Colonialism

Normalment a l'é na nassion pi potenta e pi rica ch'a pija ël contròl ëd na region o teritòri pi cit o men potent. Dle vire la paròla imperialism a l'é dovrà për riferisse al colonialism.

Dël 1700 e 1800, vàire dle pi riche e potente nassion Euròpee (com Regn Unì, Fransa, Spagna e Olanda) a l'avìo stabilì colonie ant ij continent ëd l'Àfrica e ëd l'América dël Sud.

Cheiche nassion a l'avìo dovrà ël colonialism për avèj pi ëd tèra për soa gent. La gent ch'a vivìa an cole tère a l'era forsà a tramudesse con la fòrsa dj'esércit. Për protegi ij colon, le nassion colonialiste a dovìo buté an pé n'esercit colonial e na fòrsa ëd polissìa colonial.

Àutre nassion a l'avìo dovrà ël colonialism për avèj pi ëd tère për gavé d'arzòrse com bòsch, carbon, o metaj.

Ant ël passà, le colonie a j'ero ëdcò dovrà com fornitris ëd travajador, o fin-a dë s-ciav.