Senterpartiet: Norweska partia polityczna

Założona w 1920. Do 1959 partia nosiła nazwę Bondepartiet (Partia Chłopska).

Senterpartiet

Państwo	Norwegia
Skrót	Sp
Lider	Trygve Slagsvold Vedum
Data założenia	1920
Adres siedziby	P.b. 1191 Sentrum 0107 Oslo
Ideologia polityczna	centryzm, agraryzm, eurosceptycyzm
Liczba członków	21 000 (2007)
Młodzieżówka	Senterungdommen
Barwy	zielona
Obecni posłowie	28/169
Obecni radni wojewódzcy	106/574

Norwegia Ten artykuł jest częścią serii: Ustrój i polityka Norwegii Ustrój polityczny Ustrój polityczny Norwegii Konstytucja Konstytucja Norwegii Władza ustawodawcza Storting Monarcha Król Władza wykonawcza Premier: Jonas Gahr Støre Rząd: Jonasa Gahra Størego Władza sądownicza Wymiar sprawiedliwości Sąd Najwyższy Prokurator Generalny Norwegii Kontrola państwowa Kontrola państwowa Finanse Bank Norwegii Samorząd terytorialny Podział administracyjny Norwegii Samorząd terytorialny Partie polityczne Partie polityczne Partia Pracy Partia Postępu Høyre Sosialistisk Venstreparti Senterpartiet Kristelig Folkeparti Venstre Polityka zagraniczna Polityka zagraniczna Ministerstwo Spraw Zagranicznych Norwegii Wikiprojekt Polityka

Sp nie bazuje na żadnej z wielkich ideologii XIX i XX wieku, ale skupia się na zdecentralizowanym rozwoju ekonomicznym. Od 1972 partia jest jednym z głównych przeciwników wstąpieniu Norwegii do Unii Europejskiej.

Partia Centrum wspierała zarówno socjalistyczne, jak i niesocjalistyczne rządy; pomiędzy 1930 a 2000 brała udział w siedmiu gabinetach, trzy z nich tworzyli premierzy z Sp. Do czasu wyborów parlamentarnych w 2005 Senterpartiet brała udział tylko w niesocjalistycznych gabinetach.

W ciągu ośmiu dekad od utworzenia Partii Centrum, jako politycznej frakcji norweskiej organizacji rolniczej, Sp zmieniła się diametralnie. Kilka lat po powstaniu, oddzieliła się od swojej organizacji macierzystej i rozpoczęła propagowanie działalności politycznej opartej na decentralizacji, oddalając się ideologicznie od innych ugrupowań agrarnych w Europie.

Po wyborach parlamentarnych w 2005 Senterpartiet zawiązała koalicję rządową z Norweską Partią Pracy (DnA) i Sosialistisk Venstreparti (SV), będąc tzw. zieloną częścią Czerwono-Zielonej Koalicji. Udało jej się zapewnić sobie większość w parlamencie norweskim. Premierem został Jens Stoltenberg z DnA, a Sp weszła w skład jego gabinetu, obejmując 17 października 2005 cztery ministerstwa. W wyborach parlamentarnych w 2009 rządząca centrolewicowa koalicja utrzymała większość miejsc w parlamencie. Sp uzyskała 11 mandatów w Stortingu. W 2013 znalazła się w opozycji.

Wyniku wyborów w 2021, Senterpartiet uzyskało 28 mandatów w parlamencie. Z tego powodu razem z Partia Pracy utworzyli rząd mniejszościowy.

• Johan Mellbye 1920–1921
• Kristoffer Høgset 1921–1927
• Erik Enge 1927–1930
• Jens Hundseid 1930–1938
• Nils Trædal 1938–1948
• Einar Frogner 1948–1954
• Per Borten 1955–1967
• John Austrheim 1967–1973
• Dagfinn Vårvik 1973–1977
• Gunnar Stålsett 1977–1979
• Johan Jakobsen 1979–1991
• Anne Enger Lahnstein 1991–1999
• Odd Roger Enoksen 1999–2003
• Åslaug Haga 2003–2008
• Lars Peder Brekk (p.o.) 2008
• Liv Signe Navarsete od 2008–2014
• Trygve Slagsvold Vedum od 2014

Gabinety tworzone przez premierów z Senterpartiet:

• Rząd Pedera Kolstada 1930–1931 (rząd mniejszościowy)
• Rząd Jensa Hundseida 1931–1932 (rząd mniejszościowy)
• Rząd Pera Bortena 1965–1971 (koalicja Sp, Høyre, KrF i Venstre)

Gabinety tworzone przez premierów z innych partii:

• Rząd Larsa Korvalda (KrF), 1972–1973 (koalicja KrF, Sp i Venstre)
• Rząd Kåre Willocha (Høyre), 1983–1986 (koalicja Høyre, KrF i Sp)
• Rząd Jana P. Syse (Høyre), 1989–1990, (koalicja Høyre, KrF i Sp)
• Pierwszy rząd Kjella Magne Bondevika (KrF), 1997–2000 (rząd mniejszościowy – koalicja KrF, Sp i Venstre)
• Drugi rząd Jensa Stoltenberga (DnA), 2005–2014 (koalicja DnA, Sp i SV)
• Pierwszy rząd Jonasa Større (AP), 2021- (koalicja AP oraz SP)

• Oficjalna strona (norw.)
• Informacje o Senterpartiet. senterpartiet.no. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-08-18)]. (ang.)