Order Łaźni (pełna nazwa Wielce Zaszczytny Order Łaźni, ang.
Nazwa odznaczenia pochodzi z rycerskiego ceremoniału, na który składały się post, modły i kąpiel poprzedzające dzień pasowania. Order Łaźni otrzymują monarcha, książę Walii i dekorowani.
Awers insygniów orderu cywilnego (GCB) | |
Awers insygniów orderu wojskowego (GCB) | |
Baretka | |
Ustanowiono | |
---|---|
Dewiza | – order cywilny: TRIA IUNCTA IN UNO (TRZY ZŁĄCZONE W JEDNO) |
Powyżej | I klasy: |
Poniżej | I klasy: |
Przyznawany jest w trzech klasach różniących się wyglądem:
Istnieją dwie kategorie orderu: cywilna (w formie owalnego medalionu) i wojskowa (w formie krzyża).
Pomyślany wstępnie jako odznaczenie za męstwo, obecnie nadawany jest także cywilom, mężczyznom i kobietom. Zawołaniem orderu jest łacińska maksyma Tria iuncta in uno (trzy złączone w jednym), co może odnosić się do Trójcy Świętej, jak i do (co bardziej prawdopodobne) unii Anglii, Szkocji i Irlandii. Drugim mottem jest staroniemieckie Ich dien (służę) – dewiza księcia Walii, ale odnosi się wyłącznie do dekorowanych wojskowych.
Order Łaźni jest obecnie trzecim w hierarchii orderem brytyjskim, po Orderze Podwiązki i Orderze Ostu (dawniej Order Świętego Patryka, związany z Irlandią, był na trzecim miejscu, ale współcześnie istnieje wyłącznie w teorii; nikt nie został nim odznaczony po 1934, a ostatni kawaler zmarł w 1974).
Odznaczenie Orderem Łaźni połączone jest z uroczystością w kaplicy orderowej, którą jest kaplica Henryka VII w Opactwie Westminsterskim. Chór kaplicy jest ozdobiony herbami kawalerów i dam wszystkich klas orderu, a odznaczeni wyższymi klasami są zaszczycani umieszczeniem w kaplicy ich klejnotów herbowych naturalnej wielkości, rzeźbionych w drewnie lipowym, polichromowanym i pozłacanym. Ponieważ przyznanie orderu równoznaczne jest z nadaniem szlachectwa, taką reprezentację heraldyczną otrzymują także odznaczeni nieposiadający wcześniej własnych herbów. Przywilej nadania herbu przysługuje również obcokrajowcom odznaczonym orderem, lecz bez nobilitacji i prawa używania tytułu sir przed imieniem.
Liczba osób odznaczonych orderem, tj. członków orderu, jest ściśle określona jego statutami, które przewidują:
Wśród Polaków odznaczonych Orderem Łaźni można wymienić Pawła Edmunda Strzeleckiego (jako jednego z pierwszych cywili, który otrzymał ten order), wiceadm. Jerzego Świrskiego, gen. Władysława Andersa, gen. Stanisława Maczka, gen. Józefa Dowbor-Muśnickiego, gen. Stanisława Szeptyckiego, gen. Stanisława Tatara, gen. Bronisława Regulskiego i gen. Stanisława Kopańskiego, oraz prezydentów RP: Lecha Wałęsę i Aleksandra Kwaśniewskiego.
This article uses material from the Wikipedia Polski article Order Łaźni, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Treść udostępniana na licencji CC BY-SA 4.0, jeśli nie podano inaczej. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Polski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.