Ploidia (gr. -πλοος -ploos ‘wielokrotny’, ‘złożony’; ει̉δής eides, ‘podobny do’), ploidalność – ilość materiału genetycznego (DNA) znajdującego się w jądrze komórkowym, określana w odniesieniu do liczby chromosomów.
Ten artykuł od 2023-01 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Metody oznaczania ploidii opierają się na pomiarach morfometrycznych (cytometrii przepływowej bądź obrazowej, czyli statycznej), które z pomocą wykresów (tzw. rozkładów ploidii) i odpowiednich miar statystycznych, określają ilokrotnie ilość substancji genetycznej w populacji próbki komórek przekracza ilość odpowiadającą jednemu garniturowi chromosomów (a więc nie jest to pomiar w skali ciągłej, ale w skali dyskretnej lub skokowej: stąd słowo wywodzi się od pojęcia „krotności”). Oznaczenie ploidii jest jednym z obiektywnych sposobów wyznaczania złośliwości nowotworów, choć matematyczno-statystyczne opisanie i scharakteryzowanie zbiorów danych opisujących ploidię nie jest jeszcze ujednolicone. Próbkę komórek do celów oszacowania ploidii pobiera się zwykle drogą nakłucia guza (biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej).
Rozróżnia się następujące typy rozkładów ploidii w komórkach (ich zbiorach):
Przykłady rozkładów ploidii w badaniu cytologicznym różnych nowotworów, po wybarwieniu DNA metodą Feulgena
Haploidalna ilość DNA jest oznaczana symbolem n lub c, diploidalna symbolem 2n lub 2c, tetraploidalna symbolem 4n lub 4c itd. Nad słupkami umieszczono oznaczenie fazy cyklu komórkowego, której może odpowiadać część jąder zaliczonych do odpowiedniej kategorii ploidii.
W prawidłowych warunkach, rozkłady ploidii zbiorów mierzonych komórek są „zanieczyszczane” niewielką „domieszką” wyników pochodzących z komórek znajdujących się w fazie fizjologicznego podziału:, tj. w fazie S, G2 lub M cyklu komórkowego, kiedy ilość DNA w jądrze komórkowym znajduje się akurat okresie syntezy. Nawet w narządach ulegających regeneracji, domieszka ta jest łatwa do odróżnienia na wykresach ploidii.
Określenia „haploidia” (pojedynczy zestaw chromosmów) i „diploidia” (podwójny garnitur chromosomalny) w odniesieniu do komórek roślinnych wprowadził w 1888 r. niem.-pol. botanik Eduard Adolf Strasburger (1844–1912), natomiast pojęcie aneuploidii jako pojęcie onkopatologiczne wprowadzono w latach siedemdziesiątych XX w.
This article uses material from the Wikipedia Polski article Ploidia, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Treść udostępniana na licencji CC BY-SA 4.0, jeśli nie podano inaczej. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Polski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.