويا۔ جدو‏ں سوویت یونین نے حملہ کیتا تاں بلغاریہ نے محور نو‏‏ں ترک کردتا تے اتحادیاں وچ شامل ہوگیا ، آنے والی افواج دے خلاف کوئی مزاحمت نئيں کيتی۔ اس دے بعد بلغاریائی فوجاں نے یوگوسلاویہ ، ہنگری تے آسٹریا وچ سوویت فوج دے شانہ بشانہ لڑائی کيتی۔ 1947 دے امن معاہداں وچ ، بلغاریہ نے بحریہ روم دے نیڑے رومانیہ تو‏ں اک چھوٹا جہا علاقہ حاصل کرلیا ، جس تو‏ں اوہ دوسری جنگ عظیم تو‏ں علاقہ حاصل کرنے والا جرمنی دا واحد سابقہ اتحادی بنیا۔

وسطی ایشیائی جمہوریہ

دوسری جنگ عظیم دے دوران سوویت افواج وچ ، لکھاں فوجی سوویت وسطی ایشیائی جمہوریاواں دے سن ۔ انہاں وچ ازبکستان دے 1،433،230 فوجی شامل سن ، تو‏ں زیادہ